Του Ρικάρντο Βας
Μετάφραση: Αριάδνη Αλαβάνου
Το «δημοψήφισμα» της αντιπολίτευσης, που στην πραγματικότητα δεν ήταν τίποτα άλλο από μια μη δεσμευτική «συμβουλευτική διαδικασία» χωρίς νομική βάση, αναμενόταν σαν ο μεγάλος πολιτικός σεισμός που θα άλλαζε στιγμιαία το πολιτικό τοπίο της χώρας. Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο, μία από τους πιο ακραίους ηγέτες της αντιπολίτευσης, το παρομοίασε με το γκρέμισμα του τείχους του Βερολίνου, με την εκλογή του Μαντέλα ή με την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν (οποία μετριοπάθεια!)
Η διαδικασία αυτή θα είχε περιπέσει αμέσως στη λήθη, εάν είχε λάβει χώρα σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Δεν χρησιμοποιήθηκαν εκλογικοί κατάλογοι, έγινα δεκτά εκλογικά βιβλιάρια που είχαν λήξει και δεν εμπόδισε τίποτα και κανείς τις διπλές και τριπλές ψήφους. Δεν υπήρχαν παρατηρητές και στο τέλος όλα τα αποδεικτικά στοιχεία κάηκαν, ώστε να μην είναι δυνατός ο έλεγχός τους. Όσον αφορά το ψηφοδέλτιο, περιείχε τρία ερωτήματα τα οποία έπρεπε να απαντηθούν από όσους θα ψήφιζαν με ένα “ναι” ή ένα “όχι”: εάν απέρριπταν την επερχόμενη Συντακτική Συνέλευση, εάν καλούσαν τις ένοπλες δυνάμεις να επέμβουν (δηλ. εάν ζητούσαν να γίνει στρατιωτικό πραξικόπημα) και εάν έπρεπε να ανανεωθούν όλες οι δημόσιες εξουσίες, να γίνουν ελεύθερες και ανόθευτες εκλογές και να σχηματιστεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας για να αποκαταστήσει την τάξη. (1)
Το τελικό αποτέλεσμα των 7.186.170 ψήφων υπολείπεται των ψήφων που έλαβε συνολικά η αντιπολίτευση στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2015 και σε αντίθεση με όσα λέει ο Ενρίκε Καπρίλες, δεν θα ήταν επαρκές για να ανακληθεί ο Μαδούρο, ο οποίος έλαβε 7.587.579 ψήφους στις προεδρικές εκλογές του 2013, ακόμη κι αν παραβλέψει κανείς τη νόθευση των στοιχείων του αντιπολιτευτικού «δημοψηφίσματος». (2). Επίσης υπολείπεται κατά πολύ των όχι και τόσο συνετών προβλέψεων της αντιπολίτευσης περί 11 εκατομμυρίων ψήφων (Καπρίλες) ή ακόμη και 14 εκατομμυρίων ψήφων (Νεγκάλ Μοράλες, ηγέτης της Acción Democrática -AD)!
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, με 2.000 εκλογικά κέντρα και 14.000 παραβάν, οι συνολικές ψήφοι συνεπάγονται ότι κάθε εκλογικό κέντρο ήταν γεμάτο κόσμο επί 9 συνεχείς ώρες και κάθε ψηφοφόρος για να ψηφίσει χρειαζόταν μόνο 65 δευτερόλεπτα. Αν κανείς σκεφθεί ότι ένας ψηφοφόρος έπρεπε να δείξει την ταυτότητά του, να γράψει το όνομά του στον εκλογικό κατάλογο, να πάρει το ψηφοδέλτιο, να μπει στο παραβάν, να σημειώσει τις επιλογές του, να το κλείσει, να το ρίξει στην κάλπη και να φύγει, ο χρόνος των 65 δευτερολέπτων δημιουργεί πολλά ερωτηματικά. Και απ’ αυτόν τον ελάχιστο χρόνο θα πρέπει να εξαιρεθούν άνθρωποι όπως η Λίλιαν Τιντόρι η οποία έβγαλε λόγο πριν ψηφίσει!
Είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς τις υπερβολικές δηλώσεις των αξιωματούχων της αντιπολίτευσης και των ΜΜΕ. Η συνολική συμμετοχή, αν και όχι ασήμαντη, ήταν μικρότερη από προηγούμενες εκλογές και πολύ μικρότερη από τις προβλέψεις εκτός χώρας – ακόμη και αν παραβλεφθούν όλοι οι αμφίβολοι χειρισμοί των αριθμών. Οι αξιώσεις ακούγονταν επί εβδομάδες και τις επαναλάμβαναν ηγετικές προσωπικότητες πριν ακόμη καταμετρηθούν τα «αποτελέσματα». Το όλο θέαμα του «δημοψηφίσματος» ήταν άσχετο, επειδή η «νίκη» είχε προαναγγελθεί, ενώ είναι σίγουρο πως δεν αναμενόταν η μαζική συμμετοχή των τσαβίστας στην προσομοίωση για την εκλογή Συντακτικής Συνέλευσης (βλ. παρακάτω). Ο Χοσέ Μαρτίν συνοψίζει το σημείο καμπής στο οποίο βρίσκεται τώρα η αντιπολίτευση στη Βενεζουέλα:
«Μπορούμε, συνεπώς, να υποστηρίξουμε ότι το ‘δημοψήφισμα’ της αντιπολίτευσης έγινε μπούμερανγκ. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, οι ηγέτες της αντιπολίτευσης δεν έχουν ακόμη δηλώσει δημόσια ποια θα είναι τα επόμενα βήματά τους. Η προ της 16ης Ιουλίου ρητορική τους ήταν παθιασμένη. Η συμβουλευτική διαδικασία θα ήταν η ‘ώρα μηδέν’ για μια εθνικής εμβέλειας εξέγερση και για την ανατροπή της κυβέρνησης πριν από την εκλογή της Συντακτικής Συνέλευσης την 30ή Ιουλίου. Θα μπορούσαν ακόμη να επιχειρήσουν αυτή την ανατροπή, αλλά τώρα πια φαίνεται λιγότερο πιθανό να την επιτύχουν. Βεβαίως δεν θα σταματήσουν να το προσπαθούν. Τόσο η Ισπανία όσο και οι ΗΠΑ εξετάζουν ήδη την ιδέα επιβολής κυρώσεων στη Βενεζουέλα (οι οποίες πιθανώς θα στοχεύουν επιλεγμένους αξιωματούχους) ‘εάν προχωρήσει η Συντακτική Συνέλευση’».
Σε μια συνέντευξη Τύπου που δόθηκε τη Δευτέρα (17 Ιουλίου), η αντιπολίτευση ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιήσει «πολιτική απεργία» την Πέμπτη (27/7) και θα ανακοινώσει τους υποψήφιους δικαστές για το Ανώτατο Δικαστήριο, την Παρασκευή (28/7), ό,τι και αν σημαίνουν αυτά. Φυσικά, απέχουν πολύ από τις εξαγγελίες ότι είναι κοντά το τέλος της «δικτατορίας», και θα πρέπει να περιμένουμε για να δούμε πώς σκοπεύει να κλιμακώσει περαιτέρω τις ενέργειές της η αντιπολίτευση.
Έρχονται οι Κουβανοί
Συνήθης μεταξύ των ανώτερων τάξεων και των ολοφάνερα ανόητων (αυτές οι δύο ομάδες πολύ συχνά ταυτίζονται) είναι η ιδέα ότι οι τσαβίστες ως τελικό στόχο τους έχουν να μετατρέψουν τη χώρα σε μια εκδοχή Κούβας ή ακόμη ότι αυτό θα το κάνουν οι ίδιοι οι Κουβανοί, όπως λέει η προπαγάνδα τους για την επερχόμενη «κόλαση». Ένας από τους αρχηγούς της αντιπολίτευσης ο Χούλιο Μπόρχες είπε «δεν θέλουμε να γίνουμε Κούβα», ενώ ο «πατριώτης» (3) Όσκαρ Πέρες είπε ότι η ψήφιση της Συντακτικής Συνέλευσης σημαίνει παράδοση της χώρας στους Κουβανούς.
