Elián González: "Θα προτιμούσα να περνάω απαρατήρητος"

Πηγή: Cubadebate

(της Claudia Díaz Pérez, φοιτήτριας Δημοσιογραφίας)

Ποιος δεν θυμάται το βλέμμα του πίσω απ’ τα κάγκελα, εκείνο το φοβισμένο πρόσωπο τη νύχτα της διάσωσής του, ή την παιδική του φωνή που ζήταγε ένα αεροπλάνο για να τον γυρίσει στην Κούβα;

Η ιστορία του Elián González Brotons, του παιδιού των 6 χρόνων, που έχασε την μάνα του στην προσπάθειά της να περάσει από θαλάσσης παράνομα στις ΗΠΑ και που κρατήθηκε από μακρινούς συγγενείς, οι οποίοι αρνήθηκαν να τον επιστρέψουν στον πατέρα του στην Κούβα, χτύπησε ρεκόρ παραμονής, εκείνη την εποχή, στους τίτλους ειδήσεων όλων των μέσων. Σήμερα, μετά από 14 χρόνια, πολλοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται γι’ αυτόν τον νεαρό πλέον, που στις 6 Δεκεμβρίου συμπλήρωσε 2 δεκαετίες ζωής. Αυτός ο νέος, που ακόμα διατηρεί το τρυφερό βλέμμα και με την σπίθα της ευτυχίας στα μάτια, παραχώρησε την συνέντευξη που ακολουθεί.

Σ’ ένα φυσικό και καθημερινό περιβάλλον, πιο συγκεκριμένα σ’ ένα παγκάκι του Πανεπιστημίου του Ματάνσας Camilo Cienfuegos, όπου σπουδάζει Μηχανικός Βιομηχανίας, εξελίχθηκε ο παρακάτω διάλογος, που μου αποκάλυψε έναν άνθρωπο ευαίσθητο, που άλλαζε τον τόνο της φωνής του όταν μίλαγε αντίστοιχα για την αγάπη, αλλά και την απαιτητικότητα του πατέρα του, για την ανιδιοτελή αγάπη της μάνας που τον ανέλαβε, τον Φιντέλ, τους συνοδούς και τους φίλους του. Ανά διαστήματα, διακόπταμε την συζήτηση για να χαιρετήσει συντρόφους και καθηγητές ή για να γελάσουμε με κάποια από τα τόσα πράγματα που του ‘ρχονταν στο μυαλό κάθε τόσο, μέχρι που ήθελε να μοιραστούμε και το κολατσιό του. Είναι ότι ο Elián βγάζει απλότητα, αίσθηση του χιούμορ και σεμνότητα.

CD- Πως έχει επηρεάσει την ζωή σου το γεγονός ότι είσαι ένα δημόσιο πρόσωπο;

EG- Είμαι τόσο ντροπαλός, ωστόσο όταν σταματάω κάπου και ξέρω ότι όλος ο κόσμος με κοιτάει και ότι, ίσως, είμαι το κέντρο της προσοχής και ότι πολλοί με επιλέγουν σαν παράδειγμα, σαν ένα σύμβολο, είναι αρκετά δύσκολο, διότι τότε μου δημιουργεί περισσότερο τρακ. Δεν είναι κάτι που συνήθισα εύκολα. Θα μου άρεσε να περνούσα πιο απαρατήρητος. Δεν μου αρέσει να είμαι, όπου κι αν βρεθώ, το κέντρο του ενδιαφέροντος. Πιστεύω ότι το να περνάς απαρατήρητος είναι ένας τρόπος να ζεις πιο ευχάριστα, όπως οποιοσδήποτε κανονικός νέος, χωρίς να δίνει κανείς σημασία σε οποιαδήποτε χειρονομία, λέξη ή πράξη σου.

