Τρίτη 14 Νοεμβρίου 2017

H Ρώσικη Επανάσταση και η Λατινική Αμερική

Πηγή: www.telesurtv.net

Πριν 100 χρόνια, στις 25 Οκτώβρη 1917 ( με το Ιουλιανό ημερολόγιο, για τον υπόλοιπο κόσμο, 7 με το Γρηγοριανό ημερολόγιο), ξεκίνησε η Ρώσικη Επανάσταση στην πόλη Πετρούπολη, η οποία ονομάστηκε Λένινγκραντ κατά την διάρκεια του σοσιαλιστικού στρατοπέδου και μετά την εξαφάνιση της ΕΣΣΔ ονομάστηκε Αγία Πετρούπολη, όνομα που διατηρεί μέχρι τις μέρες μας. Για την ακρίβεια, στις 7 το πρωί της Τετάρτης 7 Νοέμβρη 1917, όπως αναφέρει ο αμερικανός δημοσιογράφος Τζον Ριντ , γεννημένος στο Όρεγκον στις 22/10/ 1887. 

Ο Τζον Ριντ, ο οποίος θάφτηκε τιμητικά στο Τείχος του Κρεμλίνου κοντά στο Β.Ι Λένιν, στο έργο του “Εξεγερμένο Μεξικό” κατέγραψε το χρονικό της Μεξικάνικης Επανάστασης και στο βιβλίο του “Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο”, για την εξέγερση των μπολσεβίκων.Το βιβλίο αυτό  αποτελεί την καλύτερη καταγραφή εκείνων των γεγονότων.

Ο ίδιος ο Λένιν, αναφερόμενος στην ιστορική αξία του έργου του Ριντ ανέφερε: “Θα ήθελα να δω αυτό το βιβλίο σε εκατομμύρια αντίτυπα, μεταφρασμένα σε όλες τις γλώσσες του κόσμου, καθώς προσφέρει μια αληθινή και κριτική , γεμάτη ζωντάνια ματιά, των εξαιρετικής ιστορικής αξίας γεγονότων, για να καταλάβουμε τι είναι η προλεταριακή επανάσταση, τι είναι η δικτατορία του προλεταριάτου”.

Ένα από τα γεγονότα που περιγράφει ο Ριντ στο βιβλίο του, είναι το πρωινό της Τετάρτης 7 Νοέμβρη όταν ξέσπασε η επανάσταση των μπολσεβίκων και ο αμερικανός δημοσιογράφος εισήλθε στο κεντρικό κτίριο των εξεγερμένων στο Ινστιτούτο Σμόλνυ:

Υπήρχε ένταση στην ατμόσφαιρα. Ολες οι σκάλες ήταν πλημμυρισμένες από εργάτες με μαύρες μπλούζες και δερμάτινα καπέλα, πολλοί με τα τουφέκια στον ώμο, στρατιώτες με χονδρές και βρώμικες χλαίνες, και γκρι δερμάτινα καπέλα. Ανάμεσα σε αυτούς τους ανθρώπους, πέρασαν με γοργό βήμα, ο Λουνατσάρσκι και ο Κάμενεφ, που πολλοί τους γνώριζαν.

Συνεχίζοντας γράφει:. Ο Κάμενεφ μετέφρασε στα γαλλικά το ψήφισμα του Σοβιέτ της Πετρούπολης, που μόλις είχε εγκριθεί, και το οποίο έλεγε: “Το Σοβιέτ των Αντιπροσώπων Εργατών και Στρατιωτών της Πετρούπολης χαιρετίζει την νικηφόρα επανάσταση του προλεταριάτου και της φρουράς της Πετρούπολης. Το Σοβιέτ τονίζει ιδιαίτερα, την συνοχή, την πειθαρχία και την απόλυτη ομοφωνία που έδειξαν οι μάζες σε αυτή την εξαιρετικά αναίμακτη και ευτυχή εξέγερση”.

Την ίδια μέρα, ο αμερικανός χρονογράφος ο οποίος υπήρξε μάρτυρας των διαδηλώσεων των εργαζομένων, που κατέγραψε στο διάσημο δοκίμιό του “Ο πόλεμος του Πάτερσον” (ΗΠΑ), αναφέρει ότι στις 7 εκείνου του Νοέμβρη “Ο Λένιν εμφανίστηκε στην εξέδρα. Τον υποδέχθηκαν με βροντερές επευφημίες. Προέβλεψε την παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση”. Στη συνέχεια μίλησε ο Ζινόβιεφ ο οποίο αναφώνησε: “Σήμερα πληρώσαμε το χρέος μας στο διεθνές προλεταριάτο και καταφέραμε ένα τρομερό πλήγμα στο πόλεμο, ένα χτύπημα στο πετσί των ιμπεριαλιστών”.

