 |
| Φωτογραφία: AFP |
Της Fan Anqi
Οι ηγέτες της διευρυμένης οικογένειας των BRICS ποζάρουν για φωτογραφία κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας, στις 6 Ιουλίου 2025.
Η 17η Σύνοδος Κορυφής των BRICS διεξάγεται στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας, από την Κυριακή έως τη Δευτέρα, τοπική ώρα. Ως εκ περιτροπής πρόεδρος της ομάδας, η Βραζιλία φιλοξενεί τη Σύνοδο με το σύνθημα «Ενίσχυση της Συνεργασίας του Παγκόσμιου Νότου για πιο Συμμετοχική και Βιώσιμη Διακυβέρνηση».
Καθώς αυτή είναι η πρώτη συνάντηση από τη διεύρυνση της ομάδας με νέα μέλη και εταίρους που εκπροσωπούν πάνω από τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό και το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ειδικοί από όλο τον κόσμο θεωρούν τη Σύνοδο αυτή ορόσημο, καθώς αντικατοπτρίζει ένα ευρύτερο και πιο συμμετοχικό σχήμα εκπροσώπησης. Όπως σημειώνουν, αναμένεται να ενισχύσει τη συνοχή και συνεργασία μεταξύ των αναδυόμενων αγορών, και να προβάλει δυναμικά την αυξανόμενη επιρροή του «Παγκόσμιου Νότου» στη διεθνή σκηνή.
Ο Πρωθυπουργός Λι δήλωσε το Σάββατο στη συνάντησή του με τον Λούλα ότι η Κίνα είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με τη Βραζιλία αξιοποιώντας τα συμπληρωματικά πλεονεκτήματα των δύο χωρών, διευρύνοντας τη συνεργασία στους τομείς της ψηφιακής οικονομίας, της πράσινης ανάπτυξης, της τεχνολογικής καινοτομίας και της διαστημικής τεχνολογίας, σύμφωνα με το πρακτορείο Xinhua.
Τονίζοντας ότι οι σχέσεις Κίνας–Βραζιλίας βρίσκονται στην καλύτερη τους φάση, ο Λι δήλωσε πως οι δύο πλευρές εργάζονται από κοινού για την οικοδόμηση μιας κοινότητας με κοινό μέλλον, για έναν πιο δίκαιο κόσμο και έναν πιο βιώσιμο πλανήτη.
Κατά την επίσκεψη του Λούλα στην Κίνα τον Μάιο, οι δύο ηγέτες κατέληξαν σε σημαντική συναίνεση για την προώθηση αυτής της κοινότητας και τη στήριξη του πολυμερισμού, πρόσθεσε ο Λι, υπογραμμίζοντας ότι η Κίνα είναι πρόθυμη να εμβαθύνει περαιτέρω τη διμερή συνεργασία στο εμπόριο, τα χρηματοοικονομικά και τις υποδομές στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας «Ζώνη και Δρόμος».
Ο Κινέζος πρωθυπουργός συναντήθηκε επίσης με τον Πρωθυπουργό της Αιθιοπίας Αμπίι Άχμεντ την Κυριακή, στο περιθώριο της Συνόδου.
Σύμφωνα με το Xinhua, ο Λι τόνισε πως η Κίνα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Αιθιοπία για την προώθηση του πραγματικού πολυμερισμού και την υπεράσπιση της οικονομικής παγκοσμιοποίησης και του ελεύθερου εμπορίου.
Πρώτη διευρυμένη σύνοδος
Η φετινή Σύνοδος των BRICS διεξάγεται υπό συνθήκες που τη διαχωρίζουν από προηγούμενες, σε μια κρίσιμη στιγμή για τη μεταρρύθμιση της παγκόσμιας διακυβέρνησης, καθώς συμπίπτει με τα 80 χρόνια των Ηνωμένων Εθνών, ανέφερε την Κυριακή στην Global Times ο Ξου Φέιμπιάο, διευθυντής του Κέντρου Μελετών BRICS και G20 του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων της Κίνας.