CD- Τι είναι ο Φιντέλ Κάστρο για τον Elián González;

EG- Ο Φιντέλ Κάστρο για μένα είναι πατέρας. Δεν ακολουθώ καμιά θρησκεία, όμως αν το έκανα, ο Θεός μου θα ήταν ο Φιντέλ Κάστρο. Κάποια στιγμή της ζωής μου, πολύ μικρός, μου πήραν μια συνέντευξη, σε σχέση με το τι σήμαινε ο Φιντέλ Κάστρο για μένα και αυτό που είπα, ήταν ότι ο Φιντέλ ήταν ένα μεγάλο καράβι, που ήξερε πώς να οδηγεί το πλήρωμά του σε καλό δρόμο και αυτό είναι που συνεχίζω να πιστεύω και σήμερα. Ο Φιντέλ είναι τα πάντα για την Κούβα, είναι τα πάντα για όλο τον κόσμο, διότι ο Φιντέλ είναι από μόνος του, ένα Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Κανείς δεν έχει κάνει περισσότερες παρεμβάσεις για την παγκόσμια ειρήνη, όσο ο Φιντέλ. Γι’ αυτό πιστεύω ότι ο Φιντέλ, περισσότερο από έναν πατέρα για μένα, πρέπει ν’ αποτελεί έναν πατέρα για ολόκληρο τον κόσμο. Έχει μεγάλους αντιπάλους, που τον βλέπουν σαν τέρας, εξ’ αιτίας του πολύ απλού γεγονότος ότι ο Φιντέλ έδειξε μια εναλλακτική προοπτική, που έβαλε φρένο στα συμφέροντα επεκτατισμού, κατάκτησης, ανάπτυξης, που φανέρωσε μπροστά στα μάτια της παγκόσμιας κοινής γνώμης ότι μπορεί να οικοδομηθεί μια διαφορετική κοινωνία, όπου το ευ ζην του ανθρώπου είναι το κυρίαρχο. Ο Φιντέλ δεν έκανε τίποτα παραπάνω από το να φέρει την ανακούφιση στον κόσμο.

CD- Τι πιστεύεις για την απόφαση που πήρε ο πατέρας σου;

EG- Είναι μια απόφαση, για την οποία ο ίδιος ποτέ δεν μετάνιωσε και γω ποτέ δεν τον μέμφθηκα που την πήρε. Πιστεύω ότι ήταν το πιο σοφό, ήταν μια απόφαση σύμφωνα με τα πιστεύω του, ήταν, επίσης, αντίστοιχη με την εμπιστοσύνη που έδειξε ο Φιντέλ και η Επανάσταση, αλλά και όλος ο κουβανικός λαός, σε μας. Απέδειξε ότι εμείς οι κουβανοί έχουμε άξια ιδανικά, είμαστε ευγενής και τιμημένος λαός, με υψηλή συνείδηση της οικογένειας και δεν αφήνουμε να μας εξαγοράσουν τα χρήματα. Του πρόσφεραν πολλά χρήματα, ακόμα και τραπεζικές επιταγές, τις οποίες ο ίδιος αρνήθηκε, για το πολύ απλό γεγονός, ότι το μόνο που ήθελε ήταν να είναι μαζί με την οικογένειά του. Η αυτοκρατορία δεν μπορεί να διαστρεβλώνει τα ιδανικά, ούτε την υπόθεση, λέγοντας ότι ο πατέρας μου επέστρεψε, διότι υπήρχε μέρος της οικογένειας που παρέμενε στην Κούβα. Διότι η ίδια η ηγεσία της Επανάστασης του είπε, ότι αν αυτό που επιθυμούσε ήταν να μείνει στις ΗΠΑ, θα έβγαζε διαβατήριο σε όλο τον κόσμο. Εγώ τότε, μάλιστα, είχα ένα παπαγαλάκι και του είπαν ότι, αν η απόφασή του ήταν να μην επιστρέψει, θα έβγαζαν διαβατήριο, ακόμα και στο παπαγαλάκι. Αυτό αποδεικνύει ότι η ιδέα της Επανάστασης δεν ήταν να μας κρατήσει υποχρεωτικά στην Κούβα, παρά την θέλησή μας. Ίσως ο κόσμος να νομίζει ότι ο πατέρας μου έγινε επαναστάτης εκείνη την στιγμή. Όμως, από πολύ νέος ανήκε στις γραμμές της Ένωσης Νέων Κομμουνιστών και είχε το πόστο του Γραμματέα της Επιτροπής Βάσης της περιοχής του. Εκείνη την εποχή ήταν ήδη μέλος του Κόμματος, δηλαδή δεν ήταν ένας άνθρωπος αποσυνδεδεμένος με τα τεκταινόμενα της χώρας, όπως πιστεύουν μερικοί. Ναι, αυτό που ο ίδιος ήθελε ήταν το καλύτερο για τον γιό του, και ύστερα απ’ όλα όσα έχω ζήσει, πήρε την σωστή απόφαση, διότι απ’ όλα τα μέρη του κόσμου, πουθενά δεν θα ήταν καλύτερα για ένα παιδί, απ’ ότι στην Κούβα. Θα είχα την καλύτερη εκπαίδευση, την καλύτερη μεταχείριση, την πιο ειλικρινή αγάπη.

