Πέμπτη 9 Μαΐου 2013

Το υψηλό ποσοστό γυναικών βουλευτών στην Κούβα (που δε λένε τα μεγάλα ΜΜΕ)


Το ισπανικό πρακτορείο EFE ανακοίνωσε πρόσφατα ότι ο αριθμός των γυναικών βουλευτών στον κόσμο αυξήθηκε κατά 1% την προηγούμενη χρονιά, φτάνοντας το 20,3% των συνολικών εδρών. Το ποσοστό αυτό απέχει ωστόσο αρκετά από το 30% που είχε τεθεί ως στόχος στο συνέδριο του Πεκίνου το 2000. Η είδηση αναφέρει επίσης ότι αυτή η ισχνή αύξηση εν μέρει οφείλεται στις υποχρεωτικές "ποσοστώσεις" που έχουν θεσμοθετηθεί σε αρκετές χώρες προς όφελος των γυναικών υποψηφίων. Η Αμερική ειδικά είναι η ήπειρος με την υψηλότερη ποσόστωση γυναικών στα κοινοβούλια, 24,1%.

Περιέργως, η Κούβα, η οποία κατέχει την τρίτη καλύτερη "επίδοση" στον κόσμο, με το 48,86% των εδράνων της Εθνοσυνέλευσης να καταλαμβάνονται από γυναίκες, χωρίς μάλιστα νόμο υποχρεωτικής ποσόστωσης, δεν αναφέρεται καν. Για να μάθουμε αυτή την πληροφορία θα πρέπει να ανατρέξουμε στον κουβανικό τύπο, ή σε εξειδικευμένες εκθέσεις οργανισμών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, όπως η CEPAL. Τότε θα βρούμε ότι η Κούβα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών βουλευτών στην αμερικανική ήπειρο (45% το 2011), με τελευταία την Ονδούρα στη σχετική λίστα (0%).


Η είδηση του EFE, που αναπαρήχθη από πολλά διεθνή μέσα, αναφέρει μόνο ότι το υψηλό σχετικά ποσοστό γυναικών στα κοινοβούλια της Αμερικής (24,1%) οφείλεται στην αύξηση των γυναικών βουλευτών στο Ελ Σαλβαδόρ, στη Τζαμάικα, στο Μεξικό και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ούτε μια αναφορά στην Κούβα!

Ειδικά όσον αφορά στις ΗΠΑ, κατά τις τελευταίες εκλογές του 2012, το ποσοστό γυναικών στο Κονγκρέσο και τη Γερουσία διπλασιάστηκε από 16,8% σε 34%. Αυτή η μεγάλη αύξηση οφείλεται κυρίως σε προηγούμενη απόφαση του εκλογοδικίου που επιβάλει τουλάχιστο το εν τρίτο των εδρών να καταλαμβάνονται στο εξής από γυναίκες.

Άλλο μυστήριο σχετικά με την περίπτωση του ισπανικού κοινοβουλίου, το οποίο συνηθίζει μάλιστα να παραδίδει μαθηματα πολιτικής πρακτικής στην Κούβα. Τον Ιανουάριο, η εφημερίδα El País θριαμβολογούσε  γράφοντας ότι "Η Βουλή τελικά φτάνει την ισότητα", αναφερόμενη στο ποσοστό 39,7% των γυναικών στην ισπανική βουλή. Αυτό το ποσοστό οφείλεται εν πολλοίς στο Νόμο Ισότητας, σύμφωνα με τον οποίο τα κόμματα υποχρεώνονται να περιλαμβάνουν ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών υποψηφίων στις λίστες τους. Παρ' όλα αυτά, αυτό που συμβαίνει συνήθως στην πράξη είναι να τοποθετούνται άνδρες επικεφαλής στις λίστες και γυναίκες στις πιο κάτω θέσεις. Έτσι εξηγείται που, παρά το νόμο, δεν πετυχαίνεται πραγματική ισότητα.

Η επιτυχία της Κούβας ως προς την ισότητα στην κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, χωρίς μάλιστα νόμο υποχρεωτικής ποσόστωσης, είναι ένα δεδομένο χωρίς αμφιβολία αξιοσημείωτο που τα μεγάλα συγκροτήματα τύπου προσπαθούν να αποκρύψουν, όπως και άλλα στοιχεία που αντανακλούν τις προόδους της κουβανικής κοινωνίας σχετικά με την ισότητα των φύλων. Για παράδειγμα, σε γυναίκες αντιστοιχούν το 50,5% των πολιτικών θέσεων σε περιφερειακό επίπεδο, το 63% των εγγεγραμμένων φοιτητών και το 60% τεχνικών και επαγγελματικών θέσεων εργασίας. 

Χωρίς να παραβλέπουμε τις προκλήσεις, τα προβλήματα και τα εμπόδια που έχει να ξεπεράσει η κουβανική κοινωνία γύρω από την ισότητα των φύλων, τα παραπάνω νούμερα είναι το αποτέλεσμα μιας πολιτικής από την οποία, ίσως, μερικές χώρες συνηθισμένες να δίνουν μαθήματα, να είχαν κάτι να μάθουν.