Περισσότερο νεοφιλελευθερισμό ή επιστροφή της Revolución Ciudadana
Με περισσότερους από 13 εκατομμύρια εγγεγραμένους ψηφοφόρους, η πάει στον δέυτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, μεταξύ του Ντανιέλ Νομπόα και της Λουίζα Γκονζάλες. Η ψήφος των ιθαγενών, οι πολιτικές συμμαχίες και η κοινωνική και οικονομική κρίση σηματοδοτούν ένα σενάριο ιστορικής πόλωσης.
Η εκλογική αναμέτρηση του τέλους της εβδομάδας δεν θα καθορίσει μόνο την κατεύθυνση της χώρας για την περίοδο 2025-2029, αλλά αντανακλά επίσης μια κοινωνία διχασμένη ανάμεσα στη φθορά μιας κυβέρνησης σε κρίση και στη μνήμη μιας δεκαετίας της Επανάστασης των Πολιτών, με τα επιτεύγματα και τις επικρίσεις της.
Ο πρώτος γύρος της 9ης Φεβρουαρίου 2025 διέψευσε τις δημοσκοπήσεις που προέβλεπαν τον Νομπόα ως νικητή και οι δύο υποψήφιοι έλαβαν πρακτικά τον ίδιο αριθμό ψήφων: ο νυν πρόεδρος έλαβε το 44,17% των ψήφων, ενώ ο Γκονζάλες το 44%.
Η πόλωση απορρόφησε σχεδόν το 90% του εκλογικού σώματος, εξανεμίζοντας 14 εναλλακτικές υποψηφιότητες. Μόνο το κίνημα των ιθαγενών, με τον ηγέτη του Leónidas Iza (5,25%), και ο Andrea González του κόμματος Πατριωτική Κοινωνία (2,69%), κατάφεραν να έχουν κάποια παρουσία απέναντι στον έντονο δικομματισμό.
 |
| Η Λουίσα Γκονζάλες, δικηγόρος με αγροτική καταγωγή, οδηγεί για δεύτερη φορά στη ζωή της την ελπίδα του Κορεισμού να επιστρέψει στην προεδρία του Εκουαδόρ. |
Δυό αντιτιθέμενα προγράμματα
Ντανιέλ Νομπόα: ποντάρει στον αντι-κορεϊσμό
Γιος ενός από τους πλουσιότερους ανθρώπους του Εκουαδόρ, ο Nομπόα ήρθε στην εξουσία τον Νοέμβριο του 2023 ως αουτσάιντερ που υποσχέθηκε ανανέωση. Ωστόσο, η διακυβέρνησή του επισκιάστηκε από την αύξηση της βίας, την ανασφάλεια και τη διακίνηση ναρκωτικών, τις επαναλαμβανόμενες διακοπές ρεύματος και τη στασιμότητα της οικονομίας. Κατά την προεκλογική εκστρατεία, απέφυγε τις μαζικές εκδηλώσεις και εστίασε τις ομιλίες του στην επίθεση κατά της κληρονομιάς του Ραφαέλ Κορέα, συνδέοντας τη Λουίζα Γκονζάλες με τη «διαφθορά του παρελθόντος». Η στρατηγική του επικαλείται την ιστορική απόρριψη του Κορεαϊσμού από ορισμένους τομείς, χωρίς ωστόσο να παρουσιάζει συγκεκριμένες προτάσεις πέραν των υποσχέσεων για λιτότητα.
Λουίσα Γκονζάλες: η επιστροφή της "Επανάστασης των Πολιτών"
Πρώην υπουργός υπό τον Ραφαέλ Κορέα, η Γκονζάλες ενσαρκώνει το πολιτικό πρόγραμμα που κυβέρνησε το Εκουαδόρ μεταξύ 2007 και 2017. Η πλατφόρμα της υπόσχεται να ενισχύσει τις κοινωνικές πολιτικές, να επανενεργοποιήσει την οικονομία με μια παραγωγική προσέγγιση και να καταπολεμήσει την ανασφάλεια με ολοκληρωμένες στρατηγικές. Στις τελικές προεκλογικές εμφανίσεις, έδωσε έμφαση στις συμμαχίες με τις γυναίκες, τη νεολαία και το κίνημα των ιθαγενών, ενώ επέκρινε τον «νεοφιλελευθερισμό» του Νομπόα. Η πρόκλησή είναι να πείσει ένα εκλογικό σώμα που εξακολουθεί να θυμάται τα επιτεύγματα του Κορεϊσμού, αλλά και τις σκιές του, όπως η ιδέα που έχτισαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για αυταρχισμό και οι κατηγορίες για διαφθορά.