CD- Τι θα άλλαζες στην ιστορία σου;

EG- Ίσως αν δεν είχε πεθάνει η μητέρα μου, να είχα πιο εύκολη πορεία να διανύσω. Όμως ύστερα απ’ όλα αυτά, βλέπω ότι αυτό μου έτυχε στη ζωή μου κι έτσι πρέπει να το ζήσω. Άλλωστε αποτελεί και μια πολύ δυνατή συγκυρία, για ν’ απαιτήσουμε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, που έχει στοιχίσει πολλές ζωές, ανάμεσα σ’ αυτές και της μάνας μου, με τον Ειδικό Μεταναστευτικό Νόμο για τους Κουβανούς.*

CD- Πως είναι η ζωή σου ως τώρα στην Κούβα και πως θα ήταν στις ΗΠΑ;

EG- Στην Κούβα η ζωή μου είναι όπως οποιουδήποτε νέου κουβανού, φέροντας πάντα την ευθύνη των αξιών της οικογένειάς μου, και είναι αυτές που μ’ έχουν σημαδέψει. Φυσικά, έχοντας πάντα κάποιους περιορισμούς, εξαιτίας της προστασίας μου μπροστά στον φόβο κάποιων αντιποίνων από την αυτοκρατορία. Χάρη στο ότι βρίσκομαι στην Κούβα, μπόρεσα να είμαι με τους γονείς μου, με τα αδέρφια μου, με τους παππούδες μου. Μπόρεσα να επιστρέψω στην γειτονιά μου, να παίξω με τους παντοτινούς φίλους μου και όχι με εκείνους τους καινούριους, που ποτέ δεν θέλησα να κάνω. Μπόρεσα να ζήσω την αγάπη της πόλης μου, ολόκληρης της Κούβας. Γνωρίζω ότι ο βορειο-αμερικάνικος λαός με υποστήριξε εκείνη την εποχή, όμως δεν είναι η ίδια αγάπη. Όπου κι αν βρεθώ, πάντα υπάρχει ένα παιδί, ένας γέροντας, που με πλησιάζει θέλοντας να με γνωρίσει, όχι γιατί είμαι μια προσωπικότητα, αλλά γιατί έζησε την ιστορία μου, μαζί με την οικογένειά μου. Στην Κούβα απολαμβάνω ελευθερίες που δεν θα μπορούσα να έχω στις ΗΠΑ, ακόμα και αυτή την ανωνυμία που έχω μερικές φορές, αφού με το πέρασμα των χρόνων κάποιοι δεν με γνωρίζουν, και που μου επιτρέπει να περπατώ ήσυχα στους δρόμους της Κούβας, χωρίς να με καταδιώκει ο τύπος, ο κόσμος. Αν ήμουνα στις ΗΠΑ, αυτό θα το είχα στερηθεί. Στις ΗΠΑ, θα ήμουν μια προσωπικότητα των media, ίσως να μ’ έσπρωχναν και στον κόσμο της πολιτικής, της τέχνης. Ίσως να ήμουνα τραγουδιστής, αυτός θα ήταν ένας τρόπος να συνεχίζουν να μου εξασφαλίζουν χρήματα. Δεν θα είχα την ηρεμία που απολαμβάνω εδώ. Ο τύπος θα με ακολουθούσε σ’ ότι κι αν έκανα, όπως συνηθίζουν εκεί να μεταχειρίζονται τους διάσημους. Υπάρχουν άνθρωποι που αγωνίζονται να γίνουν διάσημοι. Αυτή δεν είναι η δική μου περίπτωση, προτιμώ να περνώ απαρατήρητος.