Αναμφισβήτητα, κεντρικό στοιχείο κάθε επανάστασης, όπως ήταν η σοβιετική επανάσταση, των συμβουλίων των εργατών, των αγροτών και των στρατιωτών) ήταν να έχει μια οργανωμένη πρωτοπορία και μέσα σε αυτήν, ένα καθοδηγητή της διαδικασίας. Αυτό είναι κάτι κομβικό σε κάθε νικηφόρο επαναστατικό φαινόμενο. Όπως ακριβώς συμβαίνει και στις δικές μας επαναστάσεις στον 21ο αιώνα στην Λατινική Αμερική. Στη Κούβα, στη Νικαράγουα , στη Βολιβία, στο Ελ Σαλβαδόρ, στο Εκουαδόρ, στη Βενεζουέλα, εκεί τηρείται με επιτυχία αυτή η αρχή. Όμως, αυτό το χαρακτηριστικό αναπτύχθηκε επίσης, στην Κίνα του Μάο Τσε Τουνγκ, στην Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας με τον Τίτο, στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας με τον Κιμ Ιλ Σουνγκ και στο Βιετνάμ με τον Χο Τσι Μινχ. Από αυτά και από άλλα παραδείγματα νικηφόρων επαναστάσεων, κληρονομήθηκε η ιστορική εμπειρία και η αξία της επαναστατικής ηγεσίας.

Πριν από εκατό χρόνια, όταν ξεκίνησε η ρώσικη επανάσταση, έγιναν μεγάλα γεγονότα και στη Λατινική Αμερική. Στο Μεξικό, η Μεξικάνικη επανάσταση το 1917 ήταν η στιγμή που καταχτήθηκε μια νέα δημοκρατία και εγκαθιδρίθυκε μια νέα συνταγματική τάξη, που καθοδηγήθηκε σε σημαντικό βαθμό από νέους κοινωνικούς φορείς, όπως οι αγρότες, οι εργαζόμενοι, τμήματα των αναδυόμενων μεσαίων στρωμάτων και η μικρή και μεσαία εκσυγχρονιστική αστική τάξη.

Ο μεγάλος κουβανός ιστορικός Σέργιο Γκέρα Βιλαμπόι, στο κλασικό του έργο “Η μικρή ιστορία της Λατινικής Αμερικής' (2013) , επισημαίνει:”Ο θρίαμβος της Ρώσικης Επανάστασης το 1917, στις λίγες χώρες της Λατινικής Αμερικής όπου υπήρξτην σοσιαλιστικά κόμματα (Αργεντινή,Ουρουγουάη,Χιλή), έδωσε ώθηση στην διαφοροποίηση που υπήρχε ήδη ως απόηχος των προβλημάτων της Β Διεθνούς, την ίδια στιγμή, που στο οργανωμένο εργατικό κίνημα οι ρεφορμιστικές και αναρχικές δυνάμεις αποδυναμώνονταν. Επιπλέον, η μπολσεβίκικη επανάσταση βρήκε υποστηριχτές και προπαγανδιστές μέσα στον αναρχικό τύπο όπου εμφανίστηκαν σοβιετικά διατάγματα και ντοκουμέντα, καθώς και άρθρα του Λένιν και άλλων σοβιετικών ηγετών. Ακόμα και επαναστατικές μορφές όπως ο αγροτικός ηγέτης Εμιλιάνο Ζαπάτα και ο αναρχικός στοχαστής Ρικάρντο Φλόρες Μαχόν, χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τα γεγονότα της Ρωσίας.

Στις χώρες της νότιου κώνου της Λατινικής Αμερικής και στο Μεξικό που υπήρχαν σοσιαλιστικές ομάδες, αυτές διαχωρίστηκαν ή ριζοσπαστικοποιήθηκαν την περίοδο 1918-1920 και από τα τμήματα των κομμάτων που στήριζαν τον Λένιν προέκυψαν κόμματα νέου τύπου που γρήγορα προσχώρησαν στην 3η Διεθνή. Σε επόμενη φάση (1928-1930) αυτή η διαδικασία αναπτύχτηκε με παρόμοιιο τρόπο αλλά σε διαφορετικό πλαίσιο, στην Κολομβία, στο Περού και στο Εκουαδόρ.

Σε άλλες χώρες της ηπέιρου, όπως η Βραζιλία η Παραγουάη και η Κεντρική Αμερική, το Κομμουνιστικό Κόμμα ιδύθηκε ως αποτέλεσμα της ριζοσπαστικοποίησης μικρών αναρχικών ομάδων εργατών και διανοουμένων. Διαφορετικό τρόπο ακολούθησαν τα πρώτα μαρξιστικά – λενινιστικά κόμματα στην Κούβα (1915), στην Βολιβία (1928), στον Παναμά (1930), στην Βενεζουέλα (1931), στο Πουέρτο Ρίκο (1933) και την Αϊτή (1934), όπου η ίδρυσή τους ήταν αποτέλεσμα της ένωσης εργατικών ηγετών και αριστερών διανοουμένων, μια διαδικασία που προωθήθηκε με την ενεργό παρουσία της Κομμουνισιτκής Διεθνούς. Κορυφαίες λατινοαμερικάνικες προσωπικότητες αυτής της διαδικασίας ήταν ο Λουίς Εμίλιο Ρεκαμπάρεν στο Νότιο Κώνο, ο Χοσέ Κάρλος Μαράτεκι στο Περού και ο Χούλιο Αντόνιο Μέγια στην Κούβα και το Μεξικό. 

Με αυτόν τον τρόπο η εκατονταετία της Οκτωβριανής Επανάστασης έχει να κάνει με την λατινοαμερικάνικη επαναστατική διαδικασία. Μεγάλο μέρος των ιδεών της έκαναν αισθητή της παρουσία τους και η ουσία τους εξακολουθεί να παραμένει σε ισχύ για πολύ καιρό στην ιστορία της Δικής μας Αμερικής.