Καθώς η Σύνοδος Κορυφής της Αμερικής -που οργάνωσε η αμερικανική κυβέρνηση- ανοίγει στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια, οι πρόεδροι του Μεξικού, της Βολιβίας, της Ονδούρας και της Γουατεμάλας αρνήθηκαν να παραστούν, διαμαρτυρόμενοι για τον αποκλεισμό της Κούβας, της Βενεζουέλας και της Νικαράγουας.
Η Σύνοδος Κορυφής της Αμερικής της αμερικανικής κυβέρνησης ξεκίνησε στις 6 Ιουνίου στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια. Και το γεγονός αποδείχθηκε μεγάλη διπλωματική αποτυχία για την κυβέρνηση Τζο Μπάιντεν. Η Ουάσιγκτον αρνήθηκε να προσκαλέσει τις κυβερνήσεις της Κούβας, της Βενεζουέλας και της Νικαράγουας.
Έτσι, για να διαμαρτυρηθούν για αυτόν τον αποκλεισμό, οι πρόεδροι του Μεξικού, της Βολιβίας και της Ονδούρας μποϊκόταραν τη σύνοδο κορυφής. Ο πρόεδρος της Γουατεμάλας επέλεξε επίσης να να μην παρευρεθεί στη διάσκεψη.
Αυτό σημαίνει ότι οι αρχηγοί κρατών που εκπροσωπούν χώρες της Λατινικής Αμερικής με συνολικό πληθυσμό άνω των 200 εκατομμυρίων ανθρώπων -ένα σημαντικό ποσοστό της Αμερικής- αρνήθηκαν να παραστούν στη Σύνοδο Κορυφής της Αμερικής.
Η πιο σημαντική απουσία ήταν ο πρόεδρος του Μεξικού, Andrés Manuel López Obrador, γνωστός ευρέως με το ακρωνύμιο AMLO.
«Δεν θα πάω στη σύνοδο κορυφής γιατί δεν προσκλήθηκαν όλες οι χώρες της Αμερικής», εξήγησε ο AMLO στην πρωινή συνέντευξη Τύπου στις 6 Ιουνίου. «Πιστεύω στην ανάγκη αλλαγής της πολιτικής που έχει επιβληθεί εδώ και αιώνες, τον αποκλεισμό, την επιθυμία κυριαρχίας, την έλλειψη σεβασμού για την κυριαρχία των χωρών και την ανεξαρτησία κάθε χώρας», εξήγησε ο Μεξικανός πρόεδρος… «Δεν μπορεί να υπάρξει Σύνοδος Κορυφής της Αμερικής εάν δεν συμμετάσχουν όλες οι χώρες της αμερικανικής ηπείρου», συνέχισε ο López Obrador. «Θεωρούμε ότι είναι η παλιά πολιτική του παρεμβατισμού, της έλλειψης σεβασμού για τα έθνη και τους λαούς τους».
Ο AMLO επέκρινε το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα των ΗΠΑ για τις «εξτρεμιστικές» θέσεις του κατά της Κούβας και τις ρατσιστικές πολιτικές κατά των μεταναστών. Ωστόσο, επεσήμανε επίσης ότι ορισμένες εξέχουσες προσωπικότητες του Δημοκρατικού Κόμματος, όπως ο γερουσιαστής του Νιου Τζέρσεϋ, Μπομπ Μενέντεζ, συνέβαλαν επίσης στο «μίσος» κατά της Κούβας και στην ανάμειξη των γερακιών στις κυριαρχικές υποθέσεις της Λατινικής Αμερικής.
«Δεν αποδέχομαι ηγεμονίες», πρόσθεσε ο AMLO. «Ούτε της Κίνας, ούτε της Ρωσίας, ούτε των Ηνωμένων Πολιτειών. Όλες οι χώρες, όσο μικρές κι αν είναι, είναι ελεύθερες και ανεξάρτητες». Θα παραστεί όμως ο υπουργός Εξωτερικών του Μεξικού, Marcelo Ebrard, στη Σύνοδο Κορυφής της Αμερικής.
Η απουσία του AMLO είναι ιδιαίτερα σημαντική δεδομένου ότι, εκτός από γείτονες με σύνορα 3.000 χιλιομέτρων, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό είναι οι κορυφαίοι εμπορικοί εταίροι. Το Μεξικό είναι η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής σε πληθυσμό. Έχει επίσης τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στην περιοχή.
Συμμετέχει μαζί με τον AMLO στην καταδίκη της πολιτικής αποκλεισμού της αμερικανικής κυβέρνησης και πρόεδρος της Βολιβίας. Το υπουργείο Εξωτερικών της Βολιβίας επιβεβαίωσε στις 6 Ιουνίου ότι ο Arce δεν θα συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής. Αντίθετα, παρευρίσκεται ο πρεσβευτής της χώρας στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), Εκτορ Αρς.