CD- Ποιοι άνθρωποι σ’ έχουν επηρεάσει στην διαμόρφωσή σου;

EG- Στην διαμόρφωση του χαρακτήρα μου, πάντα ήταν παρόντες ο πατέρας μου και η μάνα μου. Είναι η μητριά μου, όμως από πολύ μικρός την φώναζα μαμά, διότι με μεγάλωσε σαν παιδί της, μάλιστα πολλές φορές δίνοντάς μου προτεραιότητες, που δεν έδωσε στα παιδιά της και πάντα με υποστήριζε. Ο πατέρας μου, απ’ την άλλη, ήταν τα πάντα. Ήξερε να με συγχαίρει και να μου προσφέρει αυτό που αξίζω, να μου προσφέρει την επιβράβευση, όταν την είχα κερδίσει. Όμως ήταν, επίσης, και πολύ απαιτητικός. Το 90 ή και το 99 σ’ ένα διαγώνισμα δεν του ήταν αρκετό. Έπρεπε να είναι 100, έπρεπε να λάμψω, όχι γιατί έπρεπε να είμαι ο καλύτερος απ’ όλους, αλλά γιατί έπρεπε να κάνω περήφανους τον λαό, κι εκείνον. Πάντα μου έλεγε ότι έπρεπε να είμαι ευγνώμων στον Φιντέλ.

Ο Φιντέλ επίσης, έπαιξε μεγάλο ρόλο στην διαμόρφωσή μου. Ήταν πάντοτε στα γενέθλιά μου. Περίμενα πάντα με μεγάλη λαχτάρα εκείνη την στιγμή. Ήταν η ιδανική ευκαιρία για να τον δω. Είμαι άνθρωπος που δεν μιλάει πολύ, έμενα σιωπηλός όταν τον είχα μπροστά μου, όμως μου ήταν αρκετό που τον έβλεπα και του έδινα εκείνη την αγκαλιά. Πάντα θυμάμαι τα λόγια του, ότι εγώ πια ήμουν κάποιος, που με ήξερε ολόκληρος ο κόσμος και τώρα το μόνο που είχα να κάνω ήταν να γίνω καλός σε κάτι, αυτό ήταν το μόνο που μου ζήτησε.

Δεν τον ένοιαζε ο δρόμος που θα έπαιρνα. Αν θα γινόμουν μηχανικός βιομηχανίας, που είναι αυτό που σπουδάζω τώρα, ή πολιτικός μηχανικός, ή αν θα επέλεγα την στρατιωτική καριέρα. Η πρόθεσή του ήταν να είμαι καλός, σε ότι κι αν έκανα. Ο Φιντέλ έθεσε στην διάθεσή μου τα καλύτερα εκπαιδευτικά μέσα, άξιους καθηγητές που με βοήθησαν να επιλέξω τον δρόμο μου. Γι’ αυτό και ο πατέρας μου ήταν τόσο απαιτητικός και γι’ αυτό και η προσπάθειά μου ήταν να τον ευχαριστήσω.

Ο Φιντέλ, όταν έβρισκε ευκαιρία, μ’ έπαιρνε πάντα τηλέφωνο, όταν μάθαινε ότι πήγαινα καλά στο σχολείο, ή όταν είχα κάποια επιτυχία ή διάκριση. Μου έδινε καλές συμβουλές, με συνέχαιρε, μ’ ενθάρρυνε όταν έμαθε ότι μου άρεσε η θάλασσα, η κολύμβηση. Έχω το προνόμιο, ότι κάποια στιγμή είπε ότι θεωρείται φίλος μου. Πολλοί άνθρωποι είναι φίλοι του Φιντέλ και ο Φιντέλ πάντα δείχνει τη φιλία του, όμως εγώ έχω την τιμή, να με αποκαλέσει φίλο του, σε δημόσια εκδήλωση.