Πρέπει να χρειάστηκε όλο το απόθεμα κοινής λογικής της αντιπολίτευσης για να παραλειφθεί το θέμα «Κούβα» από την ψηφοφορία τους. Τα ΜΜΕ συχνά προσπαθούν να παρακάμψουν τις γκάφες της βενεζουελάνικης αντιπολίτευσης, αλλά ο μπαμπούλας της Κούβας κυριαρχεί στη ρητορική της δεξιάς στη Βενεζουέλα και στη Λατινική Αμερική γενικότερα.
Στη Βενεζουέλα, επί τη ευκαιρία του αντιπολιτευτικού «δημοψηφίσματος», κατέφτασαν αρκετοί πρώην ηγέτες της δεξιάς ως «παρατηρητές». Άνθρωποι όπως ο Αντρές Παστράνα (πρόεδρος της Κολομβίας, 1998-2002) και ο Χόρχε Κιρόγα (πρόεδρος της Βολιβίας, 2001-2002), που το βιογραφικό τους βρίθει από διαφθορά και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ήλθαν για να παραδώσουν μαθήματα δημοκρατίας. Όμως, η πιο αξιομνημόνευτη στιγμή αναμφίβολα ήταν το μήνυμα που έστειλε μέσω του Τουίτερ ο πρώην πρόεδρος του Μεξικού Βισέντε Φοξ:
Diosdao Cabello, Yow’r the one behind Dictator Maduro, You’r the killer, you torture, your hands’r full blood, You’ll meet Halle Court. Prepare (Ντιοσντάδο Καμπέλο, εσύ είσαι πίσω από το δικτάτορα Μαδούρο, τα χέρια σου είναι ματωμένα, θα πας στο Δικαστήριο της Χάγης [;]. Ετοιμάσου.)
Απορεί κανείς που απευθύνεται στον Ντιοσντάδο Καμπέλο, ηγετικό στέλεχος του PSUV (Ενωμένου Σοσιαλιστικού Κόμματος Βενεζουέλας) στα αγγλικά. Και κάποιος μπορεί μόνο να υποθέσει τι είναι το “Halle Court” . Εάν ο Φοξ ήθελε να δείξει τη γλωσσομάθειά του στους ιμπεριαλιστές θα έπρεπε να εγκαταστήσει ορθογραφικό έλεγχο στο τηλέφωνό του.
Τα άκρως ανέντιμα ΜΜΕ
Η κάλυψη των γεγονότων της Κυριακής 16/7 από τον κατεστημένο Τύπο περιείχε όλες τις συνήθεις προκαταλήψεις και ανεντιμότητα (βλ. “Guardian” 17/7) . Αντί να αναφέρουν το πραγματικό γεγονός, δηλαδή μια μη δεσμευτική συμβουλευτική διαδικασία χωρίς εκλογικούς καταλόγους, χωρίς παρατηρητές, χωρίς έλεγχο των ψηφοφόρων και των αποτελεσμάτων, προέβαλαν τη γραμμή ότι επρόκειτο για μια μεγάλη επίδειξη υποστήριξης προς την αντιπολίτευση που ταρακούνησε την κυβέρνηση και αναφέρθηκαν στο «δημοψήφισμα» σαν να ήταν μια νομιμοποιημένη εκλογική διαδικασία.
Κι ακόμη παραπάνω: κατέφυγαν στη γνωστή τακτική του «είπε ο Μαδούρο» για να απαξιώσουν τη διαφορετική άποψη. Έτσι, αντί να παρουσιαστεί το «δημοψήφισμα» ως μια συμβουλευτική διαδικασία χωρίς επικύρωση ή δεσμευτικό χαρακτήρα, παρουσιάστηκε σαν μια ψηφοφορία για την οποία ο «Μαδούρο είπε ότι ήταν ασήμαντη». Αυτό μοιάζει, για παράδειγμα, με το να βρει η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Ποτών ακατάλληλα τα χάμπουργκερ και η εταιρεία που τα παρασκευάζει να καταφύγει στο διαφημιστικό κόλπο μιας δημόσια ανακοίνωσης που λέει ότι στον «Τραμπ δεν αρέσουν τα χάμπουργκέρ μας».
