Víctor López *
Η Γερμανία εκλέγει τον Φεβρουάριο τον επόμενο καγκελάριό της, η Πολωνία διεξάγει προεδρικές εκλογές την άνοιξη, η Ρουμανία πρέπει να επαναλάβει τις εκλογές της και το Ηνωμένο Βασίλειο προσπαθεί να αποφύγει να πάει ξανά στις κάλπες. Ο μεγιστάνας αποκάλεσε επίσης τον σημερινό καγκελάριο Όλαφ Σολτς «ανόητο» και «ανίκανο ηλίθιο» και χαρακτήρισε τον πρόεδρο της Μπούντεσταγκ «αντιδημοκρατικό τύραννο».
«Ο ιδιοκτήτης του Χ θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει το εργαλείο που διαθέτει για να επηρεάσει πολιτικά όλες τις εκλογές που τον ενδιαφέρουν και να αποσπάσει υποστήριξη για τα κόμματα με τα οποία συμπαθεί», προβλέπουν οι ειδικοί.
Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ δεν άφησε κανένα περιθώριο αμφιβολίας στην τελευταία του ομιλία. «Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου έχουμε πάρα πολλά λάθη και υπερβολική λογοκρισία. Οι πρόσφατες εκλογές φαίνεται να σηματοδοτούν ένα πριν και ένα μετά για να δώσουμε ξανά προτεραιότητα στην ελευθερία της έκφρασης (...) Θα αρχίσουμε να ενσωματώνουμε ξανά [το πολιτικό περιεχόμενο] στο Facebook, το Instagram και τo Threads », δήλωσε το αφεντικό της Meta. Ο επιχειρηματίας δεσμεύτηκε να «συνεργαστεί με τον πρόεδρο Τραμπ» για να «αντιμετωπίσει τις πιέσεις των κυβερνήσεων που προωθούν τη λογοκρισία» και προχώρησε στο ότι θα τερματίσει τους «περιορισμούς» σε θέματα που σχετίζονται με τη μετανάστευση και το φύλο, για να διασφαλίσει ότι όλοι οι άνθρωποι «μπορούν να μοιράζονται τις πεποιθήσεις τους».
Ο Nόμος για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες επιτρέπει στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να παρακολουθούν κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη δημοκρατική συμπεριφορά στις εκλογές. «Ο κανονισμός δεν κάνει λόγο για περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης, αλλά για έλεγχο των αλγορίθμων ώστε να μην ευνοούν τη ρητορική μίσους ή μηνύματα που θα μπορούσαν να διαφθείρουν τις εκλογικές διαδικασίες και τη δημόσια ασφάλεια. Και η απειλή γίνεται πλέον διπλή: ο Μασκ και ο Ζούκερμπεργκ. Είναι αυτοί που θέτουν στο επίκεντρο της προσοχής τη λογοκρισία, αλλά δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια διαλεκτική παγίδα για να πουλήσουν τους εαυτούς τους ως δύο πρωταθλητές της ελευθερίας», λέει η Άννα Λόπες Ορτέγκα, πολιτική επιστήμονας και ειδικός στην ακροδεξιά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει κυρώσεις ύψους έως και 6% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών για τις εταιρείες που παραβιάζουν τους κανόνες.
Ο Τζόελ Καπλαν, πρώην σύμβουλος του προέδρου Τζωρζ Μπους και κοντά στον κύκλο του Ντόναλντ Τραμπ, προσγειώθηκε στη Meta μόλις πριν από λίγες ημέρες- (διάστημα) αρκετό για να υποκύψει (η πλατφόρμα) στο μοντέλο του Ντόναλντ Τραμπ. «Ο Μασκ μόλις κέρδισε την επιστροφή του στην προεδρία των ΗΠΑ, επειδή αγόρασε μια κεντρική πλατφόρμα πληροφόρησης και την έθεσε στην υπηρεσία της ατζέντας του. Αυτή είναι μια απλουστευτική αφήγηση, επειδή υπερβάλλει στην κεντρική σημασία του Χ και ξεχνά πολλές άλλες αιτίες του μιντιακού, πολιτικού και κοινωνικού πλαισίου, αλλά είναι στο τραπέζι. [Ο μεγιστάνας] θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει το εργαλείο του για να επηρεάσει πολιτικά όλες τις εκλογές που τον ενδιαφέρουν και να πείσει τους οπαδούς του να υποστηρίξουν τα κόμματα που συμπαθεί», προβλέπει η Μάρτα Φράνκο, δημοσιογράφος και συγγραφέας του βιβλίου Las redes son nuestras (Τα κοινωνικά δίκτυα είναι δικά μας).
