Το Ισραήλ έχει καταστρέψει περισσότερα από 1.500 κτίρια σε περιοχές της Γάζας που εξακολουθούν να βρίσκονται υπό τον έλεγχό του, από την εκεχειρία που συμφώνησε με την Χαμάς και άρχισε στις 10 Οκτωβρίου, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες που εξέτασε η ομάδα του BBC Verify.
Οι πρόσφατες εικόνες — από τις οποίες η πιο πρόσφατη λήφθηκε στις 8 Νοεμβρίου — δείχνουν πώς ολόκληρες συνοικίες υπό τον έλεγχο των Ισραηλινών Ένοπλων Δυνάμεων (IDF) έχουν ισοπεδωθεί σε λιγότερο από έναν μήνα, φαινομενικά μέσω κατεδαφίσεων.
Τώρα, ο πραγματικός αριθμός των κατεστραμμένων κτιρίων μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος, επειδή ορισμένες περιοχές δεν μπόρεσαν να καλυφθούν από δορυφόρους.Ειδικοί επισημαίνουν ότι οι κατεδαφίσεις θα μπορούσαν να παραβιάζουν ορισμένα σημεία της συμφωνίας εκεχειρίας που είχε την υποστήριξη των ΗΠΑ, της Αιγύπτου, του Κατάρ και της Τουρκίας.
Ο εκπρόσωπος των IDF δήλωσε στο BBC ότι αυτές οι διαδικασίες συμμορφώνονται με όλες τις προϋποθέσεις που αποτελούν μέρος της εκεχειρίας.
Στα 20 σημεία που παρουσίασε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και στα οποία βασίζεται η εκεχειρία, αναφέρεται ότι «όλες οι στρατιωτικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών βομβαρδισμών και της χρήσης πυροβολικού, θα διακοπούν».
Από τότε, ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε ότι «αυτός ο πόλεμος έχει τελειώσει».
Αλλά το BBC κατέληξε, μέσω της ανάλυσης δορυφορικών εικόνων, ότι η καταστροφή κτιρίων από τις IDF συνεχίζεται σε μεγάλη κλίμακα.
Χρησιμοποιήθηκε ένας αλγόριθμος ανίχνευσης μεταβολών κατά την ανάλυση εικόνων ραντάρ που λήφθηκαν πριν και μετά την έναρξη της εκεχειρίας, για να αναδειχθούν τα σημεία διαφοροποίησης. Αυτό έδωσε μια πρώτη ιδέα της έκτασης της καταστροφής, στη συνέχεια έγινε φυσική καταμέτρηση των κτιρίων που φαίνονται εμφανώς κατεστραμμένα, όπως λέει το BBC.
Εξετάσαμε τα κατεστραμμένα κτίρια πίσω από την Κίτρινη Γραμμή — ένα όριο που εκτείνεται ανάμεσα στο βόρειο, νότιο και ανατολικό τμήμα της Γάζας.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας εκεχειρίας, το Ισραήλ συμφώνησε να αποσύρει τις δυνάμεις του μέχρι αυτό το όριο, το οποίο σημειώνεται με μια κίτρινη γραμμή στους χάρτες που δημοσίευσαν οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF).
Κατεστραμμένα σπίτια, οπωρώνες και κήποι
Πολλά από τα κτίρια που επηρεάστηκαν δεν φαίνονταν να είχαν υποστεί ζημιές πριν από την κατεδάφισή τους, για παράδειγμα στο ανατολικό Jan Yunis, στην περιοχή γύρω από την Abasan al Kabira.
Είναι δύσκολο να βγάλει κανείς ξεκάθαρα συμπεράσματα από δορυφορικές εικόνες, αλλά αυτά τα κτίρια δεν είχαν εμφανείς δομικές βλάβες ή ενδείξεις όπως θραύσματα γύρω τους ή αλλαγές στο σχήμα τους. Ήταν σπίτια με κήπους, δέντρα και μικρούς λαχανόκηπους.