Όπως πάντα, ουδείς μπορεί να ανταγωνιστεί τους «New York Times» στην ανεντιμότητα των ρεπορτάζ. Οι «NYT» αρχίζουν με την αναγγελία ότι «Οι Βενεζουελάνοι απορρίπτουν τον πρόεδρό τους με εντυπωσιακή διαφορά». Για φανταστείτε … Αντίπαλοι της κυβέρνησης συμμετέχουν σε μια αντικυβερνητική πρωτοβουλία και, το πιστεύετε ή όχι, «ψηφίζουν» εναντίον της κυβέρνησης! Μετά απ’ αυτό μπορούν να θέσουν το ερώτημα για το δικαίωμα επιστροφής των Παλαιστίνιων προσφύγων στην πατρίδα τους σε ένα σιωνιστικό συνέδριο και να εκπλαγούν με τα εντυπωσιακά αποτελέσματα!
Οι « NYT» ακολουθούν αυτή τη γραμμή με μια λιτανεία ψευδών και διαστρεβλώσεων για τις οποίες θα άξιζε να γραφτεί ένα ολόκληρο άρθρο. Λένε ότι το σύνταγμα του 1999 περιέχει μια διάταξη που επιτρέπει αυτό το είδος συμβουλευτικής διαδικασίας (δεν περιέχει τέτοια διάταξη), ότι η Συντακτική Συνέλευση θα «φάει» τις εκλογές (δεν ισχύει) και ότι ο Μαδούρο θα «διορίσει» «επιλεγμένα από αυτόν προσωπικά» μέλη σ’ αυτήν (όλοι θα εκλεγούν). Το άρθρο αναφέρει επίσης ότι η κυβέρνηση έχει αναβάλει όλες τις εκλογικές διαδικασίες από τις κοινοβουλευτικές εκλογές του Δεκεμβρίου του 2015, αλλά στην πραγματικότητα έκτοτε μόνο μία ψηφοφορία ήταν προγραμματισμένη να γίνει: οι εκλογές για τις περιφέρειες και τους κυβερνήτες τους που επρόκειτο να γίνουν το 2016 και αναβλήθηκαν επειδή αντέφασκαν με τη διαδικασία του δημοψηφίσματος ανάκλησης του προέδρου που προωθούσε η αντιπολίτευση, και οι οποίες τελικά ορίστηκαν για τον Δεκέμβριο του 2017.
Οι «NYT» παραπλανούν επίσης τους αναγνώστες τους λέγοντας ότι το τρίτο ερώτημα στο αντιπολιτευτικό «δημοψήφισμα» αφορούσε τις «ελεύθερες εκλογές για την επιλογή μιας νέας ‘κυβέρνησης εθνικής ενότητας’», όταν στην πραγματικότητα το ερώτημα αφορούσε την ανάδειξη μια «κυβέρνησης εθνικής ενότητας» τώρα, προκειμένου να «αποκαταστήσει τη συνταγματική τάξη» και «ελεύθερες εκλογές» αργότερα. Το κλειδί είναι η ονομασία: οι κυβερνήσεις «εθνικής ενότητας» συνήθως δεν εκλέγονται…
Η απάντηση των τσαβίστας
Ταυτόχρονα με τη συμβουλευτική διαδικασία της αντιπολίτευσης, οι εκλογικές Αρχές της Βενεζουέλας διεξήγαγαν μια προσομοίωση των εκλογών για τη Συντακτική Συνέλευση, της 30ής Ιουλίου, προκειμένου να δοκιμάσουν τη διαδικασία και να βοηθήσουν τους ψηφοφόρους να εξοικειωθούν με τις μηχανές ψηφοφορίας. Η προσομοίωση μετατράπηκε σε επίδειξη δύναμης των τσαβίστας -- μεγάλες ουρές σχηματίστηκαν από νωρίς το πρωί και σε ορισμένα μέρη η ψηφοφορία παρατάθηκε. Φωτογραφίες βεβαιώνουν αυτή τη μεγάλη κινητοποίηση (βλ. http://albaciudad.org/2017/07/en-fotos-miles-de-personas-participan-en-el-simulacro-para-la-constituyente/).
