Τα Ellinika Hoaxes «βάφτισαν» fake news το κουβανικό φάρμακο για τον κοροναϊό
Πηγή: www.nonpaper.com.gr
Την περασμένη Δευτέρα η γνωστή ιστοσελίδα κατάρριψης αναληθών δημοσιευμάτων στο διαδίκτυο, ellinikahoaxes.gr, δημοσίευσε ένα άρθρο σύμφωνα με το οποίο η πρόσφατη είδηση πως η Κούβα ανέπτυξε αποτελεσματικό φάρμακο κατά του κοροναϊού που ήδη επιθυμούν να αγοράσουν 15 χώρες, είναι προϊόν «παραπληροφόρησης».
Τι συμβαίνει όμως όταν ένας ιστότοπος, που έχει αναλάβει σε συνεργασία με το Facebook την καταπολέμηση των fake news, πέφτει o ίδιος στην παγίδα της αναπαραγωγής ψευδών ειδήσεων;
Σύμφωνα με το συντάκτη του άρθρου, «Όλα τα δημοσιεύματα που κάνουν αναφορά σε αυτό το φάρμακο και τη συνεργασία μεταξύ της Κούβας και της Κίνας έχουν ως πηγή είτε σελίδες ενημέρωσης που εδρεύουν στην Κούβα ή άλλες ισπανόφωνες ιστοσελίδες. Αυτή η πληροφορία», συνεχίζει ο αρθρογράφος, «δε βρίσκεται σε καμία μεγάλη σελίδα ενημέρωσης ή επιστημονικού φορέα».
Πρόκειται περί κατάφωρου ψέματος και σκόπιμης διαστρέβλωσης της πραγματικότητας. Ο συντάκτης του άρθρου προφανώς αγνοεί ή αποκρύπτει εσκεμμένα το γεγονός ότι τα διαδικτυακά ΜΜΕ που αναπαρήγαν την είδηση αυτή (μεταξύ αυτών και το δικό μας) ανέφεραν ως βασική και αποκλειστική πηγή το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ). Βέβαια, παρά την «κατάρριψη» του δημοσιεύματος από τα Ellinika Hoaxes, μέσα ενημέρωσης όπως η «Εφημερίδα των Συντακτών», ο «Ημεροδρόμος» ή ακόμα και το φιλοκυβερνητικό νεοφιλελεύθερο «Liberal» εξακολουθούν να μην έχουν κατεβάσει την είδηση από το αρχείο τους. Μοναδική εξαίρεση, η οικονομική ιστοσελίδα «Capital» (που ανήκει στον ίδιο μιντιακό όμιλο με το «Liberal») η οποία κατέβασε την είδηση για τους δικούς της άγνωστους (;) λόγους.
Το σχετικό δημοσίευμα όμως δεν αναπαράχθηκε μόνο από ελληνικά μέσα ενημέρωσης ή μέσα της Λατινικής Αμερικής, όπως το ισπανόφωνο (με αγγλική έκδοση), TeleSUR. Επιβεβαιώθηκε και από επίσημες αναφορές της προεδρίας της Κούβας, της Βενεζουέλας, της Κίνας, των αρχών της Λομβαρδίας στην Ιταλία, και φυσικά από πληθώρα έγκυρων διεθνών ΜΜΕ, όπως της γερμανικής Deutsche Welle.
Εξαιρετικό και πλήρως διαφωτιστικό είναι το άρθρο που δημοσίευσε χθες (16/3/2020) ο έγκριτος δημοσιογράφος του εναλλακτικού μέσου, MintPress News, και πρώην συντάκτης σε μέσα ενημέρωσης όπως ο Guardian, Alan MacLeod, με τίτλο «Πώς η Κούβα ηγείται του κόσμου στον αγώνα κατά του κοροναϊού».