Η Ευρώπη παρακολουθεί τις ενέργειες του Μασκ
Ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου δεν διεκδικεί μόνο το μερίδιό του στη γερμανική πολιτική, όπου η ακροδεξιά θα είναι, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η δεύτερη δύναμη. Τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν και στην Ντάουνινγκ Στριτ: ο Μασκ έχει εντείνει τις επιθέσεις του στον πρωθυπουργό των Εργατικών Κίρ Στάρμερ. Ο δικηγόρος ήταν επικεφαλής της Εισαγγελίας του Στέμματος όταν αυτή ερευνούσε τις grooming gangs,, εγκληματικά δίκτυα παιδόφιλων που εκμεταλλεύονταν και κακοποιούσαν σεξουαλικά παιδιά.
«Πρέπει να φύγει και να αντιμετωπίσει κατηγορίες για τη συνενοχή του στο χειρότερο μαζικό έγκλημα στην ιστορία της χώρας», δήλωσε ο Νοτιοαφρικανός επιχειρηματίας. Ο Μασκ έχει πλέον διασώσει ένα σκάνδαλο που είναι πάνω από δέκα ετών και έχει πολλαπλασιάσει τα σχόλιά του για τη βρετανική επικαιρότητα, φτάνοντας στο σημείο να πει ότι η χώρα οδεύει προς έναν «αναπόφευκτο εμφύλιο πόλεμο».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται εδώ και εβδομάδες στα ίχνη του μεγιστάνα και του κοινωνικού του δικτύου. Οι Βρυξέλλες υπενθύμισαν δημόσια ότι οι αλγόριθμοι πρέπει να λειτουργούν με ουδέτερο τρόπο. Τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια: το X λειτουργεί εδώ και μήνες ως φερέφωνο ακροδεξιών οργανώσεων στις ΗΠΑ, τη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη. Ο Τραμπ και ο Μίλεϊ δεν είναι οι μόνοι που έχουν προωθηθεί από το Χ. Ο Μασκ έχει αναγνωρίσει δημοσίως ότι υποστηρίζει το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και θα πάρει συνέντευξη από την υποψήφιά του, την ακροδεξιά Άλις Βάιντελ, τις επόμενες ημέρες.
«Η ανησυχία είναι κατανοητή, διότι δεν μιλάμε για έναν απλό χρήστη, αλλά για τον χρήστη που καθορίζει τους κανόνες του παιχνιδιού. Ο Eλον Μασκ είναι ο ιδιοκτήτης του πιο σημαντικού κοινωνικού δικτύου, ποιοτικά μιλώντας, τουλάχιστον όσον αφορά την πολιτική συζήτηση και τη δημοσιογραφική ενημέρωση. Αυτό εγείρει μια σειρά από ερωτήματα: «Τι θα συμβεί αν τα προσωπικά του ξεσπάσματα γείρουν υπερβολικά τον αγωνιστικό χώρο υπέρ της ακροδεξιάς και αν ο ίδιος διαιτητής αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού έτσι ώστε να ωφελούν μόνο ένα μέρος του πολιτικού φάσματος;» , διερωτάται ο Ιάγκο Μορένο, κοινωνιολόγος και ειδικός στην ψηφιακή πολιτική.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κατηγόρησε τον δισεκατομμυριούχο ότι υποστηρίζει μια «διεθνή αντιδραστική οργάνωση» και ότι θέλει να παρεμβαίνει στις εκλογές άλλων χωρών. «Αυτή η αντιδραστική διεθνής βρίσκεται υπό κατασκευή εδώ και αρκετούς μήνες και το ιδεολογικό της πλαίσιο είναι σαφές: οικονομικός φιλελευθερισμός εντός των συνόρων και εμπορικός και ταυτοτικός προστατευτισμός εκτός αυτών. Επιπλέον, υπάρχει έντονο οικονομικό ενδιαφέρον για την βορειοαμερικανική βιομηχανία, επειδή οι ηγέτες της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς θα μπορούσαν να είναι πιο πρόθυμοι να δεχθούν εμπορικές προσφορές από εκείνους που ευνόησαν την εκλογή τους», εξηγεί στο Público ο Ρενό Λάργκε, πολιτικός επιστήμονας και μέλος του Fondation Jean-Jaurès.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός συμμετείχε στην κριτική και ζήτησε να βασίζονται οι συζητήσεις «στα γεγονότα και την αλήθεια, όχι στους κανόνες εκείνων που αναζητούν τόσο απεγνωσμένα την προσοχή», σε ένα μήνυμα που απευθυνόταν σαφώς στον ιδιοκτήτη του Χ. Ο Όλαφ Σολτς καταδίκασε επίσης τις ενέργειές του και προειδοποίησε ότι ο μεγιστάνας «δεν ενεργεί μόνο προς αυτή την κατεύθυνση» στη Γερμανία. «Τα συμφέροντα που έχει [ο Μασκ] στην ευρωπαϊκή πολιτική είναι πρωτίστως επιχειρηματικά συμφέροντα, έχει εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε πολλές χώρες και θέλει μια ηγετική θέση. Η γερμανική κυβέρνηση και η αντιπολίτευση το αποκάλεσαν ανάμειξη, αλλά οι ΗΠΑ αναμειγνύονται στην ευρωπαϊκή πολιτική (ήδη) από τους δύο μεγάλους πολέμους του περασμένου αιώνα», επιμένει η Καρμέλα Νεγκρέτε, δημοσιογράφος με έδρα το Βερολίνο.