Συμμετείχα όλη μου τη ζωή, από πολύ μικρός, στο πρόγραμμα "Στους δρόμους της ιστορίας", που με βοήθησε να πορευτώ, να διαμορφώσω τον χαρακτήρα μου, σαν νέος επαναστάτης. Ήταν ένα πρόγραμμα που με βοήθησε να ξεπεράσω το σκηνικό φόβο μου. Όταν ήμουν πιο μικρός δεν ήθελα να βρίσκομαι μπροστά τον τύπο και με το πρόγραμμα κατάλαβα ότι ο τύπος ήταν μέρος της ζωής μου. Σ’ αυτό το πρόγραμμα είχα πολύ καλούς καθηγητές, όπως η καθηγήτρια Sarita. Ακόμα, χρωστώ την διαμόρφωση του χαρακτήρα μου στους συνοδούς μου, που με πρόσεχαν από τότε που ήμουν 6 χρονών. Ήταν άνθρωποι που, αποτελούσαν κάτι παραπάνω από σωματοφύλακες που με υπερασπίζονταν, ήταν φίλοι μου.

Πολλές φορές που δεν είχα κανέναν να προστρέξω, ή που είχα κάποιο πρόβλημα που δεν το λες στον πατέρα σου, αλλά σε φίλο, πλησίαζα εκείνους. Η αφοσίωση μετατράπηκε σ’ εμπιστοσύνη. Σ’ αυτό το πρόγραμμα γνώρισα αυτούς που σήμερα αποτελούν τον κύκλο των φίλων μου. Στην αρχή ήμασταν διασκορπισμένοι, όμως σήμερα βλέπει κανείς τον καρπό, αφού παρότι έχουμε πάρει διαφορετικούς δρόμους, τα χρόνια έχουν περάσει, αλλά εμείς συνεχίζουμε να συναντιόμαστε. Είναι φίλοι που μ’ έχουν βοηθήσει να ξεπεράσω πολλά εμπόδια.

Επίσης, δεν μπορώ να ξεχάσω το πέρασμά μου από τη στρατιωτική σχολή Camilo Cienfuegos του Ματάνσας (τους Καμιλίτος). Την δύναμη στον χαρακτήρα, το πνεύμα, το θάρρος της προσωπικότητάς μου, το οφείλω στους καθηγητές αυτού του κέντρου, που με είδαν να μεταμορφώνομαι από έφηβο σε νέο. Ήταν η περίοδος που με άλλαξε πολύ.

(Αρχική πηγή: blog Quinquenio de Luz)

*Ο Ειδικός Μεταναστευτικός Νόμος για τους Κουβανούς αφορά μόνο εκείνους τους κουβανούς που μεταναστεύουν στις ΗΠΑ μέσα από παράνομες οδούς και ζητούν πολιτικό άσυλο. Τους παρέχει πλήρη προνόμια άδειας παραμονής, άδεια εργασίας, επίδομα ανεργίας για ένα περίπου χρόνο και εκμάθηση αγγλικής γλώσσας. Δικαιώματα που δεν παρέχονται σε κανένα κουβανό που θέλει να πάει στις ΗΠΑ με νόμιμο τρόπο, αφού συνήθως το Γραφείο Αμερικανικών Συμφερόντων που λειτουργεί στο νησί, δεν δίνει βίζα. Αντίθετα όλοι οι δρόμοι είναι ανοιχτοί σ’ εκείνους που θα δηλώσουν πολιτικοί πρόσφυγες ή θα ταξιδέψουν παράνομα προς τις ΗΠΑ.

Μετάφραση: Λουκία Κωνσταντίνου