 |
| Πηγή – BricsAffairs.gr |
Μια νέα παγκόσμια ισορροπία δημιουργείται. Ποια είναι η θέση της Ελλάδας;
Η παγκόσμια ισορροπία ισχύος αλλάζει. Οι BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) δεν είναι πλέον μια ετερόκλητη συμμαχία αναδυόμενων οικονομιών. Με τις προσθήκες νέων μελών και με τις φιλόδοξες κινήσεις σε επίπεδο νομίσματος, ενέργειας και παγκόσμιας διακυβέρνησης, μετατρέπονται σε ένα γεωπολιτικό αντίπαλο δέος της Δύσης.
Από τους G5 στους BRICS+
Οι BRICS ιδρύθηκαν το 2009. Για αρκετά χρόνια λειτουργούσαν κυρίως ως φόρουμ συνεργασίας χωρίς ιδιαίτερη πολιτική συνοχή. Όμως, η προσθήκη χωρών όπως η Αίγυπτος, το Ιράν, η Αιθιοπία, η Ινδονησία (BRICS+), ακόμα και το ενδεχόμενο συμμετοχής της Σαουδικής Αραβίας, σηματοδοτεί μια νέα εποχή. Οι BRICS εξελίσσονται σε πλατφόρμα διπλωματικής και οικονομικής εναλλακτικής για χώρες που αμφισβητούν τη δυτική ηγεμονία.
Ο νέος πολυπολικός κόσμος είναι ένας εφικτός στόχος ή απλά ένα αφήγημα;
Το βασικό αφήγημα των BRICS είναι η υποστήριξη ενός πολυπολικού κόσμου, όπου δεν κυριαρχεί μία υπερδύναμη. Προωθούν αρχές όπως: σεβασμός της κυριαρχίας των κρατών, μη παρέμβαση στα εσωτερικά των άλλων κρατών, πολυκεντρική οικονομική ανάπτυξη.
Ταυτόχρονα, χτίζουν εναλλακτικούς θεσμούς όπως η Νέα Τράπεζα Ανάπτυξης (NDB), ένα εναλλακτικό δίκτυο πληρωμών εκτός SWIFT, και μια πιθανή δημιουργία κοινού νομίσματος BRICS.
Τα “όπλα” της σύγκρουσης
Οι BRICS έχουν ήδη πλεονεκτήματα. Ο ενεργειακός πλούτος των χωρών του οργανισμού όπως η Ρωσία και η Βραζιλία είναι αδιαμφισβήτητη. Το ίδιο όμως είναι και των συνεργαζόμενων με τον οργανισμό χωρών όπως η Σαουδική Αραβία, η Βενεζουέλα, η Αλγερία και πολλές ακόμα. Η πληθώρα κρίσιμων πρώτων υλών, όπως σπάνιες γαίες, λίθιο, χρυσός, ουράνιο. Η τεχνολογική σύγκλιση μεταξύ Κίνας, Ινδίας και Ρωσίας. Αποδολαριοποίηση μέσω διμερών συμφωνιών σε τοπικά νομίσματα.
Ποια είναι η θέση της Ελλάδας στο νέο γεωπολιτικό χάρτη;
Η Ελλάδα ως μέλος της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ διατηρεί σταθερό δυτικό προσανατολισμό. Ωστόσο, διατηρεί και σημαντικές σχέσεις με χώρες των BRICS. Υπάρχουν σημαντικές επενδύσεις των χωρών BRICS στην Ελλάδα όπως για παράδειγμα η επένδυση της κινεζικής COSCO στον Πειραιά. Αλλα και στον τουρισμός και το γενικότερο εμπόριο από την Ρωσία (ακόμα και σε αυτή τη συγκυρία), την Ινδία, τη Βραζιλία.
Διπλωματικός ρόλος σε Ανατολική Μεσόγειο και Βαλκάνια.
Η Ελλάδα θα μπορούσε, με στρατηγικό σχεδιασμό, να λειτουργήσει ως γέφυρα ανάμεσα στη Δύση και τον πολυπολικό κόσμο που προωθούν οι BRICS και στα τρία σενάρια ανάπτυξης του οργανισμού στο μέλλον. Στην ενίσχυση της συνοχής των BRICS δηλαδή, με ένα κοινό νόμισμα και θεσμική διεύρυνση. Στο ενδεχόμενο ασυνεκτικότητας του οργανισμού κατά την οποία θα επικρατήσουν οι εσωτερικές αντιθέσεις με αποτέλεσμα την καθυστέρηση ανάπτυξης περαιτέρω πρωτοβουλιών. Αλλά ακόμα και στην αντίδραση της Δύσης με διευρυμένο πλαίσιο κυρώσεων, αναχαίτιση της ανάπτυξης του οργανισμού, και διπλωματικού αποκλεισμού του.
Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι BRICS έχουν όντως τη δυνατότητα να αλλάξουν τον κόσμο. Όχι απαραίτητα αντικαθιστώντας τη Δύση, αλλά δημιουργώντας παράλληλους θεσμούς και επιλογές. Η Ελλάδα, ως μικρομεσαία περιφερειακή δύναμη σε στρατηγικό σημείο, πρέπει να παρακολουθήσει τις εξελίξεις με προσοχή και όραμα.
