Σήμερα το βρίσκουμε ακατανόητο, απίστευτο που αυτοί οι γονείς παράδωσαν τα ανήλικα παιδιά τους σε άγνωστα άτομα για να τα μεταφέρουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, εντελώς μόνα και σε απόλυτη αδυναμία, χωρίς καν να γνωρίζουν τη γλώσσα της χώρας στην οποία στέλνονταν. Όμως, αυτό ακριβώς συνέβη.
Πώς ήταν δυνατόν; Χάρη στις ενέργειες παραπληροφόρησης του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, της CIA , της εσωτερικής και εξωτερικής αντεπανάστασης, καθώς και καθολικών οργανώσεων που διέδιδαν, ανάμεσα σε άλλα ψέματα, την απάτη ότι η Επαναστατική Κυβέρνηση επρόκειτο να πάρει τα παιδιά από τους γονείς αφαιρώντας τους την γονική επιμέλεια.
Το 1960 η κατάσταση στη χώρα χαρακτηριζόταν από ένα συνεχή αγώνα ενάντια στην αστική τάξη, τη μεσαία τάξη και άλλα στρώματα που επηρεάζονταν από τους επαναστατικούς νόμους, τα οποία προσπαθούσαν μέσω αντεπαναστατικών δράσεων, σαμποτάζ και παραπληροφόρηση να δημιουργήσουν στον λαό μια ατμόσφαιρα ανασφάλειας που να προκαλέσει, μεταξύ άλλων, την απώλεια εμπιστοσύνης στην Επανάσταση και τους ηγέτες της.
 |
| H πράκτορας της CIA Leopoldina Grau Alsina (Polita) μία από τους βασικούς εκτελεστές της επιχείρησης, εμπλεκόμενη επίσης και σε απόπειρα δολοφονίας κατά του Φιντέλ. Foto: Granma |
Για αυτές τις δράσεις χρησιμοποίησαν στοιχεία της Νεολαίας Καθολικής Δράσης (JAC), της Χριστιανικής Δημοκρατικής Νεολαίας (JDC), της Πανεπιστημιακής Καθολικής Ένωσης (ACU) και κάποιων ιδιωτικών σχολείων, κυρίως των καθολικών και του Καθολικού Πανεπιστημίου της Βίγιαμπουένα, που ήταν το πιο δραστήριο με τις αντικομουνιστικές και προβοκατόρικες καμπάνιες του. Μία από αυτές τις καμπάνιες ήταν η ενορχηστρωμένη στο Πάρκο Σεντράλ της Αβάνας στις 6 Φεβρουαρίου 1960, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του σοβιετικού αντιπροέδρου Αναστάς Μικογιάν.
Η εκκλησία έλεγχε 132 δημοτικά σχολεία, 48 γυμνάσια, 33 εμπορικές σχολές, 22 σχολές γραμματέων, τέσσερα λύκεια και τρεις επαγγελματικές σχολές. Επιπλέον του Καθολικού Πανεπιστημίου της Βίγιαμπουένα και του Κοινωνικού Πανεπιστημίου της Λα Σάγιε.
Τον Δεκέμβρη του 1959, ψηφίστηκε ο Νόμος Πλήρους Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης, που εξασφάλιζε την πλήρη, λαϊκή, δημοκρατική και δωρεάν εκπαίδευση και την πρόσβαση σε αυτήν όλων των πολιτών χωρίς κανενός είδους διακρίσεις.
Αυτό είχε συνέπεια να αρχίσει μία άγρια καμπάνια παραπληροφόρησης ενάντια στο νόμο από τις αντιδραστικές εφημερίδες Diario de La Marina, Prensa Libre και Avance, διεθνή πρακτορεία τύπου και εκπροσώπους της κουβανικής ολιγαρχίας.
