Χριστίνα Πάντζου
Φοβού τους Αμερικανούς και «συμβουλές» φέροντας
● Ακραία, δολοφονική κρατική βία φέρνει η παρατεταμένη κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
● Ο πρόεδρος Νομπόα μιλά για «εσωτερική ένοπλη σύρραξη», της οποίας οι συνέπειες είναι ανεξέλεγκτες.
● Οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να επιστρέψουν στο Εκουαδόρ σε ρόλο «συμβούλου», εκπαιδευτή και συντονιστή των εσωτερικών πολεμικών επιχειρήσεων, αποσκοπώντας στην ανάκτηση της κυριαρχίας που έχασαν το 2009 επί προεδρίας Ραφαέλ Κορέα.
Ο Χαβιέρ ήταν 19 ετών. Πήγαινε με τον ξάδελφό του Εδουάρντο Βελάσκο να πουλήσει ένα κουτάβι. Επεσαν σε μπλόκο του στρατού που είχε αποκλείσει πολλά τετράγωνα στη γειτονιά και εκκενώσει όλα τα κτίρια, όπως γίνεται πλέον στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Εκουαδόρ εναντίον των 22 συμμοριών που λυμαίνονται τη χώρα. Προσπαθώντας να φύγουν με το αυτοκίνητό τους χτύπησαν ένα περιπολικό. Τους κυνήγησαν και λίγα μέτρα πιο πέρα, ένας στρατιώτης πυροβόλησε σχεδόν εξ επαφής τον Χαβιέρ (που λίγο μετά ξεψύχησε) και τραυμάτισε τον Εδουάρντο.
Τώρα είναι ο δικός του λόγος εναντίον των στρατιωτικών που υποστηρίζουν ότι «επιτέθηκαν και πρόβαλαν αντίσταση». Και πως η απάντησή τους ήταν καθ’ όλα νόμιμη, βάσει του διατάγματος της 9ης Ιανουαρίου με το οποίο ο πρόεδρος Ντανιέλ Νομπόα κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατεβάζοντας τον στρατό στους δρόμους. Γι’ αυτούς οι δύο νέοι είναι απλά «τρομοκράτες».
Δεν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό αλλά για ένα από τα πολλά κρούσματα που έχουν σημειωθεί στις 137.000 επιχειρήσεις που έχει αναλάβει ο στρατός σε αυτούς τους σχεδόν δύο μήνες συλλαμβάνοντας 11.000 ανθρώπους. «Και αν συνεχίσουν να δίνουν στον στρατό λευκή επιταγή για να δράσει, μπορεί να καταλήξουμε σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», προειδοποιεί η Ελσι Μόνχε, ακτιβίστρια της οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων INREDH. «Είναι πολύ επικίνδυνο να αναθέτουν στον στρατό τη διατήρηση της τάξης στους δρόμους. Δεν είναι εκπαιδευμένοι γι’ αυτό, είναι εκπαιδευμένοι να σκοτώνουν».
Ο Νομπόα θα παραμείνει στην προεδρία μόνο 18 μήνες (όσοι απέμειναν για την ολοκλήρωση της θητείας του παραιτηθέντος πρώην προέδρου Γκιγέρμο Λάσο), ώς τον Μάιο του 2025 όταν θα γίνουν οι επόμενες προεδρικές. Θέλει γρήγορες λύσεις και «αποτελεσματικότητα με κάθε τίμημα», έστω και με τη βραχύβια μείωση της εγκληματικότητας, για να μπορεί από πλεονεκτική θέση να διεκδικήσει ξανά την προεδρία.
Η διατύπωση του προέδρου για «εσωτερική ένοπλη σύρραξη», δηλαδή για πόλεμο, δεν είναι τυχαία και οι πολιτικές και στρατιωτικές συνέπειες είναι πολύ ανησυχητικές για όλη την περιοχή, γιατί θυμίζει ανάλογες επεμβάσεις που έγιναν για να δικαιολογηθεί ο «πόλεμος κατά των ναρκωτικών» σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, προϊδεάζοντας για μια νέα «συγκαλυμμένη» αμερικανική επέμβαση, επισημαίνει ο Ντανιέλ Κέρσφελντ στην εφημερίδα Página 12.
Οι ΗΠΑ επιδιώκουν την επιστροφή τους στη χώρα ως «σύμβουλοι», εκπαιδευτές και συμμέτοχοι στρατιωτικών ασκήσεων ή και «στοχευμένων επιχειρήσεων» μετά το πλήγμα που δέχτηκαν το 2009, όταν ο πρόεδρος Ραφαέλ Κορέα έκλεισε τη στρατηγική στρατιωτική βάση τους στη Μάντα. Και αναζητούν τρόπους να ενισχύσουν την παρουσία τους ξεπερνώντας τον σκόπελο του Συντάγματος της χώρας που απαγορεύει τη δράση ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στην επικράτειά της.