«Καθώς οι ΗΠΑ προκαλούν αναταραχές στο παγκόσμιο οικονομικό τοπίο και επιταχύνουν την αποσύνθεση της διεθνούς τάξης, ο κόσμος εναποθέτει ελπίδες στους BRICS για να σταθεροποιήσουν την παγκόσμια κατάσταση και να προσδώσουν αναγκαία βεβαιότητα στις διεθνείς υποθέσεις», είπε.
Καθώς αυτή είναι η πρώτη διευρυμένη σύνοδος με χώρες εταίρους, ο Ξου σημείωσε ότι τα αποτελέσματα θα είναι καθοριστικά για την πορεία της ομάδας. «Παρόλο που η διεύρυνση αύξησε τη συλλογική βαρύτητα και επιρροή των BRICS, φέρνει επίσης προκλήσεις εσωτερικού συντονισμού και εξωτερικών πιέσεων που προσπαθούν να διασπάσουν το μπλοκ. Το αν οι BRICS θα μετατρέψουν αυτό το δυναμικό σε απτά αποτελέσματα, είναι κρίσιμο και θα φανεί στη Σύνοδο αυτή», είπε.
Ο Ουάνγκ Γιούομινγκ, διευθυντής του Ινστιτούτου Αναπτυσσόμενων Χωρών του Κινεζικού Ινστιτούτου Διεθνών Σπουδών, πρόσθεσε ότι εν μέσω αμερικανικών δασμών που πλήττουν σοβαρά το παγκόσμιο εμπόριο, η Σύνοδος αναμένεται να τονίσει τη στήριξη του πολυμερούς πλαισίου του ΠΟΕ και να προτείνει μέτρα για την ενίσχυση της διαφοροποιημένης εμπορικής συνεργασίας, μειώνοντας την εξάρτηση από οποιαδήποτε μεμονωμένη αγορά.
Όσον αφορά τις γεωπολιτικές εντάσεις, οι χώρες των BRICS αναμένεται να παρουσιάσουν νέες προσεγγίσεις για μια ολοκληρωμένη και ισορροπημένη αντίληψη ασφάλειας που απορρίπτει την επιδίωξη «απόλυτης ασφάλειας» εις βάρος της κυριαρχίας άλλων, είπε ο Ουάνγκ.
«Απέναντι στην επανεμφάνιση του προστατευτισμού, οι αναδυόμενες χώρες πρέπει να υπερασπιστούν το πολυμερές εμπορικό σύστημα και να μεταρρυθμίσουν τη διεθνή χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική», τόνισε ο Βραζιλιάνος Πρόεδρος στο επιχειρηματικό φόρουμ BRICS το Σάββατο. Ο Λούλα σημείωσε ότι οι BRICS πλέον αντιπροσωπεύουν πάνω από τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό και το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ, σύμφωνα με το Reuters.
Πρόσθεσε ότι το 2024 οι BRICS ξεπέρασαν τον μέσο παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης, με 4% έναντι 3,3%, και ανέδειξε την ομάδα ως «κόμβο ευημερούσων και δυναμικών οικονομιών», σύμφωνα με το TV BRICS.
Οι BRICS ξεκίνησαν με Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα στην πρώτη Σύνοδο του 2009. Αργότερα προστέθηκε η Νότια Αφρική, και πέρυσι εντάχθηκαν ως πλήρη μέλη η Αίγυπτος, η Αιθιοπία, η Ινδονησία, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Αυτή είναι η πρώτη Σύνοδος Ηγετών που περιλαμβάνει την Ινδονησία ως νέο μέλος και δέκα επιπλέον χώρες-εταίρους. Περισσότερες από 30 χώρες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον συμμετοχής είτε ως πλήρη μέλη είτε ως εταίροι, σύμφωνα με αναφορές.
Από το 2023, ο μηχανισμός των BRICS έχει επεκταθεί δύο φορές, κάτι που καταδεικνύει τη διαρκώς αυξανόμενη απήχηση και συνοχή του σχήματος, εν μέσω παγκόσμιας αναταραχής. «Οι BRICS έχουν πλέον καταστεί πρωτοπορία του Παγκόσμιου Νότου, και η συνεχής διεύρυνσή τους αντανακλά την επείγουσα ανάγκη των αναπτυσσόμενων χωρών για μεγαλύτερη αλληλεγγύη, βιώσιμη ανάπτυξη και ειρήνη», είπε ο Ξου.