Σε όλες αυτές τις εκστρατείες συμμετείχαν επίσης με έντονο τρόπο το La Voz de Estados Unidos de América, επίσημος ραδιοφωνικός σταθμός των ΗΠΑ, και το Radio Swan, χρηματοδοτούμενο και καθοδηγούμενο από τη CIA, που είχε εγκατασταθεί τον Μάιο του 1960 στο νησί με το ίδιο όνομα, από το έδαφος της Ονδούρας.
Οι ψευδείς ειδήσεις δεν είναι νέα στρατηγική
Στς 26 Οκτώβρη 1960, το Radio Swan ξεκίνησε μία καμπάνια για τη “γονική επιμέλεια”. Στις 8.30 εκείνο το βράδυ, στο πρόγραμμα κατά της Κούβας “Ώρα για Εθνική Ελευθερία”, υπό τη διεύθυνση του Ενρίκε Ουέρτα και τη συνεργασία των Άνχελ δελ Σέρρο, Πεπίτα Ριέρα και Λουίς Κόντε Αγκουέρο, μεταδόθηκε η ακόλουθη πληροφορία:
“Προσοχή κουβανοί!
Προσοχή κουβανοί! Θυμήσου ότι κάποιες μέρες πριν, σε αυτή την ώρα της ελευθερίας, σου είχαμε πει πολλούς από τους νόμους που μετέπειτα τέθηκαν σε ισχύ από την κυβέρνηση, όπως για παράδειγμα, την Αστική Μεταρρύθμιση σου είπαμε ότι πρόκειται να την κάνουν και την έκαναν. Τώρα σου ανακοινώνουμε τον επόμενο νόμο: Θα σου πάρουν το ίδιο σου το παιδί από πέντε έως 18 ετών, θα το πάρουν για να του διδάξουν τα δόγματα τους και όταν θα στο επιστρέψουν θα έχει μετατραπεί σε μανιώδη υλιστή, και έτσι ο Φιδέλ Κάστρο θα μετατραπεί σε υπέρτατη μητέρα της Κούβας. Μην αφήσεις να σου πάρουν το παιδί σου!
Προσοχή κουβανοί! Πηγαίνετε στην εκκλησία και ακολουθήστε τις οδηγίες του κλήρου!”.
 |
Mongo Grau Alsina/CIA |
“Νέος Νόμος του Φιδέλ:
Να βάλει τους ιερείς και τις μοναχές να εργάζονται ως υπάλληλοι της κυβέρνησης. Ο Αρμάντο Χαρτ θα είναι ο Πάπας, οτιδήποτε σχετικό με τη θρησκεία θα πρέπει να είναι από κομμουνιστικά βιβλία, ο ίδιος ο Αρμάντο Χαρτ έχει δηλώσει ότι τα παιδιά κατά τα πρώτα τους χρόνια ανήκουν στο Κράτος.
Κουβανή μητέρα, η κυβέρνηση θα σου πάρει το παιδί σου και θα το εμποτίσει με κομμουνιστικούς κανόνες. Θα σου πει ότι ο Τσε δεν είναι τυχοδιώκτης, αλλά ένας καλός γενναίος άνθρωπος που βοήθησε να ελευθερωθεί η πατρίδα, ότι ο Φιδέλ είναι ο πατέρας της πατρίδας [...]
Σε εσένα κουβανή μητέρα, μπορούν να σου πάρουν τα ρούχα, την τροφή ακόμη και να σε σκοτώσουν, αλλά το δικαίωμα να μεγαλώσεις το παιδί σου κανείς δεν μπορεί να στο αφαιρέσει, θυμήσου ότι δεν υπάρχει χειρότερο θηρίο από αυτό που υπερασπίζεται τα μικρά του. Πρόσφερε τη ζωή σου σε μία δίκαιη υπόθεση όπως η δική μας, πριν παραδόσεις το παιδί σου στα θηρία”.