Μια σύγκριση δορυφορικών εικόνων αυτής της περιοχής, που λήφθηκαν στην αρχή του πολέμου τον Οκτώβριο του 2023, με εικόνες που καταγράφηκαν κοντά στην ημερομηνία έναρξης της εκεχειρίας, δείχνουν ελάχιστες αλλαγές σε πολλά κτίρια.
Η Lana Khalil ζούσε στην Abasan al Kabira πριν μετακινηθεί κοντά στην al Mawasi. Περιγράφει το σπίτι της ως ένα είδος "παραδείσου" γεμάτο με " κήπους και λαχανικά".
Τώρα, όπως και πολλά άλλα μέρη της Γάζας, η περιοχή έχει μετατραπεί σε ερείπια. "Ο ισραηλινός στρατός δεν μας άφησε τίποτα. Έχουν γκρεμίσει τα πάντα", λέει η Lana.
Και προσθέτει ότι οι πρώην κάτοικοι μπορούν να ακούνε τον θόρυβο των κατεδαφίσεων από "τις σκηνές όπου βρισκόμαστε στην al Mawasi". "Ράγισαν οι καρδιές μας ", θρηνεί.
Σε μια άλλη περιοχή, κοντά στην al Bayuk, ανατολικά της πόλης της Rafah, οι δορυφορικές εικόνες αφηγούνται μια παρόμοια ιστορία. Πολυάριθμα κτίρια που φαίνονταν αβλαβή πριν από την εκεχειρία, τώρα εμφανίζονται κατεστραμμένα. Εναέριες εικόνες μιας έκρηξης που δημοσιεύθηκαν στις αρχές Νοεμβρίου δείχνουν μια στήλη σκόνης να ανεβαίνει από τα ερείπια της γειτονιάς.
Η καταστροφή συνεχίζεται επίσης στην πόλη της Γάζας, στη συνοικία Shejaiya, καθώς και κοντά στο ινδονησιακό νοσοκομείο στα όρια του προσφυγικού καταυλισμού Jabalia.
Ο Εϊτάν Σαμίρ, πρώην επικεφαλής της Διεύθυνσης Διδασκαλίας Εθνικής Ασφάλειας στο Υπουργείο Στρατηγικών Υποθέσεων του Ισραήλ, υποστηρίζει ότι οι ενέργειες των IDF δεν παραβιάζουν τα συμφωνηθέντα σημεία της εκεχειρίας, υποδεικνύοντας ότι αυτά δεν ισχύουν για περιοχές στη Λωρίδα της Γάζας πίσω από την Κίτρινη Γραμμή.
Επαληθευμένα βίντεο δείχνουν ελεγχόμενες κατεδαφίσεις και εκσκαφείς να καταστρέφουν κτίρια μετά την υπογραφή της εκεχειρίας. Αυτά τα κτίρια έχουν γεωεντοπιστεί και βρίσκονται πίσω από την Κίτρινη Γραμμή.
Οι κατεδαφίσεις αποτελούν «παραβίαση της εκεχειρίας»
Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) υποστήριξαν τις ενέργειές τους και ένας εκπρόσωπος δήλωσε: «Σύμφωνα με τους όρους της εκεχειρίας, όλες οι υποδομές τρομοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων των σηράγγων, πρέπει να αποσυναρμολογηθούν στη Γάζα. Το Ισραήλ δρα σε απάντηση απειλών, παραβιάσεων και της υποδομής της τρομοκρατίας».
Στις 18 Οκτωβρίου, ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ισραέλ Κάτζ, έγραψε στον λογαριασμό του στο X: «Η αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας μέσω της καταστροφής των τρομοκρατικών σηράγγων και της υποδομής τρομοκρατίας ήταν μια σαφής πολιτική ασφάλειας του Ισραήλ».
Το σημείο 13 του σχεδίου ειρήνης του Τραμπ που δημοσιεύτηκε από τον Λευκό Οίκο — το πιο κοντινό που υπάρχει σε επίσημη δημοσίευση σχετικά με τη συμφωνία εκεχειρίας — ορίζει ότι «όλες οι επιθετικές στρατιωτικές ή τρομοκρατικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων σηράγγων και παραγωγής όπλων, θα καταστρέφονται και δεν θα ξαναχτιστούν».
