Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2013

Hasta Siempre για το μεγάλο Saul Landau!

Saul Landau & Gerardo Hernandez
Πηγή: Rebelión
του Manuel E. Yepe

Τη νύχτα της 9ης Σεπτεμβρίου απεβίωσε στην Καλιφόρνια ο Σωλ Λάνταου [1], ένας μεγάλος αμερικανός που αγωνίστηκε, μέχρι την τελευταία πνοή του, για την τιμή και την αξιοπρέπεια των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και για να αποτρέψει ώστε ο ηγεμονισμός που η ιμπεριαλιστική ανάπτυξη είχε σπείρει στην πατρίδα του να συνεχίσει να την απομονώνει από τον υπόλοιπη Αμερική και την ανθρωπότητα. Όταν ταξίδεψε στην Κούβα για πρώτη φορά το 1960, ο Λάνταου ήταν ήδη πτυχιούχος ιστορίας και ξεκινούσε μεταπτυχιακές σπουδές στο πανεπιστήμιο Ουισκόνσιν-Μάντισον, θεωρούμενο τότε ως ένα από τα τρία πια προοδευτικά πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Εκεί εκδήλωνε τον πολιτικό ακτιβισμό του ως εκδότης του περιοδικού Studies on the Left, του οποίου υπήρξε συνιδρυτής.

Κατά την πρώτη περίοδο της κουβανικής επανάστασης ήταν ο πιο λαμπρός ανάμεσα στους πολλούς νέους αμερικανούς μαρξιστές διανοούμενους που κινητοποιήθηκαν για να στηρίξουν την Κούβα απέναντι στην εχθρότητα της ίδιας τους της κυβέρνησης (των ΗΠΑ) και να ταυτιστούν με τους νέους κουβανούς ηγέτες.

Ήταν κατά τη διάρκεια της πρώτης και μοναδικής παραμονής στην Κούβα του διακεκριμένου αμερικανού κοινωνιολόγου C. Wright Mills, για να πάρει συνέντευξη από τον πρωθυπουργό τότε Φιντέλ Κάστρο το 1960, που ο Λάνταου γνώρισε τον Μιλς αν και ήταν και οι δύο ενεργά μέλη της Επιτροπής Τίμιας Σχέσης με την Κούβα (Fair Play for Cuba Committee). Σύντομα ο Λάνταου έγινε βοηθός του Μιλς στις έρευνές του και ένας από τους ανθρώπους που συνεισέφερε περισσότερο στην ριζοσπαστικοποίηση της σκέψης αυτού του διανοούμενου. Ο Λάνταου γνώρισε προσωπικά τον Φιντέλ Κάστρο το 1968, όταν είχε ήδη γυρίσει ένα ντοκυμανταίρ για την δημόσια τηλεόραση των Ηνωμένων Πολιτειών, με τίτλο Report from Cuba.

Αυτή η πρώτη προσωπική επαφή με τον αρχηγό της κουβανικής επανάστασης έδωσε το υλικό για το ντοκυμανταίρ «Φιντέλ» που λίγο αργότερα προβλήθηκε επίσης στη δημόσια τηλεόραση των ΗΠΑ.

Μαζί με τον φωτογράφο και επαναστάτη ακτιβιστή Lee Lockwood, συγγραφέα το 1965 ενός εικονογραφημένου βιβλίου για τον Φιντέλ, ο Σωλ συμμετείχε στην ίδρυση ενός κέντρου στη Νέα Υόρκη με προορισμό να αναδείξει την κουλτούρα και να πληροφορήσει για την πραγματικότητα της Κούβας, τόσο διαστρεβλωμένη ήδη από την προπαγάνδα των μεγάλων μέσων ενημέρωσης.

Τέσσερις δεκαετίες μετά την πρώτη του συνάντηση με τον Φιντέλ Κάστρο, ο Σωλ Λάνταου είχε εκ νέου την ευκαιρία να συναντήσει τον κουβανό επαναστάτη ηγέτη το Σεπτέμβριο του 2009, αυτή τη φορά μαζί με άλλους διακεκριμένους αμερικανούς καλλιτέχνες: τον Χάρι Μπελαφόντε, τον Ντάνι Γκλόβερ και τον Τζέιμς Έρλι.