Το κατεστημένο ως επί το πλείστον αγνόησε ή υποβάθμισε την υπέρ της κυβέρνησης κινητοποίηση, αλλά κάποιες εκδόσεις έπεσαν στην παγίδα της μονόπλευρης κάλυψής τους. Η ισπανική εφημερίδα «El País» δημοσίευσε φωτογραφίες ανθρώπων που εμφανώς ήταν τσαβίστες, με λεζάντα «Τσαβίστες κάνουν ουρές για να ψηφίσουν στη συμβουλευτική διαδικασία της αντιπολίτευσης». Γελοιοποιήθηκε πλήρως, διότι οι άνθρωποι κρατούσαν πλακάτ που υποστήριζαν τη Συντακτική Συνέλευση και έτσι αυτές οι ενοχλητικές φωτογραφίες διαγράφηκαν και κατηγορήθηκε για το λάθος το πρακτορείο EFE.
Παρά τις οικονομικές δυσκολίες και την επί μήνες πολιτική βία της αντιπολίτευσης, οι οργανώσεις των τσαβίστας ξεκαθάρισαν επανειλημμένα ότι δεν θα τις πιάσει στον ύπνο το πραξικόπημα που σχεδιάζει η δεξιά αντιπολίτευση και είδαν τη Συντακτική Συνέλευση ως μια ευκαιρία για να ενισχύσουν τα κεκτημένα της μπολιβαριανής επανάστασης και να τη ριζοσπαστικοποιήσουν περισσότερο. Απομένει να δούμε εάν αυτές οι διαθέσεις θα υπερνικήσουν τα πιο συμβιβαστικά τμήματα του τσαβισμού και τις υποχωρήσεις στους «πατριώτες επιχειρηματίες».
Αυτό που έγινε καθαρό από τα πρόσφατα γεγονότα είναι ότι μέχρι στιγμής η αντιπολίτευση δεν βρίσκεται στο σημείο που ήλπιζε ότι θα βρισκόταν. Με την εξαίρεση ενός απατεώνα εισαγγελέα και κάποιων τυχοδιωκτών πρώην αξιωματούχων των τσαβίστας, που επιχειρούν να παρουσιαστούν ως ο «τρίτος δρόμος», η καμπάνια της αντιπολίτευσης απέτυχε να δημιουργήσει ρήγματα μέσα στο τσαβίστικο κίνημα. Παρά τις συνεχείς εκκλήσεις προς τους στρατιωτικούς να προχωρήσουν σε πραξικόπημα, δεν προκάλεσαν καμιά κίνηση μέσα στις ένοπλες δυνάμεις. Και το σημαντικότερο: δεν έχει κατορθώσει να πάρει με το μέρος της τις λαϊκές τάξεις, ούτε και να τις οδηγήσει στην απάθεια. (4). Η επερχόμενη Συντακτική Συνέλευση αποτελεί λοιπόν μια μεγάλη ευκαιρία να δοθεί σοβαρό πλήγμα στους συνωμότες του πραξικοπήματος και στους ιμπεριαλιστές που τους υποστηρίζουν.
Σημειώσεις
(1) Εκ των υστέρων, η αντιπολίτευση θα μπορούσε επίσης να επιχειρήσει να βαφτίσει αυτή τη συμβουλευτική διαδικασία ψηφοφορία για την κυβέρνησή της της «εθνικής ενότητας», αν υποθέσουμε ότι θα μπορούσαν ποτέ όλοι οι μετέχοντες σ’ αυτήν να συμφωνήσουν σε μια τέτοια κυβέρνηση. Οι ΗΠΑ, οι σύμμαχοί τους και τα ΜΜΕ θα μπορούσαν ν’ αρχίσουν να αναφέρονται στην αντιπολίτευση ως «νόμιμους εκπροσώπους του λαού της Βενεζουέλας», όπως έκαναν στην περίπτωση της Συρίας. Μερικές δεκάδες μαριονέτες, που διορίστηκαν από τους υποστηρικτές του πολέμου στη Συρία (Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Τουρκία κ.ά.) και ζούσαν στην Τουρκία, επέλεξαν μια «κυβέρνηση» που αναφερόταν ως «νόμιμη εκπρόσωπος…» για κάποιο διάστημα, πριν γίνει σαφές ότι ουδείς της έδινε σημασία.