Μια συζήτηση με επιχειρηματικά συμφέροντα
Η Τζόρτζια Μελόνι επιβεβαίωσε αυτή την εβδομάδα ότι η Ιταλία βρίσκεται σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με την SpaceX για την παροχή «ασφαλών επικοινωνιών» στην κυβέρνηση έναντι 1,5 δισ. ευρώ. Πηγές που συμβουλεύτηκε η εφημερίδα αυτή συμφωνούν ότι η στρατηγική του μεγιστάνα είναι σαφής.
«Η ιστορία μιας μεγάλης πολιτιστικής μάχης ενάντια σε αυτό που χαρακτηρίζουν ως δικτατορία της αφυπνίσεως έχει βαρύτητα, αλλά δεν μπορούμε να ξεχνάμε ότι τα κοινωνικά δίκτυα είναι μεγάλες επιχειρήσεις και οι επιχειρήσεις είναι πολύ πιο κερδοφόρες όταν δεν χρειάζεται να εγγυώνται τα δικαιώματα των καταναλωτών», τονίζει ο Ιάγο Μορένο.
Ο στόχος δεν είναι μόνο ιδεολογικός, αλλά και οικονομικός. Ο Μασκ και ο Ζούκερμπεργκ θέλουν να συνεχίσουν να βγάζουν χρήματα, αλλά πρέπει να δούμε πώς θα επιλύσει [τη σύγκρουση] η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θα απαιτήσουν οι Βρυξέλλες από τις εταιρείες X και Meta να παρουσιάσουν έκθεση κινδύνου σε περίπτωση που παραβιάσουν τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες; Θα αντιμετωπίσουν οι Βρυξέλλες την κυβέρνηση Τραμπ με αυτόν τον τρόπο;» προτείνει η Άννα Λόπεζ Ορτέγκα. Αυτός ο κανονισμός, ο οποίος καθιστά δυνατό τον έλεγχο και τη μέτρηση των επιπέδων παραπληροφόρησης στις ψηφιακές πλατφόρμες, κατέστησε δυνατή την αναστολή των εκλογών στη Ρουμανία. Τότε έφταιγε το TikTok, αλλά τώρα τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν στον άνθρωπο με τα περισσότερα χρήματα στον κόσμο. «Ο Μασκ αναζητά ένα σενάριο απόλυτης εξουσίας. Δεν του αρκεί να είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος, θέλει να αισθάνεται ότι είναι ο πιο ισχυρός άνθρωπος στον πλανήτη», λέει η Marta G. Franco.
«Ο στόχος δεν είναι μόνο ιδεολογικός, αλλά και οικονομικός. Ο Μασκ και ο Ζούκερμπεργκ θέλουν να συνεχίσουν να βγάζουν χρήματα, αλλά πρέπει να δούμε πώς θα επιλύσει [τη σύγκρουση] η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θα απαιτήσουν οι Βρυξέλλες από τις εταιρείες X και Meta να παρουσιάσουν έκθεση κινδύνου σε περίπτωση που παραβιάσουν τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες; Θα αντιμετωπίσουν οι Βρυξέλλες την κυβέρνηση Τραμπ με αυτόν τον τρόπο;» αναρωτιεται η Άννα Λόπες Ορτέγκα.
Αυτός ο κανονισμός, ο οποίος καθιστά δυνατό τον έλεγχο και τη μέτρηση των επιπέδων παραπληροφόρησης στις ψηφιακές πλατφόρμες, κατέστησε δυνατή την αναστολή των εκλογών στη Ρουμανία. Τότε έφταιγε το TikTok, αλλά τώρα τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν στον άνθρωπο με τα περισσότερα χρήματα στον κόσμο. «Ο Μασκ αναζητά ένα σενάριο απόλυτης εξουσίας. Δεν του αρκεί να είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος, θέλει να αισθάνεται ότι είναι ο πιο ισχυρός άνθρωπος στον πλανήτη», λέει η Μάρτα Φράνκο.
***
* Víctor López
Δημοσιογράφος. Εκδότης των Memoria και Última Hora. Πτυχιούχος δημοσιογραφίας από το USC και μεταπτυχιακός τίτλος στην οργανωτική επικοινωνία από το UCM. Ανακάλυψε την τοπική δημοσιογραφία στο La Voz de Galicia και εργάστηκε στο Infobae España πριν καταλήξει στο Público.
🔔 Εγγραφείτε στο κανάλι μας στοTelegram 👉 https://t.me/prensarebelde