«Σε αντίθεση με τις αποκλειστικές "μικρές ομάδες" της Δύσης όπως η G7 και το ΝΑΤΟ που επιδιώκουν στενά γεωπολιτικά συμφέροντα, οι BRICS δίνουν έμφαση στη διαβούλευση επί ίσοις όροις, τον αμοιβαίο σεβασμό και τη συνεργασία με κοινά οφέλη», πρόσθεσε.
Κυβερνητική πολιτική για την τεχνητή νοημοσύνη και το κλίμα στο επίκεντρο
Στην ατζέντα της φετινής Συνόδου, η Βραζιλία –προεδρεύουσα χώρα– ανακοίνωσε πως θα επικεντρωθεί σε έξι βασικά θέματα: παγκόσμια συνεργασία στην υγεία, εμπόριο, επενδύσεις και χρηματοοικονομικά, κλιματική αλλαγή, τεχνητή νοημοσύνη, διακυβέρνηση, ειρηνική ασφάλεια και θεσμική ανάπτυξη, σύμφωνα με αναφορές.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν τρεις τομείς ως ιδιαίτερα κρίσιμους: Πρώτον, η κλιματική αλλαγή και η πράσινη μετάβαση, ενόψει της COP30 τον Νοέμβριο στην Αμαζονία. Δεύτερον, η προσβασιμότητα και ασφάλεια της τεχνητής νοημοσύνης για τις χώρες του Παγκόσμιου Νότου, αποφεύγοντας τη μονοπώληση από τη Δύση. Τρίτον, η ενίσχυση του πολυμερισμού, ειδικά στη συνεργασία για την παγκόσμια υγεία, δήλωσε ο Ουάνγκ.
Οι BRICS συνεχίζουν επίσης να επικρίνουν την πολιτική δασμών των ΗΠΑ. Σε Υπουργική Συνάντηση τον Απρίλιο, το μπλοκ εξέφρασε ανησυχία για «αδικαιολόγητα μονομερή προστατευτικά μέτρα», περιλαμβανομένης της αδιάκριτης αύξησης αμοιβαίων δασμών.
Η προθεσμία που έθεσαν οι ΗΠΑ στους βασικούς εμπορικούς τους εταίρους για συμφωνίες ή νέους δασμούς λήγει στις 9 Ιουλίου, κλείνοντας 90 ημέρες αστάθειας, αλλά αφήνοντας αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές.
Πριν από τη Σύνοδο, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο συνάντηση των Υπουργών Οικονομικών και Διοικητών Κεντρικών Τραπεζών των BRICS στο Ρίο. Ο Κινέζος Υπουργός Οικονομικών Λαν Φοάν δήλωσε ότι εν μέσω ασθενούς παγκόσμιας ανάπτυξης και προστατευτισμού, οι BRICS πρέπει να ενισχύσουν το πνεύμα ανοικτότητας, συμμετοχής και συνεργασίας με κοινά οφέλη. Τόνισε την ανάγκη αλληλεγγύης για τη δημιουργία ενός δίκαιου και ισορροπημένου παγκόσμιου συστήματος διακυβέρνησης.
Η Κίνα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με όλα τα μέρη για την ενίσχυση της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας των BRICS (NDB) και της χρηματοδότησης για την κλιματική δράση, πρόσθεσε ο Λαν.
Το Σάββατο, η NDB ανακοίνωσε ότι η Κολομβία και το Ουζμπεκιστάν εντάχθηκαν επισήμως ως νέα μέλη, σύμφωνα με το CCTV.
Από την ίδρυσή της το 2015, η NDB έχει εγκρίνει πάνω από 120 επενδυτικά έργα ύψους 40 δισ. δολαρίων, σε τομείς όπως καθαρή ενέργεια, μεταφορικές υποδομές, προστασία περιβάλλοντος, ύδρευση, κοινωνική και ψηφιακή υποδομή, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας.
