Με την ευκαιρία των 87ων γενεθλίων του Φιντέλ Κάστρο, αφιερώνουμε τη 200η ανάρτηση μας στον μεγάλο ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης. Τον άνθρωπο που εκτός των άλλων επιτευγμάτων του, ήταν ο εμπνευστής της δημιουργίας της ενημερωτικής ιστοσελίδας Cubadebate [1] το 2003, με σκοπό να σπάσει το τείχος της σιωπής και της παραπληροφόρησης γύρω από την Κούβα. Πιο κάτω μεταφράζουμε επιλογή από αναφορές σημαντικών διεθνών προσωπικοτήτων από διάφορους χώρους για το Φιντέλ. Σε παρένθεση η χρονιά που ειπώθηκαν ή γράφηκαν.
Πηγή: Cubadebate
Γεννήθηκε από το λαό
Γιατί [αυτός] γεννήθηκε από το λαό και μέσα στο λαό παραμένει, και γι’ αυτό το λόγο το μεγαλείο του είναι και του κουβανικού λαού. Όλα όσα έχει κάνει, όλες οι πράξεις του, είναι η υλοποίηση των πιο υψηλών προσδοκιών της πατρίδας του Χοσέ Μαρτί. Η ειρήνη στην οποία εγώ πιστεύω δεν είναι ούτε θα είναι ξένη από τη δικαιοσύνη, την ελευθερία, την ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο και όλα αυτά τα ενσαρκώνει ο Φιντέλ.
Ζόζε Αμάντο, βραζιλιάνος συγγραφέας (1986)
Πιστεύει ότι είναι εφικτός ο ουρανός πάνω στη γη
Ο Φιντέλ Κάστρο είναι ένας άνδρας προνομιούχος ως προς την χριστιανική του παιδεία, τη μαρξιστική του επιλογή και την αφομοίωση του λόγου του Μαρτί. Είναι ένας άνθρωπος σεμνός, που σχεδόν ζητά άδεια για να είναι αυτό που είναι… Παρόλες τις εξαιρετικές του ικανότητες, όλη την ιστορία που ενσαρκώνει, καταφέρνει να τον νιώθουμε σαν αδελφό.
Ο Φιντέλ είναι ένας άνδρας που βάζει τη ζωή του στην υπηρεσία της ουτοπίας, ένας άνδρας που ποτέ σ’ αυτή τη ζωή δε θα συναντήσει την πληρότητά του γιατί ο Φιντέλ πιστεύει ότι είναι εφικτός ο ουρανός πάνω στη γη.
Φρέι Μπέτο, βραζιλιάνος θεολόγος της Απελευθέρωσης (2002)
Ο πιο μεγάλος που γνώρισα
Ο Φιντέλ Κάστρο είναι ο πιο μεγάλος άνδρας που έχω γνωρίσει στη ζωή μου. Έχω γνωρίσει ένα σωρό ανθρώπους, μεγάλους μουσικούς, μεγάλους λογοτέχνες, μεγάλους πολιτικούς… Ποτέ κανείς δε μου έδωσε την εντύπωση τόσης ακεραιότητας, τέτοιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας, σε όλες τις πτυχές της, σε καθεμία από τις φράσεις του, όπως ο Φιντέλ. Ο λαός είναι στο πλευρό του Φιντέλ με απόλυτο τρόπο, ο λαός της Κούβας λέει ότι μακάρι ο Φιντέλ να είναι αιώνιος. Η γενικευμένη σκέψη στη Λατινική Αμερική είναι ότι η Κούβα είναι η πραγματοποίηση όλων αυτών που ο λαοί ελπίζουν να γίνουν, είναι η ελπίδα μας.
Οσβάλντο Γκουαγιασαμίν, ζωγράφος και γλύπτης από το Εκουαδόρ (1991)
Ποτέ δε θα ξεχάσουμε
Οι κουβανοί, με το σύντροφο Φιντέλ μπροστά, έχουν υπάρξει πολύ αλληλέγγυοι με το λαό και τον αγώνα μας. Οι βιετναμέζοι ποτέ δε θα ξεχάσουμε αυτή την υποστήριξη.