Επίσης, υποδεικνύει ότι η διαδικασία αποστρατιωτικοποίησης της Γάζας θα πραγματοποιηθεί «υπό την επίβλεψη ανεξάρτητων παρατηρητών».
«Αυτό είναι σίγουρα μια παράβαση της εκεχειρίας», δήλωσε στο BBC ο H. A. Hellyer, ειδικός στη Μέση Ανατολή του Royal United Services Institute, ενός βρετανικό think tank.
«Αλλά η Ουάσιγκτον δεν θέλει να το αναγνωρίσει ως τέτοιο, επιμένοντας ότι η εκεχειρία πρέπει να διατηρηθεί, παρά το γεγονός ότι αυτό δεν συμβαίνει στην πράξη».
Ωστόσο, ο Σαμίρ αρνείται ότι οι IDF σπάει την εκεχειρία. Εξηγεί στο BBC ότι, σύμφωνα με τις πηγές του στις IDF, η άποψή τους είναι η εξής: «Στη Χαμάς επιτρέπεται να κάνει ό,τι θέλει στην επικράτεια που ελέγχει και στο Ισραήλ επιτρέπεται να κάνει ό,τι θέλει στην επικράτεια που ελέγχει».
Σύμφωνα με τις πηγές του, οι IDF θεωρούν απίθανο ότι η Χαμάς θα τηρήσει τη δεύτερη φάση της συμφωνίας.
«Επομένως, είναι απαραίτητο να προετοιμαστεί η ζώνη για τη συνέχιση των μαχών, ώστε να μην αφήσουμε καμία ευκαιρία στους μαχητές της να στήσουν ενέδρες στους στρατιώτες μας».
Αναφέρει επίσης ότι η Χαμάς προσπαθεί συχνά να διεισδύσει πέρα από την Κίτρινη Γραμμή και ότι παραμένουν ακόμα μεγάλες σήραγγες που πρέπει να εξουδετερωθούν.
Ορισμένοι αναλυτές, όπως ο Adil Haque, καθηγητής δικαίου στο Πανεπιστήμιο Rutgers των ΗΠΑ, επισημαίνουν ότι το Ισραήλ μπορεί να παραβιάζει τους νόμους του πολέμου, οι οποίοι απαγορεύουν την καταστροφή αστικής περιουσίας από μια κατοχική δύναμη.
Ο Haque δηλώνει ότι οι εξαιρέσεις σε αυτόν τον κανόνα μπορούν να προκύψουν μόνο «από στρατιωτικές επιχειρήσεις, δηλαδή από μάχες ή άμεσες προετοιμασίες για μάχη» και υποστηρίζει ότι κατά τη διάρκεια μιας εκεχειρίας «δεν είναι πιθανό ότι μια τόσο σημαντική καταστροφή αστικής περιουσίας να έχει γίνει απολύτως απαραίτητη λόγω στρατιωτικών επιχειρήσεων».
Ο Hugh Lovatt, ανώτερος ερευνητής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων, επισημαίνει ότι, τελικά, οι κατεδαφίσεις θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο το σχέδιο ειρήνης.
«Το πρόβλημα των κατεδαφίσεων θα επιδεινωθεί όσο περισσότερο το Ισραήλ παραμένει στην περιοχή πίσω από την Κίτρινη Γραμμή», σημειώνει.
«Τελικά, η αντίληψη ότι το Ισραήλ καθυστερεί την απόσυρσή του και επιδιώκει να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα στο πεδίο, όπως έχει ήδη κάνει στη Δυτική Όχθη, θα αποτελέσει μια ολοένα και μεγαλύτερη απειλή για τη διατήρηση της εκεχειρίας», συμπεραίνει.
(Πηγή: BBC Mundo)
🔔 Εγγραφείτε στο κανάλι μας στοTelegram