Μαζί με τον Γκλόβερ, ο Λάνταου επισκέφτηκε σε διάφορες περιστάσεις τον Χεράρδο Ερνάντες, έναν από τους πέντε κουβανούς πολιτικούς κρατούμενους στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην φυλακή υψίστης ασφαλείας όπου εκτίει εδώ και 15 χρόνια μια απάνθρωπη και άδικη ποινή ισοβίων δεσμών.

Ο Σωλ Λάνταου ήταν καθηγητής, δημοσιογράφος, πολιτειολόγος, ποιητής και κινηματογραφιστής. Ήταν ακόμα, και πάνω από όλα, για την μακρά ιστορία του έντονου πολιτικού ακτιβισμού του, ένας πραγματικός επαναστάτης.

Έκδοσε 14 βιβλία, έκανε την παραγωγή και τη σκηνοθεσία περισσότερων από 50 ντοκυμανταίρ και έγραψε αξιοσημείωτο αριθμό «ζωντανών» χρονικών, δοκιμίων και άλλων άρθρων που δημοσιεύτηκαν σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης, τα οποία υπάρχουν και στο προσωπικό μπλογκ του [2].

Ως ακτιβιστής αγκάλιασε τον αγώνα για τα πολιτικά δικαιώματα στη χώρα που είχε τεθεί επικεφαλής ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και ταυτίστηκε με την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες και με τους υποστηρικτές της ανεξαρτησίας του Πουέρτο Ρίκο. Συμμετείχε ενεργά στη λαϊκή καταδίκη του επιθετικού πολέμου στο Βιετνάμ.

Με πάθος υπερασπίστηκε την κουβανική επανάσταση για περισσότερα από 50 χρόνια και με την ίδια ένταση υποστήριξε τον αγώνα των Σαντινίστας στη Νικαράγουα και την Μπολιβαριανή Επανάσταση στη Βενεζουέλα. Δόθηκε ολοκληρωτικά στην αλληλεγγύη με τον χιλιανό λαό, που νίκησε με το Σαλβαδόρ Αλιέντε και υπέφερε κάτω από τη δικτατορία του Αουγκούστο Πινοτσέτ.

Καταδίκασε ανοιχτά τα στρατιωτικά πραξικοπήματα εναντίον των χωρών με κυβερνήσεις «ενοχλητικές» για την Ουάσινγκτον και υποστήριξε τα κινήματα εθνικής απελευθέρωσης των λαών όλου του πλανήτη.

Δεν υπήρξε στον κόσμο που έζησε ο Λάνταου κάποια αδικία την οποία να μην είχε καταδικάσει ούτε ένας έντιμος σκοπός που να μην είχε κερδίσει την ευφυή αλληλεγγύη του.

Όλο το έργο του Σωλ Λάνταου χαρακτηρίζεται από το βάθος και την μεγαλοφυΐα του. Η πρωτοτυπία των προσεγγίσεών του καταπλήσσει ακόμα και τους πιο πιστούς οπαδούς του. Αυτό εξηγεί το γεγονός ο εξαιρετικός αμερικανός ιστορικός και συγγραφέας Γκορ Βιντάλ να έχει ομολογήσει ότι «Ο Σωλ Λάνταου είναι ένας άνθρωπος από τον οποίο χαίρομαι να κλέβω ιδέες (is a man I love to steal ideas from).»

Έφυγε αυτός ο μεγάλος αμερικανός, αλλά οι ιδέες του μένουν!

[1] Saul Landau: Προφέρεται Σωλ Λάνταου στα αγγλικά και Σαούλ Λαντάου στα ισπανικά.
[2] saullandau.wordpress.com Τελευταία ανάρτηση είναι το από καρδιάς γράμμα που του έστειλε ο Χεράρδο Ερνάντες πριν ένα μήνα, ενώ ο Λάνταου πάλευε ακόμα να κρατηθεί στη ζωή. Του το διάβασε ένα από τα παιδιά του.