Χο Τσι Μινχ, βιετναμέζος ηγέτης (1965)
Θα μας είχαν σβήσει
Η Δημοκρατία της Κούβας έχει αποκατασταθεί και το καθήκον όλων των ανθρώπων της Αμερικής είναι να την υπερασπίσουμε.
Η ρητορική της Κούβας είναι της αλήθειας, είναι η ρητορική του Μαρτί, του Ο’ Χίγκινς, του Μπολίβαρ. Η Κούβα αντιπροσωπεύει τη σκέψη του Σαρμιέντο. Η Κούβα είναι αυτές τις στιγμές η ελπίδα ενός ολόκληρου αιώνα ψεύτικης ελευθερίας και ελπίζουμε να κατακτήσει και να επιβάλει την δική της δικαιοσύνη.
Όποιος δεν είναι με την Κούβα, με την επανάστασή της, με το Φιντέλ Κάστρο, είναι με την άλλη πλευρά, με την ατιμία και την προδοσία. Αν η Κουβανική Επανάσταση εξαφανιζόταν θα μας είχαν σβήσει από το χάρτη του κόσμου.
Πάμπλο Νερούδα, χιλιανός νομπελίστας ποιητής (1960)
Γιατί [αυτός] γεννήθηκε από το λαό και μέσα στο λαό παραμένει, και γι’ αυτό το λόγο το μεγαλείο του είναι και του κουβανικού λαού. Όλα όσα έχει κάνει, όλες οι πράξεις του, είναι η υλοποίηση των πιο υψηλών προσδοκιών της πατρίδας του Χοσέ Μαρτί. Η ειρήνη στην οποία εγώ πιστεύω δεν είναι ούτε θα είναι ξένη από τη δικαιοσύνη, την ελευθερία, την ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο και όλα αυτά τα ενσαρκώνει ο Φιντέλ.
Ζόζε Αμάντο, βραζιλιάνος συγγραφέας (1986)
Πιστεύει ότι είναι εφικτός ο ουρανός πάνω στη γη
Ο Φιντέλ Κάστρο είναι ένας άνδρας προνομιούχος ως προς την χριστιανική του παιδεία, τη μαρξιστική του επιλογή και την αφομοίωση του λόγου του Μαρτί. Είναι ένας άνθρωπος σεμνός, που σχεδόν ζητά άδεια για να είναι αυτό που είναι… Παρόλες τις εξαιρετικές του ικανότητες, όλη την ιστορία που ενσαρκώνει, καταφέρνει να τον νιώθουμε σαν αδελφό.
Ο Φιντέλ είναι ένας άνδρας που βάζει τη ζωή του στην υπηρεσία της ουτοπίας, ένας άνδρας που ποτέ σ’ αυτή τη ζωή δε θα συναντήσει την πληρότητά του γιατί ο Φιντέλ πιστεύει ότι είναι εφικτός ο ουρανός πάνω στη γη.
Φρέι Μπέτο, βραζιλιάνος θεολόγος της Απελευθέρωσης (2002)
Ο πιο μεγάλος που γνώρισα
Ο Φιντέλ Κάστρο είναι ο πιο μεγάλος άνδρας που έχω γνωρίσει στη ζωή μου. Έχω γνωρίσει ένα σωρό ανθρώπους, μεγάλους μουσικούς, μεγάλους λογοτέχνες, μεγάλους πολιτικούς… Ποτέ κανείς δε μου έδωσε την εντύπωση τόσης ακεραιότητας, τέτοιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας, σε όλες τις πτυχές της, σε καθεμία από τις φράσεις του, όπως ο Φιντέλ. Ο λαός είναι στο πλευρό του Φιντέλ με απόλυτο τρόπο, ο λαός της Κούβας λέει ότι μακάρι ο Φιντέλ να είναι αιώνιος. Η γενικευμένη σκέψη στη Λατινική Αμερική είναι ότι η Κούβα είναι η πραγματοποίηση όλων αυτών που ο λαοί ελπίζουν να γίνουν, είναι η ελπίδα μας.
