Πηγή: Telesur
Το Πουέρτο Ρίκο βρίσκεται προ των πυλών μιας μεγάλης οικονομικής κρίσης. Πολιορκημένο από ένα επικίνδυνο κοκτέϊλ χρέους-ύφεσης, το μικρό βόρειο–αμερικάνικο νησί έχει προκαλέσει σε αρκετούς επενδυτές τον τρόμο μιας πιθανής στάσης πληρωμών, σαν αποτέλεσμα της διαχείρισης του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Μπαράκ Ομπάμα.
Στα τέλη Νοεμβρίου, η "task force", ομάδα επιφορτισμένη από τον Ομπάμα να υποδείξει μέτρα για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του νησιού της Καραϊβικής, κατέληξε ότι «τα προβλήματα του Πουέρτο Ρίκο δεν προέκυψαν αιφνιδιαστικά, και δεν θα λυθούν γρήγορα».
Αντιμετωπιζόμενο με δυσπιστία, από τους οίκους αξιολόγησης επικινδυνότητας, το δημόσιο χρέος του «ελεύθερου συνδεδεμένου κράτους» διπλασιάστηκε μέσα σε 10 χρόνια, πλησιάζοντας τα 65 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό ίσο με το 93% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) της χώρας.
Σύμφωνα με τις μελέτες, η οικονομική ύφεση – που ξεκίνησε το 2006 και διακόπηκε πρόωρα το 2012- έπρεπε να επιμηκυνθεί μέχρι το επόμενο έτος, με μια απόκλιση της τάξης του 0,8%, επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο την ανεργία.
Παρότι διαθέτει εργατικά χέρια ειδικευμένα και φτηνά, το ποσοστό της ανεργίας (14,7% τον Οκτώβριο) είναι περισσότερο κι από διπλάσιο από αυτό που καταγράφεται στο σύνολο των ΗΠΑ.
Από πλευράς του, ο καθηγητής οικονομίας του Πανεπιστημίου του Πουέρτο Ρίκο, Argeo Quinones-Perez, δήλωσε ότι ο διεθνής οίκος AFP, ο οποίος «χαρακτηρίζεται για την απαισιοδοξία του» μπροστά σ’ αυτό το σενάριο, υπογράμμισε ταυτόχρονα ότι το νησί συνεχίζει να χάνει πληθυσμό (27.000 κατοίκους το 2012), που "δραπετεύουν" εξαιτίας της οικονομικής παράλυσης.
Το Πουέρτο Ρίκο, περιοχή υπό υβριδικό καθεστώς, συνδεδεμένο με τις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1898, είναι ένας «παράδεισος» 9.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, που υποστήριξαν τον καιρό της δυναμικής ανάπτυξης την γρήγορη εκβιομηχάνιση, η οποία βαφτίστηκε «επιχείρηση εργατικά χέρια», προορισμένη να προσελκύσει ξένες επενδύσεις.
Πολυάριθμες φαρμακευτικές, αλλά και εταιρίες βιοτεχνολογίας, ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα, αφού προσελκύστηκαν από το σύστημα απαλλαγής φόρων και επιπλέον από περιβαλλοντικούς κανόνες πολύ ανεκτικούς. Αλλά ο μηχανισμός αυτός που προωθήθηκε από την διεύθυνση του πρώην προέδρου Μπιλ Κλίντον, έφτασε στο τέλος του το 2006, βάζοντας φρένο στην εύθραυστη οικονομία εξαιτίας του διεθνούς ανταγωνισμού.
Χωρίς εναλλακτικές
Μπροστά στην έλλειψη φορολογικών εσόδων εξαντλούνται οι κρατικοί πόροι, μέχρι του σημείου να θέτουν εν αμφιβόλω την ικανότητα του νησιού ν’ ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του, ενώ το χρέος αποστερεί το 14% του προϋπολογισμού του.
Ο κυβερνήτης του νησιού, Alejandro García Padilla, σημείωσε ότι το Πουέρτο Ρίκο έχει «την ηθική υποχρέωση» να εξοφλήσει τα χρέη του και να μην δηλώσει πτώχευση. «Δεν έχουμε ανάγκη την χρηματοδότηση των αγορών (…) Δεν έχουμε πρόβλημα ρευστότητας», επιβεβαίωσε στις αρχές του Νοεμβρίου και ταυτόχρονα, υπογράμμισε ότι δεν αιτήθηκε σχέδιο διάσωσης από την βορειο-αμερικάνικη κυβέρνηση, που συνεισφέρει ήδη πάνω από το ένα πέμπτο του προϋπολογισμού.
Οι εναλλακτικές του Πουέρτο Ρίκο διαφαίνονται περιορισμένες. Αν και δεν έχει το επίσημο στάτους, το νησί υπόκειται στο ίδιο καθεστώς με τις 50 πολιτείες της χώρας, πράγμα που του απαγορεύει να δηλώσει πτώχευση, όπως έκανε η πόλη του Ντητρόϊτ. Απ’ την άλλη μεριά, το νόμισμά του είναι το δολάριο, το οποίο και δεν μπορεί να υποτιμήσει και εξαρτάται από την ομοσπονδιακή στρατηγική, όσον αφορά στις εμπορικές συναλλαγές του με το εξωτερικό.
Μετάφραση: Λουκία Κωνσταντίνου