Ωστόσο, αντί ο αρθρογράφος να αφιερώσει έστω και μία αράδα στην αρχική πηγή της είδησης (επαναλαμβάνουμε: του ΑΠΕ-ΜΠΕ), αρκέστηκε στην προπαγάνδα περί «κουβανικών ΜΜΕ», «ισπανόφωνων σελίδων», «μικρών σελίδων ενημέρωσης» ή «μη επιστημονικών φορέων» με σκοπό να μειώσει όλα εκείνα τα μέσα που δημοσίευσαν το συγκεκριμένο δημοσίευμα. Εκτός κι αν θεωρεί ο αρθρογράφος ότι το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο της χώρας και κύριος πάροχος των ειδήσεων των ελληνικών ΜΜΕ, αποτελεί μέσο παραπληροφόρησης που στερείται δημοσιογραφικής εγκυρότητας. Τότε όμως, θα έπρεπε να εγκαλέσει το ίδιο το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων για έλλειψη αξιοπιστίας, κάτι που φυσικά δεν τόλμησε να το κάνει.
Παράλληλα, ο συντάκτης θέλησε να δώσει και μία επιστημονική τεκμηρίωση στο δημοσίευμα. Αναφέρει λοιπόν χαρακτηριστικά: «...ιντερφερόνη άλφα 2β ονομάζεται η χημική ένωση όχι το εμπορικό προϊόν. Την ίδια χημική ένωση χρησιμοποιεί ως βάση το αντίστοιχο φάρμακο που αναπτύχθηκε στη Κούβα και φέρει την ονομασία Heberon® Alfa R. Εν ολίγοις η κουβανική κυβέρνηση δεν ανέπτυξε την ιντερφερόνη άλφα 2β, απλά χρησιμοποίησε την ένωση για να παράγει ένα φάρμακο».
Και προσθέτει παρακάτω: «Μετά από εκτεταμένη έρευνα σε βάσεις δεδομένων για κλινικές δοκιμές δεν καταφέραμε να βρούμε κάποια καταχώρηση η οποία να αφορούσε χρήση του σκευάσματος Heberon® Alfa R της Κουβανικής κυβέρνησης στο πλαίσιο αντιμετώπισης της COVID-19». Σε αυτό το σημείο φαίνεται ξεκάθαρα πως ο αρθρογράφος επιθυμεί πάση θυσία να εντάξει την είδηση στη σφαίρα της «παραπληροφόρησης», παίζοντας απλά με τις λέξεις και αποφεύγοντας την ουσία.
Επίσης, αναφέρει πως «Στη σελίδα που χρησιμοποιούν ως πηγή τα ελληνικά δημοσιεύματα, συγκεκριμένα στην "granma.cu", αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η Κουβανική κυβέρνηση κατάφερε με χρήση του Heberon® Alfa R να "γιατρέψει" 1,500 ασθενείς της νόσου COVID-19», για να συμπληρώσει μετά πως «Για τον εν λόγω ισχυρισμό δεν υπάρχει τεκμηρίωση σε κανένα επίσημο μέσο, καμία μελέτη ή αναφορά επίσημου φορέα εντός ή εκτός Κούβας δεν κάνει αναφορά σε αυτά τα νούμερα...» κοκ.
Το γεγονός ότι το δημοσίευμα της Granma, που είναι το επίσημο όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας, κάνει λόγο ήδη πριν από ένα μήνα για «χειροπιαστά αποτελέσματα στη θεραπεία 1.500 ασθενών» σημειώνοντας πως «Το φάρμακο είναι ένα από τριάντα φάρμακα που επέλεξε η κινέζικη Εθνική Επιτροπή Υγείας για να θεραπεύσει την αναπνευστική πάθηση», προφανώς έχει μικρή σημασία για το συντάκτη. Αλλά είπαμε. Τα κουβανικά, ισπανόφωνα ή όσα μέσα ενημέρωσης τέλος πάντων τυγχάνει να διάκεινται φιλικά σε σοσιαλιστικές ή κομμουνιστικές κυβερνήσεις, είναι εξ ορισμού αναξιόπιστα και πρέπει να τα καταγγέλλουμε ως φορείς παραπληροφόρησης.