Οσβάλντο Γκουαγιασαμίν, ζωγράφος και γλύπτης από το Εκουαδόρ (1991)
Ποτέ δε θα ξεχάσουμε
Οι κουβανοί, με το σύντροφο Φιντέλ μπροστά, έχουν υπάρξει πολύ αλληλέγγυοι με το λαό και τον αγώνα μας. Οι βιετναμέζοι ποτέ δε θα ξεχάσουμε αυτή την υποστήριξη.
Χο Τσι Μινχ, βιετναμέζος ηγέτης (1965)
Θα μας είχαν σβήσει
Η Δημοκρατία της Κούβας έχει αποκατασταθεί και το καθήκον όλων των ανθρώπων της Αμερικής είναι να την υπερασπίσουμε.
Η ρητορική της Κούβας είναι της αλήθειας, είναι η ρητορική του Μαρτί, του Ο’ Χίγκινς, του Μπολίβαρ. Η Κούβα αντιπροσωπεύει τη σκέψη του Σαρμιέντο. Η Κούβα είναι αυτές τις στιγμές η ελπίδα ενός ολόκληρου αιώνα ψεύτικης ελευθερίας και ελπίζουμε να κατακτήσει και να επιβάλει την δική της δικαιοσύνη.
Όποιος δεν είναι με την Κούβα, με την επανάστασή της, με το Φιντέλ Κάστρο, είναι με την άλλη πλευρά, με την ατιμία και την προδοσία. Αν η Κουβανική Επανάσταση εξαφανιζόταν θα μας είχαν σβήσει από το χάρτη του κόσμου.
Πάμπλο Νερούδα, χιλιανός νομπελίστας ποιητής (1960)
Δάσκαλος του ανθρωπισμού
Από τότε που ήμουν παιδί τον έβλεπα σαν δάσκαλο του ανθρωπισμού. Ακόμα τον βλέπω με αυτό τον τρόπο.
Σίλβιο Ροντρίγκες, κουβανός μουσικοσυνθέτης
Έκαναν λάθος με το Φιντέλ
Ο Φιντέλ Κάστρο δεν έχει πέσει από τον ουρανό. Ενσαρκώνει το τελευταίο επεισόδιο μιας πολιτικής διαδικασίας που είναι σε άνοδο.
Η Λατινική Αμερική έχει δώσει τρεις πολιτικές μεγαλοφυΐες: Τον Τουσαίν Λουβερτύρ [2], τον Σιμόν Μπολίβαρ και το Φιντέλ Κάστρο∙ και πρέπει να πω ότι είναι πολύ να δώσει τόσους, γιατί οι πολιτικές μεγαλοφυΐες δεν βγαίνουν τόσο εύκολα. Ο Χούμπολτ [3] το είχε προβλέψει εν μέρει όταν στις αρχές του 19ου αιώνα, μετά από μια περιοδεία στην Αμερική, σχολίασε ότι οι πιο πολιτικοποιημένοι τόποι ήταν το Καράκας και η Αβάνα, με άλλα λόγια η Βενεζουέλα και η Κούβα.
Βρισκόμαστε εν μέσω μιας ιστορικής καμπής, μιας αλλαγής της κοινωνίας, όπως συνέβη όταν ο καπιταλισμός αντικατέστησε τη φεουδαρχία, όταν η φεουδαρχία αντικατέστησε τη δουλοκτησία. Εξαιτίας του ότι βρισκόμαστε σ’ αυτή την ιστορική καμπή οι βορειοαμερικάνοι έκαναν λάθος με το Φιντέλ∙ έκαναν λάθος επίσης με τον Χο Τσι Μινχ και θα συνεχίσουν να κάνουν λάθος κι άλλες φορές.