Όταν αυτές οι μεροληπτικές πληροφορίες έγιναν γνωστές και κυκλοφόρησαν στην Κούβα η πλειοψηφία του λαού δεν τις πίστεψε γιατί είχε εμπιστοσύνη στην Επανάσταση. Ωστόσο, ο πανικός κατέλαβε το τμήμα που επηρεαζόταν περισσότερο από την εκκλησία και την αντικομουνιστική προπαγάνδα της: την αστική και τη μεσαία τάξη.
Στη διάρκεια αρκετών μηνών, το Radio Swan μετέδωσε επανειλημμένα μηνύματα σαν το ακόλουθο:
“Προσοχή κουβανοί! Πηγαίνετε στην εκκλησία και ακολουθήστε τις οδηγίες του κλήρου!”
Και αν σε αυτά τα μηνύματα προσθέσουμε ότι στα καθολικά και ιδιωτικά σχολεία, οι ιερείς καθημερινά και σκόπιμα επέκτειναν και χειραγωγούσαν τα ψεύδη για την γονική επιμέλεια, μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε ότι, χρησιμοποιώντας τα παιδιά, οργάνωσαν μια άτιμη και σχολαστική ψυχολογική επιχείρηση για να αποσταθεροποιήσουν την Επανάσταση χωρίς να τους ενδιαφέρουν οι σοβαρές συνέπειες που όλο αυτό θα είχε στα νήπια.
Έναρξη της Επιχείρησης Πήτερ Παν
Για να βγάλουν παράνομα τα παιδιά της Κούβας στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Υπουργείο Εξωτερικών και η CIA στρατολόγησαν στο Μαϊάμι τον μονσενιόρ Bryan O. Walsh, διευθυντή τότε του Καθολικού Γραφείου Πρόνοιας, ο οποίος θα ήταν ο κύριος συντονιστής με τη κυβέρνηση των ΗΠΑ και στην Αβάνα με τον Ραμόν (Μόνγκο) και την Λεοπολδίνα Γκράου Αλσίνα (Πολίτα), με τον Τζέιμς Μπέικερ, διευθυντή της Ακαδημίας Ruston, οι οποίοι με τη σειρά τους επικοινώνησαν με άτομα της εμπιστοσύνης τους για να αναλάβουν να οργανώσουν και να πραγματοποιήσουν αυτή την απαίσια συγκαλυμμένη επιχείρηση.
Στον μονσενιόρ Bryan O. Walsh θα έδιναν βίζες Ι-20 (Μετανάστευση Ι-20) για σπουδαστές με την ένδειξη ότι ήταν διεκπεραιωμένες από το Λύκειο Coral Gables του Μαϊάμι, όπου στάλθηκε από την Αβάνα η κατάσταση των υποτιθέμενων σπουδαστών και αυτοί με τη σειρά τους θα έστελναν τα δικαιολογητικά εγγραφής για την αναχώρηση από την χώρα.
Ο Μπέικερ οργάνωσε στην Αβάνα μια ομάδα για να διεκπεραιώσει τις διαδικασίες βίζας, διαβατηρίων και άλλες νομικές ενέργειες. Στην πλειοψηφία της, η ομάδα αποτελείτο από καθηγητές της ακαδημίας του, ανεξάρτητα από το δίκτυο της καθολικής εκκλησίας.
Μόλις ήταν έτοιμα τα έγγραφα για το ταξίδι, οι εμπορικές αερογραμμές Παν Αμέρικαν, των Ηνωμένων Πολιτειών και KLM, της Ολλανδίας, ανάμεσα στον Δεκέμβρη του 1960 και τον Οκτώβρη του 1962, ήταν οι υπεύθυνες για την έκδοση του εισιτηρίου, του οποίου το κόστος καλυπτόταν από την κυβέρνηση των γιάνκις.