Στις 22 Ιανουαρίου αμερικανική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον ειδικό προεδρικό σύμβουλο για την αμερικανική ήπειρο Κρίστοφερ Ντοντ και τη στρατηγό Λόρα Ρίτσαρντσον, διοικήτρια της αμερικανικής Νότιας Διοίκησης, επισκέφθηκε το Εκουαδόρ για να συζητήσει θέματα ασφαλείας. Οι Αμερικανοί κατέφτασαν σαν τους Δαναούς, φέρνοντας σαν δούρειο ίππο τους ένα αεροσκάφος γεμάτο 20.000 αλεξίσφαιρα γιλέκα και μηχανισμούς ασφαλείας, οχήματα και άλλα αμυντικά συστήματα αξίας 1 εκατ. δολαρίων.
Στόχος της επίσκεψης ήταν «η ενίσχυση της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών για την καταπολέμηση των διεθνικών εγκληματικών οργανώσεων, που περιλαμβάνει και τη διεξαγωγή στρατιωτικών ασκήσεων και την ανάπτυξη σχετικών δεξιοτήτων μέσω κατάρτισης και εκπαίδευσης».
Η Ρίτσαρντσον, που μίλησε για ένα πορτφόλιο 94,4 εκατομμυρίων δολαρίων για τη συνεργασία των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών, διευκρίνισε πως δεν θα πρόκειται για παρατεταμένη αλλά σύντομη παρουσία των Αμερικανών στρατιωτικών.
Ανακοίνωσε μάλιστα πως για το 2024 έχουν ένα σύνολο 124 δράσεων προγραμματισμένων στο Εκουαδόρ, ανάμεσά τους την αύξηση και επίσπευση παράδοσης στρατιωτικού εξοπλισμού, τη χρηματοδότηση του προγράμματος επικηρύξεων εγκληματιών και τη μεγαλύτερη παρουσία πρακτόρων του FBI στη χώρα.
Στις 20 Φεβρουαρίου ο υφυπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Μπρεντ Νίμαν επισκέφθηκε επίσης το Εκουαδόρ και συναντήθηκε με αξιωματούχους της κυβέρνησης και επιχειρηματίες, σε μια συγκυρία που η χώρα αναζητά την οικονομική βοήθεια της Ουάσινγκτον για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμό της κατά των συμμοριών. Ενώ στις αρχές Μαρτίου ο Νομπόα βρέθηκε στην Ουάσινγκτον μαζί με τον υπουργό του των Οικονομικών για να συναντήσουν επενδυτές της Γουόλ Στριτ για τον ίδιο σκοπό.
Προς ένα Σχέδιο Εκουαδόρ;
Κείμενο του Ινστιτούτου των ΗΠΑ για την Ειρήνη, λίγες μέρες μετά την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης από τον Νομπόα, αναφέρει πως «δεν είναι πολύ νωρίς για να εξετάσουμε μια ενίσχυση της διεθνούς στήριξης για το Εκουαδόρ, όπως π.χ. μια πιο μετριοπαθή και επικεντρωμένη τοπικά εκδοχή του εξαιρετικά επιτυχημένου Σχεδίου Κολομβία». Το Ινστιτούτο είναι κρατικός θεσμός που ιδρύθηκε από το αμερικανικό Κογκρέσο για την επίλυση των βίαιων συρράξεων στο εξωτερικό και στο Δ.Σ. του μετέχουν οι υπουργοί Αμυνας και Εξωτερικών, είναι δηλαδή ένας θεσμός που διακηρύσσει την ανεξαρτησία του αλλά προωθεί την αμερικανική εξωτερική πολιτική.
Το επίσημο αφήγημα, συνεχίζει ο Κέρσφελντ, είναι πως σήμερα η χώρα βιώνει την αντιπαράθεση δύο πανίσχυρων μεξικανικών καρτέλ ναρκωτικών, της Σιναλόα και του Χαλίσκο, που λειτουργούν και στο Εκουαδόρ με συμμορίες-δορυφόρους τους. «Ανεξάρτητα από την ισχύ αυτού του ισχυρισμού, αυτό που είναι αδιαμφισβήτητο είναι πως θα μπορούσε να κάνει πιθανή μια επέμβαση των ΗΠΑ “για τη διατήρηση της ειρήνης και της τάξης”», προειδοποιεί ο αναλυτής.
«Το Εκουαδόρ είναι ένα όλο και σημαντικότερο πιόνι στη γεωπολιτική με την οποία οι ΗΠΑ θέλουν να ανακτήσουν επιρροή και χαμένο έδαφος στις χώρες του Ειρηνικού έναντι της απειλής της Κίνας, ιδίως στον εμπορικό και οικονομικό τομέα, αλλά και της παρουσίας της Ρωσίας στην περιοχή. Μετά την απαξίωση αποτυχημένων προγραμμάτων όπως το Σχέδιο Κολομβία και η Πρωτοβουλία Μέριδα, οι ΗΠΑ αναπτύσσουν νέες στρατηγικές για να διασφαλίσουν την επέμβαση του στρατού τους στη λατινοαμερικανική ήπειρο».
🔔 Εγγραφείτε στο κανάλι μας στο Τelegram