Κορυφώνονται στη Χιλή οι εκδηλώσεις μνήμης ενόψει της 40ης επετείου του αιματηρού πραξικοπήματος του στρατηγού Πινοτσέτ, που ανέτρεψε τον δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο Σαλβαδόρ Αλιέντε. Κεντρικοί ομιλητές είναι ο απερχόμενος συντηρητικός πρόεδρος, Σεμπαστιάν Πινιέρα, και η πρώην πρόεδρος (2006-2010) και επικρατέστερη υποψήφια στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου, Μισέλ Μπασελέ, ως επικεφαλής κεντροαριστερού συνασπισμού. Οι δύο πολιτικοί σε δηλώσεις τους διαφοροποιήθηκαν σχετικά με τα αίτια που οδήγησαν στην ανατροπή της δημοκρατικής νομιμότητας και την μετέπειτα στάση της "νικήτριας" παράταξης.
Η Μπασελέ συναντήθηκε με τα σημαντικότερα στελέχη της συμμαχίας Nueva Mayoría [νέα πλειοψηφία] στο Μουσείο της Μνήμης, και έβγαλε ένα συναισθηματικά φορτισμένο λόγο [1] όπου μεταξύ άλλων είπε χαρακτηριστικά ότι «για να δώσουμε συνέχεια στη δημοκρατία, χρειαζόμαστε περισσότερη δημοκρατία και όχι ένα στρατιωτικό πραξικόπημα». Επιπλέον είπε ότι υπάρχει ακόμα βαθιά ρήξη ανάμεσα σε όσους υπερασπίζονται τη δικτατορία και σε όσους εμπιστεύονται τη δημοκρατία για να αντιμετωπίσουν μια κρίση. Πρόσθεσε ότι οι παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων δεν μπορούν να δικαιολογηθούν και προειδοποίησε ότι το ισχύον Σύνταγμα περιέχει κατάλοιπα της δικτατορίας που θέτουν σοβαρούς κινδύνους για την έκφραση της κυρίαρχης θέλησης του λαού, θεωρώντας ότι είναι καιρός για ένα νέο Σύνταγμα και βαθιές μεταρρυθμίσεις.
Σχετικά με την ανάγκη της ιστορικής συμφιλίωσης, η υποψήφια σοσιαλδημοκράτης ζήτησε «μια συμφιλίωση που πάει πιο πέρα από το σύνθημα, που δε θα είναι επιβεβλημένη γιατί η ενότητα δεν διακηρύσσεται, αλλά πετυχαίνεται μέσα από ανοιχτή και συλλογική σκέψη»[...]. «Αυτό θα γίνει μόνο ανάμεσα σε αυτούς που θα καταλάβουν ότι το παρελθόν είναι μη αναστρέψιμο και μη επανορθώσιμο, αλλά είναι διατεθειμένοι να μοιραστούν ένα κοινό μέλλον. Ένα μέλλον που, χωρίς να προσπαθεί να διαγράψει το παρελθόν, χωρίς να γυρίσει σελίδα και γεμάτο δικαιοσύνη, θα μας δώσει τη σιγουριά ότι ως χώρα έχουμε μάθει αυτό το τρομερό μάθημα».
Ανάμεσα στο ακροατήριο της Μπασελέ ήταν ο πρόεδρος της Γερουσίας, Χόρχε Πισάρο, οι πρώην πρόεδροι Ρικάρντο Λάγος (2000-2006) και Εντουάρντο Φρέι (1994-2000), προσωπικότητες από το χώρο της αντιπολίτευσης, γερουσιαστές, βουλευτές και δήμαρχοι.
Αντιθετα, από το Προεδρικό Μέγαρο, ο Σεμπαστιάν Πινιέρα κράτησε αποστάσεις από τη δικτατορία – την οποία ποτέ δεν έχει καταδικάσει επίσημα και αναφέρεται σε αυτήν ως «καθεστώς» [2] – και τόνισε ότι «για να κλείσουμε τις πληγές του παρελθόντος και να ενισχύσουμε τη συμφιλίωση, απαιτούνται ακόμα μεγαλείο, γενναιοδωρία και ικανότητα να ζητήσουμε και να δώσουμε συγγνώμη, το οποίο χωρίς αμφιβολία αντιστοιχεί στο πιο ευγενές και οικείο περιβάλλον της ανθρώπινης συνείδησης». Αναγνώρισε ακόμα ότι «όσοι μπορούσαμε να είχαμε κάνει περισσότερα για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουμε επίσης μερίδιο ευθύνης (για ότι συνέβη)».
Ο Πινιέρα μίλησε μποστά σε μόλις 2 από τους 9 συνολικά υποψηφίους των εκλογών της 17ης Νοέμβρη, καθώς και στελέχη του κυβερνόντος κόμματος, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Αλμπέρτο Καρδεμίλ, βουλευτής του δεξιού κόμματος Εθνικής Ανανέωσης (RN) και υφυπουργός Εσωτερικών του Πινοτσέτ.
Στις 11 Σεπτέμβρη θα πραγματοποιηθούν διάφορες εκδηλώσεις μνήμης για τα 40 χρόνια του στρατιωτικού πραξικοπήματος εναντίον του Σαλβαδόρ Αλιέντε, υπό την ηγεσία του στρατηγού Αουγκούστο Πινοτσέτ που διέταξε τον βομβαρδισμό του προεδρικού μεγάρου La Moneda στις 11 Σεπτέμβρη 1973. Κατά της διάρκεια της χιλιανής χούντας από το 1973 έως το 1990 καταγράφηκε άγρια καταστολή που άφησε πίσω της περίσσότερους από 3.200 νεκρούς και αγνοούμενους, ενώ υποβλήθηκαν σε βασανιστήρια επιπλέον 38.000 πολίτες, συμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
[1] Ο πατέρας της Μισέλ Μπασελέ ήταν συνεργάτης του προέδρου Αλιέντε που φυλακίστηκε και βασανίστηκε από τη δικτατορία. Πέθανε στη φυλακή.
[2] Είναι γνωστό επίσης ότι ο αδελφός του προέδρου, Χοσέ Πινιέρα, χρημάτισε υπουργός των κυβερνήσεων του Πινοτσέτ και θεωρείται αρχιτέκτονας του χιλιανού νεοφιλελεύθερου συστήματος ασφάλισης.
Δείτε ακόμα:
Οι 9 υποψήφιοι για τις προεδρικές εκλογές στη Χιλή