 |
Η λίστα επιβατών της πτήσης 978 της KLM με την οποία ταξίδεψαν για Τζαμάικα τα πρώτα επτά παιδiά που πήραν από την Κούβα μέσω της Επιχείρησης Πήτερ Πάν. |
Αυτές οι εταιρείες, στις οποίες είχε διεισδύσει η CIA, δέσμευαν σε κάθε πτήση 10-20 θέσεις από τις κρατήσεις, έφτιαχναν αλλοιωμένες λίστες αναμονής για να διευκολύνουν την αναχώρηση των παιδιών. Έφτασαν ακόμη και να πλαστογραφήσουν εκατοντάδες βίζες “waivers”, που είχαν εκδοθεί για συγκεκριμένα άτομα, τάχα για λόγους πολιτικής δίωξης, εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη και συμφωνία του Κράτους που την παρείχε.
Εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών, διπλωμάτες έξι ευρωπαϊκών πρεσβειών και πέντε λατινοαμερικανικών αναμίχθηκαν στη μεταφορά εγγράφων και διαβατηρίων της παράνομης επιχείρησης.
Την δεκαετία του 1960, το διεθνές αεροδρόμιο Ράντσο Μπογιέρος της Αβάνας, διατηρούσε κάποιες αίθουσες με τζάμια που τις ονόμαζαν “η γυάλα με τα χρυσόψαρα” όπου οι ταξιδιώτες περίμεναν για την επιβίβαση τους στο αεροπλάνο μετά τον έλεγχο εισiτηρίων από ένα χώρο ανοιχτό στο κοινό. Δεν υπήρχε ζώνη περιορισμού Μετανάστευσης.
Ας φανταστούμε, για μια στιγμή, μία ομάδα παιδιών να ανοίγει δρόμο ανάμεσα σε ενήλικους ταξιδιώτες για να φτάσουν σε ένα σημείο απ' όπου θα μπορούσαν να δουν τους συγγενείς τους. Με τα προσωπάκια τους και τα χεράκια τους ακουμπισμένα στο τζάμι, χωρίς ακόμα να καταλαβαίνουν τί θα έκαναν εκεί, αν και οι γονείς τους το είχαν πει πολλές φορές.
Δεν μπορούσαν να τους μιλήσουν, ούτε αυτοί να ακούσουν αυτά που τους έλεγαν τα παιδιά τους γιατί εμπόδιζε το τζάμι. Με τα ματάκια τους ορθάνοιχτα, έτοιμα να ξεσπάσουν σε κλάματα, αυτή η σπαραξικάρδια σκηνή επαναλείφθηκε για αρκετά χρόνια για περισσότερα από 14.000 παιδιά της Επιχείρησης Πήτερ Παν που ασυνόδευτα έφυγαν παράνομα από την Κούβα.
 |
Ο Lázaro Garrido Sánchez, ιδιοκτήτης του τυπογραφείου, μαζί με τη σύζυγό του Magdalena Martínez Mederos και τον Félix Suárez Amaya, συνελήφθησαν για την εκτύπωση αντιγράφων του πλαστού περί της γονικής εξουσίας.
 |
Είναι γνωστό ότι από 26 Δεκέμβρη 1961 μέχρι 28 Φλεβάρη 1962, συνολικά 7.778 παιδιά είχαν φτάσει ασυνόδευτα στη Φλόριδα με παράνομο τρόπο.Στο αεροδρόμιο του Μαϊάμι τα περίμενε ο κουβανοαμερικανός George Guash, που είχε την ευθύνη να τα παραλαμβάνει καθημερινά στην αίθουσα αναμονής. Εκεί, αυτά που δεν είχαν συγγενείς να τα αναμένουν, έπρεπε να χρησιμοποιήσουν τη φράση – κλειδί: “έρχομαι να δω τον Γιώργο”, και αμέσως τα μετέφεραν σε ένα καταφύγιο.