(2) Γνωρίζοντας τον συνολικό αριθμό των ψήφων υπέρ του Μαδούρο [7,5 εκατομμύρια ψήφοι το 2013], η αντιπολίτευση ισχυρίστηκε ότι τα 7,1 εκατομ. αντιστοιχούσαν στο 95% των συνολικών ψηφοδελτίων και αργότερα εμφάνισε τον βολικό συνολικό αριθμό των 7,6 εκατομ. Αναρωτιέται κανείς πώς μπορεί να αλλάξει ο συνολικός αριθμός των ψηφοδελτίων αφότου αυτά έχουν καεί. Ωστόσο, δεδομένου του ότι η αντιπολίτευση ισχυρίστηκε ότι το 98,4% όσων ψήφισαν απάντησαν «ναι» , επειδή το 100% δεν θα ήταν σεβαστό, τα συνολικά 7,48 εκατομ. των «ναι» και πάλι είναι λιγότερα από τις ψήφους που έλαβε ο Μαδούρο το 2013. (2b) Τη Δευτέρα το βράδυ, ο ηγέτης του PSUV και δήμαρχος του Λιμπερταδόρ Χόρχε Ροντρίγκεζ αποκάλυψε μια τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ δύο ηγετικών στελεχών της αντιπολίτευσης στην Αράγουα που, χωρίς να κρύβονται, έλεγαν ότι μαγείρεψαν τους αριθμούς προσθέτοντας 50.000 ψηφοδέλτια στα συνολικά αποτελέσματα της περιφέρειας. Υποστήριξε επίσης , αλλά χωρίς να παράσχει αποδεικτικά στοιχεία, ότι τα 7 εκατομμύρια + ψήφοι δεν αντιστοιχούσαν στον ίδιο αριθμό ψηφοφόρων, και ότι η αντιπολίτευση μετρούσε κάθε ψηφοφόρο 3 φορές , εφόσον το ψηφοδέλτιο περιείχε τρία ερωτήματα. Έτσι, συμμετείχαν μόνο 2,5 εκατομμύρια ψηφοφόροι και η αντιπολίτευση εμφάνισε τον συνολικό αριθμό των τριών «ναι» ως αριθμό ψηφοφόρων.
(3) Στις 27 Ιουνίου, ο Όσκαρ Πέρες έκλεψε ένα ελικόπτερο της αστυνομίας , εξαπέλυσε πυρά και έριξε χειροβομβίδες σε κυβερνητικά κτίρια, ο δε βρετανικός «Guardian», στον σχετικό με το περιστατικό τίτλο του ρεπορτάζ του, έγραφε: «Πατριώτης ή φυτευτός από την κυβέρνηση;».
(4) Είναι δύσκολο να πείσει κανείς τους φτωχούς και την εργατική τάξη ότι υπερασπίζεται τα συμφέροντά τους, όταν οι οπαδοί του καίνε ζωντανούς ανθρώπους επειδή μοιάζουν με τσαβίστες. [Στις 20 Μαΐου του τρέχοντος έτους ο Ορλάνδο Χοσέ Φιγουέρα κάηκε ζωντανός στη γειτονιά Αλταμίρα του Καράκας, μια από τις πλουσιότερες της πρωτεύουσας, επειδή οπαδοί της αντιπολίτευσης θεώρησαν ότι ο 21 χρόνων νεαρός μαύρος ήταν υποστηρικτής της κυβέρνησης. http://www.telesurtv.net/english/news/Venezuelan-Youth-Burned-for-Being-Chavista-Dies-from-Injuries-20170604-0011.html ]
Tο άρθρο δημοσιεύτηκe αρχικά στο Investig’action.