 |
| Ο Ντανιέλ Ρόυ Γκίχριστ Νομπόα Ασιμ είναι Εκουαδοβορειοαμερικανός επιχειρηματίας και πολιτικός, Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Εκουαδόρ από τις 23 Νοεμβρίου 2023 και φιλοδοξεί να παρατείνει τη θητεία του έως το 2029. |
Η ψήφος των ιθαγενών
Καμία ψηφοφορία στο Εκουαδόρ δεν καθορίζεται χωρίς να ληφθεί υπόψη το κίνημα των ιθαγενών, βασικός συντελεστής των ιστορικών διαμαρτυριών και της πολιτικής αλλαγής. Αυτή τη φορά, ο πολιτικός του βραχίονας - το Pachakutik - υπέγραψε προγραμματική συμφωνία με την Επανάσταση των Πολιτών στις 31 Μαρτίου. Το σύμφωνο περιλαμβάνει:
Υπεράσπιση των συλλογικών δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών ενάντια στις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις.
Απόρριψη της εξόρυξης μεγάλης κλίμακας σε εδάφη αυτοχθόνων.
Εγγύηση της δίγλωσσης διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
Η υποστήριξη αυτή φέρνει την Γκονζάλεςπιο κοντά στο 5,25% των ψήφων που έλαβε ο Λεόνιδας Ισα τον Φεβρουάριο. Ο Νομπόα, από την άλλη πλευρά, έχει την υποστήριξη του Αντρέα Γκονζάλες (2,69%) και των αστικών αντι-Κορρέα τμημάτων, αν και δεν έχουν καταφέρει να αντιστρέψει την κοινωνική δυσαρέσκεια που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Η προεκλογική εκστρατεία
Η εκστρατεία για τον δεύτερο γύρο, που ξεκίνησε στις 23 Μαρτίου, επέδειξε αντίθετα στυλ. Ενώ η Γκονζάλες περιόδευσε σε βασικές επαρχίες όπως το Γουαγιακίλ και το Κίτο με μηνύματα ενότητας, ο Νομπόα επέλεξε νηφάλιες εκδηλώσεις και κριτική στον Κορεισμό.
Το ντιμπέιτ του CNE στις 23 Μαρτίου, το οποίο παρακολούθησαν 10,7 εκατομμύρια άνθρωποι, αποτέλεσε βασικό θερμόμετρο: ο υποψήφιος του Κορεισμού αμφισβήτησε τις αποτυχίες της κυβέρνησης στον τομέα της ασφάλειας και της οικονομίας, ενώ ο Νομπόα απέφυγε τις προτάσεις και επανέλαβε τα αντι Κορέα συνθήματα.
Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δίνουν προβάδισμα στη Λουίσα Γκονζάλες, αν και με μικρή διαφορά. Η συμμαχία της με το κίνημα των ιθαγενών, η υποστήριξη πρώην υποψηφίων και η διάβρωση του Νομπόα -ανίκανος να λύσει την ενεργειακή κρίση, την ανασφάλεια και το υψηλό κόστος ζωής- γέρνουν την πλάστιγγα. Εν τω μεταξύ, όπως και σε αρκετές χώρες της περιοχής, οι διαδικασίες που αντιτίθενται στα προοδευτικά μοντέλα, όπως ο αντι-Κιρτσνερισμός στην Αργεντινή ή ο αντι-Πετρισμός στη Βραζιλία, θα μπορούσαν να ανατρέψουν τα σφιχτά αποτελέσματα του Μαρτίου.
Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, η επόμενη κυβέρνηση θα κληρονομήσει μια χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μετά από χρόνια ακροδεξιών κυβερνήσεων, φιλελευθερισμού και παράδοσης της κυριαρχίας στις Ηνωμένες Πολιτείες:
Ασφάλεια: Το Εκουαδόρ είναι πλέον επίκεντρο της διακίνησης ναρκωτικών, με ποσοστά ρεκόρ ανθρωποκτονιών.
Οικονομία: Το εξωτερικό χρέος υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ, ο πληθωρισμός πλήττει τις οικογένειες και η ανεργία είναι περίπου 8%.
Κοινωνικές συγκρούσεις: Η συμφωνία με την Pachakutik θα ασκήσει πίεση στα εξορυκτικά έργα και στα περιβαλλοντικά ζητήματα, τα οποία, αν και επιβλαβή για τις κοινότητες και τη φύση, συχνά παρέχουν βασικό συνάλλαγμα για τις οικονομίες που βρίσκονται σε κρίση.
Επιπλέον, ο νέος πρόεδρος θα πρέπει να διαπραγματευτεί με μια κατακερματισμένη Εθνοσυνέλευση, τα μέλη της οποίας θα αναλάβουν καθήκοντα στις 14 Μαΐου, δέκα ημέρες πριν από τον νέο πρόεδρο.