Αυτή η νέα διαδρομή ξεκίνησε στις 17 Γενάρη 1961 με την αποστολή επτά ασυνόδευτων παιδιών ηλικίας έξι με δέκα ετών, με την κανονική πτήση 978 της ολλανδικής εταιρείας KLM που έφτασε στη Τζαμάικα το απόγευμα της ίδιας ημέρας. Προηγούμενα, ο μονσενιόρ Walsh είχε ταξιδέψει στο Κίνγκστον για να συντονίσει με τον βορειοαμερικανό γενικό πρόξενο και αρχές της καθολικής επισκοπής, την μεταφορά των παιδιών της Κούβας.
Επιχείρηση Μαδρίτη
Σύμφωνα με τους διοργανωτές της Επιχείρησης Πήτερ Παν, αυτή τελείωσε στις 22 Νοέμβρη 1962, όταν άρχισε η αποκαλούμενη Κρίση του Οκτώβρη και διακόπηκαν οι πτήσεις ανάμεσα στη Κούβα και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, καιρό μετά, ο ίδιος ο μονσενιόρ Walsh δήλωσε το εντελώς αντίθετο: αυτή η μυστική αποστολή συνεχίστηκε για αρκετά χρόνια.
Τα ανήλικα παιδιά κάτω των 16 ετών συνέχισαν να αναχωρούν μόνα τους, μέσω της Ισπανίας, σε αυτή τη περίπτωση με κανονική βίζα της χώρας της Ιβηρικής. Κάθε βδομάδα έφταναν 10 – 12 ανήλικα στη Μαδρίτη, που τα παραλάμβαναν μέλη της ισπανικής καθολικής εκκλησία, μαζί με μία ομάδα ιερέων, θρησκευόμενων και λαϊκών προσφύγων από την Κούβα.
Κάποια φορά στην Ιβηρική χερσόνησο τα παιδιά είχαν στεγαστεί στα καταφύγια της Παναγίας του Καλού Αέρα και σ' αυτό του Casa de Campo, και τα δύο στο Ελ Εσκοριάλ, Κοινότητα της Μαδρίτης. Παρέμειναν εκεί περίπου επτά μήνες αναμένοντάς την μεταφορά τους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκτιμάται ότι ανάμεσα σε δύο με τρεις χιλιάδες παιδιά αναχώρησαν μόνα τους από την Κούβα μέσω Αβάνα – Μαδρίτη – Μαϊάμι.
Ο τελικός προορισμός των παιδιών
 |
| Μια ομάδα ασυνόδευτων παιδιών από την Κούβα, φτάνει στο αεροδρόμιο του Μαϊάμι το 1961, στο πλαίσιο της επιχείρησης Πήτερ Παν. Φωτογραφία: Πανεπιστήμιο Barry/Internet |
Η Επιχείρηση Πίτερ Παν μετέτρεψε σε θύματα τις οικογένειες που τάχα θα ευνοούσε. Οι γονείς που φοβούνταν ότι θα χάσουν την γονική επιμέλεια των παιδιών τους στην Κούβα, κατάληξαν να την χάσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πολλοί δεν κατόρθωσαν ποτέ να ξαναβρεθούν. Άλλα δεν έχουν ακόμα εμφανιστεί.
Αλλά είναι επίσης βέβαιο ότι η τεράστια πλειοψηφία δεν το κατάφερε. Άλλοι, προσκολλήθηκαν στις κουβανικές ρίζες τους, δημιούργησαν την Μπριγάδα Αντόνιο Μασέο, και πέθαναν υπερασπίζοντας την όπως ο νεαρός Κάρλος Μ. Βαρέλα, ο οποίος δολοφονήθηκε στο Πουέρτο Ρίκο επειδή προωθούσε τα ταξίδια στην Κούβα.
Στη διάρκεια χρόνων όλοι επηρεάστηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο από τον ξεριζωμό, την θλίψη και την εγκατάλειψη στην οποία υποβλήθηκαν. Και αυτές οι παλιές πληγές δεν έχουν ακόμη επουλωθεί.
Μετάφραση: Κωνσταντίνα Κακλαμανάκη