Στο Twitter την προηγούμενη εβδομάδα, ο Arce επέμεινε ότι «είναι καιρός η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών να βάλει τέλος στον παράλογο και εγκληματικό οικονομικό, εμπορικό και χρηματοπιστωτικό αποκλεισμό που βαραίνει την Κούβα, καθώς και τους περισσότερες από 500 μονομερείς καταναγκαστικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Βενεζουέλα και τη Νικαράγουα».
Ο Βολιβιανός ηγέτης πρόσθεσε: «Με αποκλεισμούς και κυρώσεις, ένα βιώσιμο, ανθεκτικό και δίκαιο μέλλον δεν θα μπορέσει ποτέ να οικοδομηθεί στο ημισφαίριο, όπως προτείνει η επόμενη Σύνοδος Κορυφής της Αμερικής».
Η νέα πρόεδρος της Ονδούρας Xiomara Castro μποϊκοτάρει επίσης τη Σύνοδο Κορυφής της Αμερικής. Στις 28 Μαΐου, η Κάστρο έγραψε στο Twitter : «Θα παρευρεθώ στη σύνοδο κορυφής μόνο εάν προσκληθούν όλες οι χώρες της Αμερικής χωρίς εξαίρεση». Στις 6 Ιουνίου, η πρόεδρος της Ονδούρας τήρησε την υπόσχεσή της και η κυβέρνησή της επιβεβαίωσε ότι θα παρευρεθεί ο υπουργός Εξωτερικών Εντουάρντο Ενρίκε Ρέινα.
Ενώ η πλειοψηφία των ηγετών που δεν παρευρίσκονται στη Σύνοδο Κορυφής της Αμερικής είναι «αριστεροί», ακόμη και ο δεξιός πρόεδρος της Γουατεμάλας, Αλεχάντρο Τζιαμάτει , ανακοίνωσε ότι δεν θα είναι παρών. Σε αρκετούς αξιωματούχους της κυβέρνησης του Τζιαματέι έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και -με την απουσία του- διαμαρτύρεται για τις πολιτικές της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Σχεδιάζονται διαδηλώσεις κατά της συνόδου κορυφήςΗ Κοινότητα της Καραϊβικής ( CARICOM ), η οποία εκπροσωπεί 15 κράτη, απείλησε με παρόμοιο τρόπο να μποϊκοτάρει τη σύνοδο κορυφής εάν αποκλειστούν η Κούβα, η Βενεζουέλα και η Νικαράγουα. Ωστόσο, αρκετές χώρες της Καραϊβικής επιβεβαίωσαν ότι συμμετέχουν. Δεν είναι ξεκάθαρο πόσοι μποϊκοτάρουν.
Ο ακροδεξιός ηγέτης της Βραζιλίας, Μπολσονάρο, είχε αρχικά απειλήσει να μην παραστεί στη σύνοδο κορυφής. Η Ουάσιγκτον απάντησε υποσχόμενη στον Μπολσονάρο ότι θα τον καλωσόριζαν στον Λευκό Οίκο και θα είχε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τον Μπάιντεν. Έτσι ο ακροδεξιός Βραζιλιάνος πρόεδρος άλλαξε γνώμη και αποφάσισε να παρευρεθεί.
Μαζί με τον Μπολσονάρο βρίσκονται οι δεξιοί ηγέτες της Κολομβίας και του Ισημερινού, καθώς και οι κεντρώοι ηγέτες της Χιλής και της Αργεντινής. (Ο συντηρητικός πρόεδρος της Ουρουγουάης, Luis Lacalle Pou, είχε σχεδιάσει να συμμετάσχει, αλλά τελικά δεν μπόρεσε να το κάνει επειδή προσβλήθηκε από τον Covid-19 .)
Η Σύνοδος Κορυφής της Αμερικής συγκλήθηκε για πρώτη φορά από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1994, μετά το τέλος του πρώτου ψυχρού πολέμου, ως ένα εργαλείο της ιμπεριαλιστικής επέκτασης των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική. Την ίδια χρονιά, η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπέγραψε τη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου του Βορείου Ατλαντικού (NAFTA), μια νεοφιλελεύθερη συμφωνία με το Μεξικό και τον Καναδά, η οποία κατέστρεψε την οικονομία του Μεξικού και πυροδότησε ένα κύμα μαζικής μετανάστευσης.
Πολυάριθμες οργανώσεις βάσης, αριστερά κοινωνικά κινήματα και εργατικά συνδικάτα έχουν οργανώσει μια εναλλακτική Σύνοδο Κορυφής του Λαού για τη Δημοκρατία για να διαμαρτυρηθούν για τη Σύνοδο Κορυφής της Αμερικής της κυβέρνησης των ΗΠΑ.