Είναι απορίας άξιο ο συντάκτης να αναφέρεται στην κατακλείδα του άρθρου πως «ο ισχυρισμός ότι η Κούβα έχει αναπτύξει φάρμακο το οποίο έχει κριθεί αποτελεσματικό για διάθεση σε ασθενείς δεν υποστηρίζεται από τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα», όταν η μεγαλύτερη βάση κλινικών δοκιμών προέρχεται από τους δεκάδες χιλιάδες ασθενείς της Κίνας που αντιμετώπισαν με επιτυχία τον ιό, αλλά και το ιατρικό προσωπικό της Κίνας που επιβεβαίωσε την αποτελεσματικότητα του κουβανικού φαρμάκου.
Βέβαια, θα πρέπει να μας δημιουργεί προβληματισμούς το γεγονός ότι το δημοσίευμα των Ellinika Hoaxes συνέπεσε με τον εμπορικό και οικονομικό πόλεμο που διεξάγεται αυτή την ώρα μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, και έχει να κάνει με την εμπορική εκμετάλλευση και κατοχύρωση της αποκλειστικότητας του νέου φαρμάκου κατά του κοροναϊού.
Τα Ellinika Hoaxes, που τους τελευταίους μήνες έχουν αναλάβει το ρόλο των «σερίφηδων» της ενημέρωσης και του διαδικτύου, κρίνοντας με τα δικά τους πολιτικά και ιδεολογικά κριτήρια τι είναι ψευδές και τι αληθές, δεν είναι η πρώτη φορά που προβαίνουν οι ίδιοι στην σκόπιμη αναπαραγωγή παραπλανητικών, ελλιπών ή εσφαλμένων δημοσιογραφικά άρθρων.
Αξίζει να θυμίσουμε ενδεικτικά την περίπτωση του ζιζανιοκτόνου «RoundUp» της Monsanto με την καρκινογόνο χημική ουσία γλυφοσάτη όπου τα Ellinika Hoaxes, ως άτυπος συνήγορος της πολυεθνικής με το ρεκόρ σε δικαστικές μηνύσεις και αγωγές, κατηγορούσαν δημοσίευμα του The Press Project για «επιστημονική παραφιλολογία» και «συνωμοσιολογία», ή την περίπτωση με το ζήτημα της αναγνώρισης της «μακεδονικής γλώσσας» όπου μάλιστα αναγκάστηκαν να ζητήσουν δημόσια συγγνώμη, δηλώνοντας ότι «έπεσαν θύματα παραπληροφόρησης και κακής συνεργασίας».
Οι «ογκόλιθοι» βέβαια της ερευνητικής δημοσιογραφίας (οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι απόστρατοι του ελληνικού στρατού), όταν δεν προβαίνουν στην αναπαραγωγή ελλιπών ερευνών, φροντίζουν να αποκαθιστούν την «εγκυρότητά» τους με το να καταρρίπτουν εξόφθαλμες θεωρίες συνωμοσίας τύπου «Δεν βρέθηκε άνδρας που να σκοτώνει τα κουνούπια όταν αερίζεται» (sic!) ή «Όχι, ο κορωνοϊός δεν αποφεύγει τους καπνιστές» κ.α τέτοια fake news που είναι πασίδηλο ότι τα αντιλαμβάνεται μέχρι και ένα παιδί του Δημοτικού.
Τέτοια παραπλανητικά δημοσιεύματα όμως, όπως αυτό της Κούβας, είναι λογικό να αναπαράγονται από την στιγμή που οι «χωροφύλακες» του διαδικτύου έλαβαν, σύμφωνα πάντα με τους ίδιους, χρηματοδότηση για το έτος 2019, 302.400 δολάρια από το Facebook και 11.000 ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Εκείνον που δεν πρέπει να εμπιστεύεσαι, ωστόσο, είναι τον άνθρωπο που ποτέ δεν κάνει λάθος, ποτέ δεν διαπράττει γκάφα, ποτέ δεν αποτυχαίνει σ' αυτό που κάνει. Είτε επειδή είναι ψεύτης είτε επειδή ασχολείται μόνο με τα σίγουρα, τα δοκιμασμένα και τα ασήμαντα. Πήτερ Ντράκερ (Management: Tasks, Responsibilities, Practices)