Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2014

CELAC: Μια αξιομνημόνευτη σύνοδος

Πηγή: aporrea
Του Ángel Guerra Cabrera (1)

Η 2η Σύνοδος της Κοινότητας Κρατών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής (CELAC), που διοργανώθηκε στην Αβάνα, συνιστά ένα ιστορικό βήμα ως προς την ενίσχυση του οργανισμού. Έχει δείξει ότι η CELAC είναι ο ιδανικός μηχανισμός για να πετύχει την ενότητα, την ολοκλήρωση και τον πολιτικό διάλογο ανάμεσα στα κράτη που την απαρτίζουν και με τον υπόλοιπο κόσμο. Η συγκλονιστική παρουσία των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, ο εγκάρδιος και δημοκρατικός χαρακτήρας των διαβουλεύσεων ανάμεσα σε κυβερνήσεις με διαφορετικές ιδεολογίες και προγράμματα, η σπουδαιότητα των συμφωνιών, η παρουσία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν και άλλων υψηλών εκπροσώπων διεθνών και περιφερειακών οργανισμών, το επιβεβαιώνουν.


Η σύνοδος αφιερώθηκε από την κουβανική προεδρία στον αγώνα κατά της ανισότητας, της φτώχειας και της πείνας και διατυπώνει στο Πρόγραμμα Δράσης μέτρα για να κάνουν τα παραπάνω πραγματικότητα. Και παρόλο που η περιοχή έχει πετύχει να μειώσει τη φτώχεια, αυτή συνεχίζει να πλήττει 164 εκατομμύρια, δηλαδή 28% του πληθυσμού, ενώ 66 εκατομμύρια βρίσκονται κάτω από ακραία φτώχεια (11,3%). Αλλά το πιο συντριπτικό είναι τα 70,5 εκ. φτωχά παιδιά και έφηβοι. Από αυτά 23,3 εκ. σε ακραία φτώχεια. Σαν επιστέγασμα, το πλουσιότερο 10% λαμβάνει το 32% του εισοδήματος. Την ίδια ώρα, το φτωχότερο 40% λαμβάνει το 15%. Τα νούμερα υπογραμμίζουν την κατάσταση της πιο άνισης περιοχής σε έναν πλανήτη που χαρακτηρίζεται από την ανισότητα αλλά ταυτόχρονα μιλά θετικά γι' αυτήν [την περιοχή, ενν. Λατινική Αμερική] που για πρώτη φορά πρωτοστατεί σε μια κοινή προσπάθεια για να τη σταματήσει.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι η καθημερινή διοίκηση της CELAC εξαρτάται από μια τετράδα που συγκροτείται από την τελευταία χώρα που άσκησε την προεδρία, από αυτή που την ασκεί, αυτή που θα τη διαδεχθεί και μια ακόμα εκ περιτροπής που εκπροσωπεί την Κοινότητα της Καραϊβικής. Γι' αυτό και από εδώ έως την επόμενη σύνοδο το 2015 στο Χαν Χοσέ, η Κούβα, η Σάντα Λουσία και το Εκουαδόρ θα μοιραστούν την ευθύνη των εργασιών με την κοσταρικανή προεδρία, αν και η τετράδα συμβουλεύεται τακτικά στις αποφάσεις της τα υπουργεία εξωτερικών των κρατών μελών, μια πρακτική υποδειγματικά δημοκρατική.

Αλλά η πιο σημαντική συμφωνία που υπογράφηκε στην Αβάνα απ' όλους τους παρόντες προέδρους ήταν η “Διακήρυξη της Αμερικής Λατινικής και της Καραϊβικής ως Ζώνη Ειρήνης”, συμπληρωματική της ζώνης ελεύθερης από πυρηνικά όπλα που προωθήθηκε από το Μεξικό επί των ημερών του μέσω του Συμφώνου του Τλατελόλκο. Επισημοποιεί την αρχή ότι οι συγκρούσεις στην Αμερική Μας θα εκτονώνονται αποκλειστικά μέσω του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων, αφήνοντας έξω τη χρήση (στρατιωτικής) δύναμης ή την απειλή της χρήσης της. Διεκδικεί ως θεμελιώδεις αρχές τη μη παρέμβαση στα εσωτερικά ζητήματα άλλων κρατών, το δικαίωμα στην εθνική κυριαρχία και τον αυτοπροσδιορισμό και το δικαίωμα κάθε λαού να επιλέγει το οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό καθεστώς που επιθυμεί, όλα αυτά ως θεμέλια της διατήρησης της ειρήνης και της συνεργασίας ανάμεσα στις χώρες μέλη και με τις υπόλοιπες χώρες. Αυτό συμπληρώνεται από το κάλεσμα για την επίτευξη πυρηνικού αφοπλισμού σε διεθνή κλίμακα.

Η διακήρυξη συνιστά ένα τεράστιο βήμα πολιτισμού και ένα παράδειγμα μίμησης από άλλες περιοχές του πλανήτη καθώς ανταποκρίνεται σε μια κουλτούρα συνύπαρξης και μια βαθιά πεποίθηση των λατινο-καραϊβικών κυβερνήσεων, ενώ σε άλλες περιοχές του κόσμου οι συγκρούσεις ανάμεσα σε κράτη και οι εμφύλιοι πόλεμοι, σχεδόν πάντα υποκινούμενοι από ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, έχουν στοιχίσει ποτάμια αίματος και την απώλεια πολιτιστικής κληρονομιάς που έχει συσσωρευτεί από τη δουλειά και τη γνώση πολλών γενεών.

Είναι προφανές, από την άλλη πλευρά, ότι αν και δεν μνημονεύεται επακριβώς στη διακήρυξη, η ορθή εκπλήρωση αυτής απαιτεί οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Μεγάλη Βρετανία να προχωρήσουν στην απομάκρυνση των στρατιωτικών τους βάσεων, να καταστρέψουν τα πυρηνικά όπλα που αποθηκεύουν ή κυκλοφορούν στα υποβρύχιά τους στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική και την ανάκληση του 4ου Στόλου των ΗΠΑ από την περιοχή.

Η απαίτηση για την αναγνώριση των δικαιωμάτων της Αργεντινής πάνω στα νησιά Μαλβίνες και η καταδίκη του οικονομικού και εμπορικού αποκλεισμού κατά της Κούβας ήταν επίσης σημαντικές συμφωνίες. Θα φτάσει η μέρα που το Πουέρτο Ρίκο θα συμμετάσχει στην CELAC μαζί με τις αδερφές λατινοαμερικάνικες χώρες.

Ένα πολύ σημαντικό αποτέλεσμα της συνόδου είναι η επιβεβαίωση της αυξανόμενης αναγνώρισης και του σεβασμού προς την Κούβα από όλες τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, για την παρουσία της ως επικεφαλής της CELAC και για την οικονομική και πολιτική επικαιροποίηση του μοντέλου της. Είναι αξιοσημείωτη η θερμή υποστήριξη που έλαβε το νησί από τη Βραζιλία και το Μεξικό. Αν δεν αποδεχτούν αυτά τα προφανή γεγονότα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μένουν κάθε φορά και πιο απομονωμένες στην περιοχή μας.


(1) Ο Ángel Guerra Cabrera είναι κουβανός αρθρογράφος και πανεπιστημιακός, ειδικός σε θέματα Λατινικής Αμερικής. Συνεργάζεται με τη μεξικανική εφημερίδα La Jornada και με άλλα έντυπα και ηλεκτρονικές εκδόσεις.