Χουάν Μπος, συγγραφέας και πολιτικός, πρώην πρόεδρος της Δομινικανής Δημοκρατίας (1978)
Πλάστης της επανάστασης
Ο Φιντέλ είναι ένας άνδρας που πλάθει την Επανάσταση από μόνη της έτσι: Σαν ηγεσία, κατεύθυνση, φυσιογνωμία. Είναι προφανές ότι για το σύνολο του κουβανικού λαού, πέραν των ικανοτήτων του, της αποτελεσματικότητάς του ως ηγέτη, είναι ήδη ένα σύμβολο που αποκτά μια αξία έξω από το ανθρώπινο, έξω από το καθημερινό. Όταν ακούγεται η λέξη Φιντέλ από το στόμα ενός παιδιού, ενός ενήλικα, επιπλέον της άμεσης αξίας, έχει μια σειρά από αντηχήσεις όπως η μουσική της φυσαρμόνικας που ακουμπά τις χορδές της ευαισθησίας, της συνείδησης. Ο Φιντέλ είναι ο πλάστης της Κουβανικής Επανάστασης.
Χούλιο Κορτάσαρ, αργεντίνος συγγραφέας κα διανοούμενος (1982)
Προσφέροντας την καρδιά του
Ο κουβανικός λαός και ο Φιντέλ Κάστρο μας προσφέρουν την καρδιά τους, τη ζωή τους, όλα, και πιστεύω ότι αυτό είναι ένα θαυμάσιο παράδειγμα ζωής, τιμιότητας, και πρέπει να συνεχίσουμε ενωμένοι και να συνεχίσουμε τον αγώνα, γιατί ο αγώνας δεν έχει τελειώσει.
Αδόλφο Πέρες Εσκιβέλ, αργεντίνος καλλιτέχνης και διανοούμενος, βραβείο Νόμπελ Ειρήνης (2000)
Θαυμάζω τη ηγετική του ικανότητα
Ενδιαφερόμουν για το Φιντέλ Κάστρο εδώ και πολλά χρόνια. Διάβασα όλα όσα έγραψε ο Χέρμπερτ Μάθιους [4] κοντά του και είχα διαβάσει μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας σχετικά με την Κουβανική Επανάσταση, έτσι ώστε αν και δεν είμαι σύμφωνος με όλα όσα έχει κάνει και προσωπικά δεν είμαι κομουνιστής, ωστόσο θαυμάζω την ηγετική του ικανότητα και θεωρώ ότι είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ηγέτες στον κόσμο σήμερα.
Μέρος του διεθνούς τύπου έχει προσπαθήσει να παραμορφώσει την εικόνα του Φιντέλ, αλλά δεν πιστεύω πάντα όλα όσα λέει ο διεθνής τύπος. Ο Χο Τσι Μινχ επίσης επικρίθηκε από μέρος του τύπου. Μόλις γνώρισα τον πρόεδρο Κάστρο, η γνώμη μου για την ικανότητά του, πραγματικά ανέβηκε πολύ.
Τζορτζ Μακ Γκάβερν, αμερικανός πολιτικός, πρώην γερουσιαστής των Δημοκρατικών (1982)
Ο Φιντέλ δεν ανήκει μόνο στην Κούβα
Ο Φιντέλ δεν ανήκει μόνο στην Κούβα, ανήκει στον κόσμο μας [όλο], στην Αμερική μας. Μετά από σχεδόν μισό αιώνα αγώνα, ο Φιντέλ μπορεί να δείξει το πρόσωπο με πλήρη ακεραιότητα και απόλυτη ηθική, όχι μόνο στο λαό της Κούβας αλλά σε όλους τους λαούς του κόσμου.
Ούγκο Τσάβες Φρίας (λόγια που αφιέρωσε για 75α γενέθλια του Φιντέλ το 2001)
Ο Φιντέλ είναι ένας άνδρας που πλάθει την Επανάσταση από μόνη της έτσι: Σαν ηγεσία, κατεύθυνση, φυσιογνωμία. Είναι προφανές ότι για το σύνολο του κουβανικού λαού, πέραν των ικανοτήτων του, της αποτελεσματικότητάς του ως ηγέτη, είναι ήδη ένα σύμβολο που αποκτά μια αξία έξω από το ανθρώπινο, έξω από το καθημερινό. Όταν ακούγεται η λέξη Φιντέλ από το στόμα ενός παιδιού, ενός ενήλικα, επιπλέον της άμεσης αξίας, έχει μια σειρά από αντηχήσεις όπως η μουσική της φυσαρμόνικας που ακουμπά τις χορδές της ευαισθησίας, της συνείδησης. Ο Φιντέλ είναι ο πλάστης της Κουβανικής Επανάστασης.
