 |
| Miguel Ángel Morales Treviño (Z-40) |
Πηγή: La Jornada (editorial)
Η σύλληψη του Μιγέλ Άνχελ Μοράλες, του διαβόητου «Ζ-40», που έλαβε χώρα την προηγούμενη Κυριακή μετά από επιχείρηση των αρχών της πολιτείας Ταμαουλίπας (ΒA Μεξικό), αποτελεί αναμφίβολα ένα σημαντικό πλήγμα στο καρτέλ των Ζέτας, και κατ’ επέκταση στο οργανωμένο έγκλημα γύρω από το εμπόριο ναρκωτικών. Παρόλη τη σημασία του, το γεγονός αυτό πρέπει να αξιολογηθεί κάτω από ρεαλιστική και ξένη από θριαμβολογικές θέσεις προοπτική, πάνω απ’ όλα έτσι όπως θέτει στη σημερινή κυβέρνηση μπροστά σε μια μείζονα και άμεση πρόκληση: να αποφύγει την ανατροφοδότηση της βίας, όπως έχει συμβεί σε άλλα τέτοια επεισόδια.
Σαν αποτέλεσμα, η πρόσφατη εμπειρία δείχνει ότι η σύλληψη ή εξουδετέρωση φερόμενων ως αρχηγών του ναρκοεμπορίου, αν και επηρεάζει τη λειτουργία των εγκληματικών οργανώσεων, καταλήγει να επιφέρει αργά ή γρήγορα τον πολλαπλασιασμό της βίας – ως αποτέλεσμα του ανταγωνισμού διαδοχής στην ιεραρχία των καρτέλ –, στην ενίσχυση των αντίπαλων εγκληματικών συμμοριών και στη δημιουργία νέων εγκληματικών οργανώσεων, οι οποίες γενικά λειτουργούν με πιο άναρχο και αιμοσταγή τρόπο.
Ο θεμελιώδης λόγος αυτής της συνέχειας της βίας είναι ότι οι συλλήψεις των υποτιθέμενων αρχηγών της οργανωμένης εγκληματικότητας, όσο σημαντικές και αν είναι, δεν ανατρέπουν τις οικονομικές, κοινωνικές και χρηματιστικές συνθήκες που κάνουν τόσο επικερδή την παράνομη επιχείρηση της διακίνησης ναρκωτικών. Η συλλογιστική γίνεται εξαιρετικά αναγκαία στο φως των στοιχείων που ανακοινώθηκαν χθες από το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Γεωγραφίας, τα οποία δείχνουν μια γενικευμένη πτώση στις αποταμιεύσεις των νοικοκυριών τη χώρας – γύρω στο 12% κατά τη διάρκεια της τελευταίας εξαετίας – και μια όξυνση των ήδη επισφαλών συνθηκών ζωής που αντιμετωπίζει ο πληθυσμός, πάνω από όλα τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, κατάσταση που παραμένει κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του [νέου προέδρου] Ενρίκε Πένια Νιέτο.
Στοιχεία όπως τα προαναφερόμενα υποχρεώνουν να αναλογιστούμε ότι οι δράσεις που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση από την προηγούμενη εξαετία κατά των καρτέλ – και οι οποίες προσδιορίστηκαν γενικευμένα ως πόλεμος κατά του εμπορίου ναρκωτικών από τον πρώην επικεφαλής της ομοσπονδιακής κυβέρνησης Φελίπε Καλδερόν – έχουν επικεντρωθεί έως τώρα για να χτυπηθεί μόνο μια επιδερμική έκφραση μιας βαθιάς κοινωνικής και συνταγματικής κρίσης, στην οποία συγκλίνουν η φτώχεια, η περιθωριοποίηση, η ανεργία και η διαφθορά, και στο να πολεμηθεί μέσω αστυνομοστρατιωτικών επιχειρήσεων ένα φαινόμενο που έχει μια αναπόφευκτη οικονομική διάσταση: το εμπόριο ναρκωτικών είναι μια πηγή εργασίας για εκατοντάδες χιλιάδες ή ίσως και εκατομμύρια ανθρώπους, και μια εναλλακτική λύση για ένα απροσδιόριστο αριθμό ανθρώπων περιθωριοποιημένων από την επίσημη και νόμιμη οικονομία.
Η πρόκληση που αντιμετωπίζει η σημερινή διακυβέρνηση είναι να αποφύγει ώστε η σύλληψη του «Ζ-40» να επιφέρει εξελίξεις παρόμοιες με αυτές που παρατηρήθηκαν σε προηγούμενα επεισόδια, και αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά με την αλλαγή της οικονομικής, κοινωνικής και συνταγματικής δομής, που προκαλεί και τροφοδοτεί εγκληματικές εκφράσεις γενικότερα, και στο εμπόριο ναρκωτικών ειδικότερα. Αν δράσει με αυτή τη φιλοσοφία, θα είναι σε θέση να πετύχει προόδους πιο σημαντικές στην επαναθεμελίωση του κράτους δικαίου, από τα αποτελέσματα μέχρι τώρα της αστυνομοστρατιωτικής μάχης κατά των εγκληματικών οργανώσεων. Σε αντίθετη περίπτωση, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση για άλλη μια φορά διατρέχει τον κίνδυνο να γίνει ένας διαχειριστής του γενικευμένου κλίματος βίας και βαρβαρότητας που κληρονόμησε από τον προκάτοχό της.