Χούλιο Κορτάσαρ, αργεντίνος συγγραφέας κα διανοούμενος (1982)
Προσφέροντας την καρδιά του
Ο κουβανικός λαός και ο Φιντέλ Κάστρο μας προσφέρουν την καρδιά τους, τη ζωή τους, όλα, και πιστεύω ότι αυτό είναι ένα θαυμάσιο παράδειγμα ζωής, τιμιότητας, και πρέπει να συνεχίσουμε ενωμένοι και να συνεχίσουμε τον αγώνα, γιατί ο αγώνας δεν έχει τελειώσει.
Αδόλφο Πέρες Εσκιβέλ, αργεντίνος καλλιτέχνης και διανοούμενος, βραβείο Νόμπελ Ειρήνης (2000)
Θαυμάζω τη ηγετική του ικανότητα
Ενδιαφερόμουν για το Φιντέλ Κάστρο εδώ και πολλά χρόνια. Διάβασα όλα όσα έγραψε ο Χέρμπερτ Μάθιους [4] κοντά του και είχα διαβάσει μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας σχετικά με την Κουβανική Επανάσταση, έτσι ώστε αν και δεν είμαι σύμφωνος με όλα όσα έχει κάνει και προσωπικά δεν είμαι κομουνιστής, ωστόσο θαυμάζω την ηγετική του ικανότητα και θεωρώ ότι είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ηγέτες στον κόσμο σήμερα.
Μέρος του διεθνούς τύπου έχει προσπαθήσει να παραμορφώσει την εικόνα του Φιντέλ, αλλά δεν πιστεύω πάντα όλα όσα λέει ο διεθνής τύπος. Ο Χο Τσι Μινχ επίσης επικρίθηκε από μέρος του τύπου. Μόλις γνώρισα τον πρόεδρο Κάστρο, η γνώμη μου για την ικανότητά του, πραγματικά ανέβηκε πολύ.
Τζορτζ Μακ Γκάβερν, αμερικανός πολιτικός, πρώην γερουσιαστής των Δημοκρατικών (1982)
Ο Φιντέλ δεν ανήκει μόνο στην Κούβα
Ο Φιντέλ δεν ανήκει μόνο στην Κούβα, ανήκει στον κόσμο μας [όλο], στην Αμερική μας. Μετά από σχεδόν μισό αιώνα αγώνα, ο Φιντέλ μπορεί να δείξει το πρόσωπο με πλήρη ακεραιότητα και απόλυτη ηθική, όχι μόνο στο λαό της Κούβας αλλά σε όλους τους λαούς του κόσμου.
Ούγκο Τσάβες Φρίας (λόγια που αφιέρωσε για 75α γενέθλια του Φιντέλ το 2001)
Σημειώσεις
[1] Η οποία πριν λίγες μέρες συμπλήρωσε 10 χρόνια πολύ επιτυχημένης λειτουργίας. Βλ. επίσης
[2] Toussaint Louverture (1743-1803). Ηγέτης της Αϊτινής Επανάστασης που είχε σαν αποτέλεσμα το πρώτο ελεύθερο κράτος σε Λατινική Αμερική και Καραϊβική και επίσης το πρώτο ελεύθερο κράτος μαύρων (1804).
[3] Alexander von Humboldt (1769-1859). Γερμανός εξερευνητής και επιστήμονας. Ταξίδεψε επί πολλά χρόνια στην αμερικανική ήπειρο και έγραψε ενδιαφέροντα συγγράμματα.
[4] Herbert Matthews (1900-1977). Ρεπόρτερ των New York Times που πήρε συνέντευξη από τον Φιντέλ Κάστρο κατά τους πρώτους μήνες του αντάρτικου της Σιέρρα Μαέστρα, συμβάλλοντας στην αύξηση της δημοφιλίας του.